Xitoyda ta’lim tizimining o’ziga xos xususiyatlar no’monjonova


Download 1.97 Mb.
bet2/7
Sana27.03.2023
Hajmi1.97 Mb.
#1300887
1   2   3   4   5   6   7
Bog'liq
GLOBAL TA\'LIM

2017-yilda Taʼlim vazirligi majburiy taʼlimga kiradigan oʻquvchilar soni 1,5611 millionga oshganini maʼlum qildi.[5] 1985-yilda hukumat soliqdan moliyalashtiriladigan oliy taʼlimni bekor qildi va universitet abituriyentlaridan akademik imkoniyatlaridan kelib chiqqan holda stipendiya olish uchun raqobatlashishni talab qildi. 1980-yillarning boshida hukumat birinchi xususiy oliy taʼlim muassasasini tashkil etishga ruxsat berdi, shu bilan 1995-yildan 2005-yilgacha bakalavrlar va doktorlik darajasiga ega boʻlganlar sonini oshirdi


2003-yilda Xitoyning markaziy va mahalliy hukumatlari 725 000 professor va 11 million talaba bilan birga 1552 ta oliy oʻquv yurtlari (kollejlar va universitetlar)ni qoʻllab-quvvatladilar (qarang : Xitoydagi universitetlar roʻyxati). Double First Class Universitet rejasida 140 ta milliy kalit universitetlar mavjud boʻlib, ular Xitoy universitetlarining elita guruhining bir qismi hisoblanadi. Xitoyning ilmiy-tadqiqot va ishlanmalarga kiritgan sarmoyasi 1999-yildan buyon yiliga 20 foizga oshib, 2011-yilda 100 milliard dollardan oshdi. 2006-yilda Xitoy universitetlarini fan va muhandislik yo‘nalishi bo‘yicha 1,5 million talaba tamomlagan. 2008-yilga kelib, Xitoy taniqli xalqaro jurnallarda 184 080 ta maqola chop etdi, bu 1996-yilga nisbatan 7 baravar koʻpdir.[6] 2017-yilda Xitoy eng koʻp ilmiy nashrlar soni boʻyicha AQShni ortda qoldirdi.[7] [8] 2021-yilda Xitoyda 3012 ta universitet va kollejlar[9] va 140 ta eng elita Double First Class universitetlari Xitoydagi barcha oliy taʼlim muassasalarining taxminan 4,6 % ni tashkil etdi.
Xitoy, shuningdek
Madaniy inqilob (1966—76) tugaganidan beri Xitoyda taʼlim tizimi iqtisodiy modernizatsiyaga yoʻnaltirilgan.1985-yilda federal hukumat Xitoy Kommunistik partiyasi Markaziy Qoʻmitasining „Taʼlim tuzilmasini isloh qilish toʻgʻrisidagi qarori“ orqali asosiy taʼlim mas’uliyatini mahalliy hukumatlarga topshirdi..1985-yilning may oyida taʼlimni isloh qilish rejasi bilan hukumat toʻqqiz yillik majburiy taʼlimni va Davlat taʼlim komissiyasini (keyingi oyda tuzilgan) tashkil qilishni talab qildi. Taʼlimni yaxshilash boʻyicha rasmiy majburiyat yettinchi besh yillik rejada (1986-90) taʼlimga ajratilgan mablagʻlarning sezilarli darajada koʻpayishidan koʻra aniqroq boʻlmadi, bu avvalgi reja davrida (1981-1985) taʼlimga ajratilgan mablagʻdan 72 foizga koʻp edii.1986-yilda davlat byudjetining 16,8 foizi taʼlimga ajratilgan bo‘lsa, 1984-yildagi 10,4 foiz. 1949-yildan beri taʼlim tizimi Xitoyda bahs-munozaralarga sabab boʻldi. Doimiy partiya ichidagi oʻzgarishlar natijasida rasmiy siyosat mafkuraviy talablar va milliy taʼlimni rivojlantirishga qaratilgan amaliy harakatlar oʻrtasida almashindi, garchi bu ikkisi koʻpincha bir-biriga mos kelmagan boʻlsa-da. Buyuk sakrash (1958-60) va Sotsialistik taʼlim harakati (1962-65) chuqur ildiz otgan akademik elitizmga ishchilar va dehqonlar, shahar va qishloq aholisi oʻrtasidagi ijtimoiy va madaniy tafovutlarni qisqartirishga, olimlar va ziyolilarning qoʻl mehnatini mensimaslik tendentsiyasini bartaraf etishga qaratilgan. Madaniy inqilob davrida ijtimoiy tenglikni umumbashariy taʼminlash ustuvor vazifa edi.

Download 1.97 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling