Xitoy mamlaкatlarida ta’-lim-tarbiya masalalarining qiyosiy tahlili

Germaniya – jahon ilm-fani va madaniyati o‘choqlaridan biri. Bu mamlakat ildizi asrlarga borib taqaluvchi ilmiy maktablarni, Gyote, Gegel, Betxoven, Nitshe, Eynshteyn singari olim va ijodkorlarni bilan dunyoga mashhur. Xalqaro doirada eʼtirof etilgan olmon taʼlim dargohlarida mustaqil fikr hamda keng dunyoqarash shakllanishiga alohida eʼtibor beriladi. Taʼlim tizimiga tatbiq etilayotgan yangi usullar, so‘nggi axborot texnologiyalaridan unumli foydalanmaganlarga esa juda qiyin. Taraqqiyot manzili sari oshiqayotgan jamiyatda bilimsiz o‘z o‘rniga ega bo‘lish amri mahol. Darvoqe, olmonlarga xos temir intizom, birso‘zlilik xislatlari ham aynan taʼlim dargohlarida shakllanadi. 

35. 
    Frantsiya ta'lim tizimining o’ziga xos xususiyatlari.
    

Fransiyada ta’limning asosiy maqsadi shaxsni har tomonlama kamol topishini
ta’minlash, uni mustahkam faoliyatga tayyorlsh, bozor munosabatlari sharoitida
o’quvchilarni tadbirkorlikka, ishbilarmonlikka, omilkorlikka o’rgatish shunga
yarasha kasb-korga ega qilishdan iborat.Bu yerda davlat maktablari, xususiy
maktablar, oraliq maktablar mavjud.O’qitiladigan fanlar ichida franso’z tili va
adabiyoti, o’qish va yozuv aloxida ahamiyatga molik. Ular uchun dars vaqtining 30
foizi ajratiladi. O’rtacha xaftalik soatlar 26 soatdan iborat, darsning davomiyligi esa
60 daqiqa. O’quv yili 5 chorakka bo’linadi. Fransiyada maktablarida boshlang’ich
guruhlarda o’qish ertalabki va tushdan keyingi qismlarga bo’linadi.Ertalab
o’quvchilar ona tilidan,tushdan keyin esa matematika va boshqa fanlardan saboq
oladilar.

36. 
    Bеlgiya davlatlari ta'lim tizimiga qiyosiy tahlil.
    

Belgiyada maktabgacha ta’lim (MT) 2,5 ѐshdan boshlanadi. Ushbu belgilangan yoshga etganda bolalarni maktabgacha ta’lim muassasasiga berishadi, shu sababli guruhdagi bolalar soni yil davomida o‘zgarib boradi. Maktabgacha ta’lim guruhlarining asosiy maqsadi: bolalarning bilish, bilim orttirish (kognitiv), kommunikativ va ijodiy qobiliyatlarini rivojlantirish hisoblanadi. Mashg‘ulotlar o‘yin shaklida olib boriladi. Maktabgacha ta’lim majburiy ta’lim dasturiga kiritilmagan bo‘lsada, Belgiyada taxminan 90%gacha bo‘lgan bolalar unga qatnashadi. Ko‘p hollarda maktabgacha ta’lim muassasalari boshlang‘ich maktablarga uyg‘unlashgan bo‘ladi. Bolalar 6 ѐshga etganda boshlang‘ich maktabning birinchi sinfiga o‘qishga kiradi. 


Maktab
Maktab ta’limi davri 2 ta-boshlang‘ich va o‘rta maktab bosqichiga bo‘linadi. Boshlang‘ich maktab, o‘z navbatida, 3 ta va 2 ta sinfli bosqichdan iborat. Bu davrda bolalar arifmetika, o‘qish, ѐzish, musiqa, tarix va ba’zi boshqa fanlardan ta’lim olishadi. Darslar 8.30 da boshlanib, 15.30 gacha davom etadi. Soat 12.00 dan 13.00 gacha tushlik uchun tanaffus beriladi. CHorshanba kuni tushlikdan so‘ng, shanba va yakshanba kunlari dam olish kunlari hisoblanadi.

37. 
    Avstriya davlatlari ta'lim tizimiga qiyosiy tahlil
    

Avstraliyada ta’lim tizimi olti sektordan iborat. Ular: maktabgacha, boshlang‘ich, o‘rta, o‘rta maxsus, oliy ta’lim va turli til o‘rgatuvchi kurslardir. 
Bolalar bog‘chalarga uch yoshdan qabul qilinadi. Ta’limning ushbu bosqichi ixtiyoriy. Maktabgacha ta’lim muassasalarida bolalarning ijodiy qobiliyatini o‘stirishga alohida e’tibor qaratiladi. Turli ijodiy mashg‘ulotlar yordamida ular kreativ fikrlashga o‘rgatiladi. Qo‘l motorikasini rivojlantirish orqali bolalarning bosh miya faoliyatini faollashtirishga alohida urg‘u beriladi. Bolani aynan bog‘cha yoshidan boshlab kasbiy faoliyatga yo‘naltirish ta’limning mazkur bosqichi oldida turgan asosiy vazifa etib belgilangan. 
Avstraliyada maktab ta’limi o‘n ikki yillik. O‘quvchilar besh yoshdan o‘n bir yoshgacha, ya’ni olti yil boshlang‘ich, keyin olti yil o‘rta maktabda ta’lim oladi. O‘rta maktabning oxirgi ikki o‘quv yilida o‘quv dasturini muvaffaqiyatli tugatganlar ta’limning bakalavriat bosqichiga yo‘llanmani qo‘lga kiritadi.

38. 
    AQSH ta’lim tizimining o’ziga xosliкlari.
    

Ta'lim tizimining tuzilishi: boshlang'ich va o'rta maktablar 
Kollejga kirishdan oldin, amerikalik talabalar 12 yil davomida boshlang'ich va o'rta maktablarga boradilar. Bu yillarga XNUMX dan XNUMX gacha sinflar deyiladi.Taxminan olti yoshida, amerikalik bolalar boshlang'ich maktabga borishni boshlaydilar - AQShda u boshlang'ich maktab deb nomlanadi. O'qish 5-6 yil davom etadi, shundan so'ng ular o'rta maktabga boradilar.O'rta maktab ikkita dasturdan iborat: "o'rta maktab" (o'rta maktab yoki o'rta maktab) va "o'rta maktab", ya'ni o'rta maktabning yuqori sinflari. O'rta ma'lumotni tugatgandan so'ng, talaba diplom yoki sertifikat oladi. 12-sinfdan keyin amerikaliklar kollej va universitetlarga borishlari mumkin. Ulardagi ta'lim "oliy ma'lumot" deb nomlanadi. 
Baholash tizimi 
Amerikaliklar singari, universitet yoki kollejga kirishda chet ellik abituriyentlar hisobot varaqasini taqdim etishlari shart. Vaqt varaqasi - bu o'quv varaqangizdan ko'chirmaning rasmiy nusxasi. AQShda bu talabalar muvaffaqiyatini belgilaydigan baholar va o'rtacha ball (GPA) ni o'z ichiga oladi. Odatda, narsalar foiz sifatida baholanadi, keyinchalik ular harflar darajasiga o'tkaziladi.Baholash tizimi va GPAni chet ellik talabalar tushunishi qiyin bo'lishi mumkin.Baholarni sharhlash ko'plab variantlarga ega bo'lishi mumkin. 

39. 
    Indonеziyada mustaqillik yillarida ta'lim taraqqiyoti.
    

• 
  Indoneziya ta’lim tizimi Indoneziya Milliy ta’lim vazirligi (Kementerian Pendidikan Nasional Republik Indonesia yoki rasmiy qisqartmada Kemdiknas) tomonidan boshqariladi. Ilgari Indoneziyadagi ta’lim Indoneziya Ta’lim va Madaniyat vazirligi (Departemen Pendidikan dan Kebudayaan Republik Indonesia yoki Depdikbud) zimmasida edi. Majburiy ta'lim muddati - 9 yil: boshlang'ich maktabda olti yil va o'rta maktabda uch yil.
  

40. 
    Afrika davlatlarida ta'lim muammolari.
    

Hozirgi JAR hududiga yevropaliklar kelgunga qadar (17-asr o'rtalarigacha) afrikalik yoshlarga ta'lim berish an'anaviy afrikacha yo'ldan borgan: yosh avlodga turmush ko'nikmalari va hayot falsafasini o'rgatar edi. Yevropalikalarning dastlabki manzilgohlari barpo etilgach, ularning farzandlari cherkov ruhoniysida diniy kitob o'qishni o'rganardi. xristian dini targ'ibotchilari (missionerlar) 18-asr oxiri-19 asr boshlarida dastlabki maktablarni ochishdi. Inglizlar avval boshdanoq bu maktablarda yevropaliklar va 85 mahalliy millat bolalarining alohida-alohida o'qishini joriy etdilar. 1995-96 yil o'quv yilida maorif ehtiyojlari uchun 8,9 mln AQSH dollari miqdoridagi mablag' ya'ni davlat byudjetining 21,2 % sarflandi.

41. 
    Rossiya davlati ta’lim tizimining o’ziga xosliкlari.
    

Rossiyadagi maktabgacha ta'lim tizimi - bu 2 oydan 7 yoshgacha bo'lgan bolalarni tarbiyalash, rivojlantirish va o'qitish, nazorat qilish va sog'lomlashtirish. Maktabgacha ta'lim maktabgacha ta'lim muassasalarida (bolalar ta'lim muassasalarida) amalga oshiriladi, ammo bu tizimning yagona tarkibiy qismlari emas. Shuningdek, shahar va viloyat maktabgacha ta'lim bo'limlari mavjud.Bugungi kunda Rossiya Federatsiyasida 45 mingdan ortiq maktabgacha ta'lim muassasalari mavjud. Maktabgacha ta'limni zamonaviy tashkil etish bolalar bog'chalari, bolalar bog'chalari, maktabgacha ta'lim markazlari va boshqa muassasalar orqali amalga oshiriladi. Maktabgacha ta'lim muassasalari, maktabgacha ta'limning tamoyillari va dasturlari haqida batafsil ma'lumot quyida keltirilgan.

42. 
    MDH davlatlari ta'lim tizimiga qiyosiy tahlil.
    

MDH davlatlarida ta'lim darajasi. MDH mamlakatlaridagi ta'lim tizimi. Markaziy va Sharqiy Yevropa hamda Mustaqil Davlatlar Hamdoʻstligida taʼlim boʻyicha mintaqaviy tadqiqotlar MDH mamlakatlaridagi tengsizlik: mintaqaviy o'lchov MDHda mintaqaviy tabaqalanish: uslubiy yondashuvlar Sovet Ittifoqidan keyingi davrda MDH mamlakatlarida ijtimoiy muammolar keskinlashdi, bu mamlakatlar ichida mintaqaviy tafovutlar kuchaydi, ammo mavjud adabiyotlar tahlili shuni ko'rsatadiki, MDH mamlakatlaridagi zamonaviy ijtimoiy-iqtisodiy tabaqalanish mintaqaviy darajada emas. yetarlicha o‘rganilgan. Yillar davomida hududiy rivojlanish, birinchi navbatda, yalpi ichki mahsulot, aholi jon boshiga yalpi ichki mahsulot, sanoat ishlab chiqarish indekslari va boshqalar kabi iqtisodiy ko'rsatkichlar bo'yicha baholandi. Biroq, mamlakatlar va mintaqalarning rivojlanishi yana bir muhim sohani - ijtimoiy sohani o'z ichiga oladi. Bundan tashqari, hayotning bu ikki sohasi bir-biri bilan chambarchas bog'liq, bir-biriga ta'sir qiladi va bir-biriga kirib boradigan tushunchalar bilan belgilanadi. Shu bilan birga, mamlakatlar va mintaqalarning ijtimoiy rivojlanish darajasini baholash ko'plab sabablarga ko'ra murakkablashadi, ularning asosiylari: ijtimoiy rivojlanish darajasini aks ettiruvchi ko'plab ko'rsatkichlar, ushbu xususiyatlarning turli o'lchovlari, yagona umumiylikning yo'qligi. asosiy ko'rsatkichlarni tanlashda ma'lumotlarni yig'ish tizimi va sub'ektivlik.