Xorazmda mavjud ashula turkumlari. Qabul qildi: obidov donyor


Download 1.52 Mb.
bet2/8
Sana05.06.2020
Hajmi1.52 Mb.
#115108
1   2   3   4   5   6   7   8
Bog'liq
O'XMI


"FERUZ" — Xorazm maqomlarining Navo maqomi pardalari asosida yuzaga kelgan mumtoz ashulalar turkumi. Ogahiyning "Vah ne balodur bilmadim, ey dilrabo, qoshu kuzing" gʻazaliga bogʻlangan "Eski Feruz" ("Feruz" II deb ham yuritiladi) Muhammad Rahim I davrida yaratilgan. Avj qismida Xorazm doston kuy (noma)laridan "Nolish"ning cholgʻu muqaddimasi ishlatilgan. "Feruz" I "Eski Feruz"ga nisbatan hajman yirik, avjlari baland. U oldin Feruz gʻazali "Bazmimga keldi ul pari..."ga solib uqilgan. Keyinchalik xonning uzi "Feruz" I ni ustozi Ogahiyning "Mushkin qoshingni hayʼati ul chashmi jallod ustina" gʻazali bilan aytilishini amr etgan. Ikkala "Feruz" uch chorakli oʻlchovda rivojlangan "Zarbul qadim" usulida ijro etiladi. Ularga savtlar ham bogʻlangan. Baʼzi taxminlarga koʻra, mazkur savtlar Muhammad Rahim II saroyi maqomchisi Matyoqub Fozachi ijodiga mansub. Savti Feruz 1 murakkab tuzilishga ega. Uning Ufari joʻshqin, shiddatli doira usuliga bogʻlangan. Ufarning oʻrta pardalarida hofizdan ovoz mahoratini talab etiladigan oktava sakrashlari mavjud. Savti Feruz I ning H. Boltayev va R. Jumaniyozovlar hamnafasligida ijro etilgan namunasi mashhur. Savti Feruz II ning ohanglari Naqshi Navoning aynan uziga oʻxshasa ham, kuy tuzilishi undan farq qiladi. U Savti Feruz I ga qaraganda sho’xchan va jozibaliroq. K. Otaniyozov, M. Rahimov, N. Yusupova, A. Vafoyev, O. Xudoyshukurov, J. Nabiyev va boshqa "Feruz" turkumining mashxur ijrochilaridir.




Download 1.52 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling