Xviii bob. Bank inqirozlari

Savdo qoidalarining buzilishi.
 
Mazkur holat bank 
inqirozlarini 
boshidan 
kechirgan 
deyarli 
barcha 
mamlakatlarda kuzatildi. Eksport tarkibida asosiy o'rin 
egallovchi moddalar bo'yicha narxlaming keskin tushishi 
eksport qiluvchi korxonalar va ularga xizmat ko'rsatuvchi 
banklar faoliyatiga jiddiy salbiy ta’sir ko'rsatdi.
Xorijiy 
investitsiyalami ja lb 
etishda 
moliviy 
bozorlami liberalizatsiyalash.
 
Mazkur holatning barcha 
ijobiy tomonlarini hisobga olgan holda у ana shuni 
ta’kid lash mumkinki, Lotin Amerikasi (80-90 yillaming 
birinchi yarmi) va Janubiy-Sharqiy Osiyo (1997-1998 yy.) 
mamlakatlari tajribasi shuni ko'rsatadiki, qisqa muddatli 
spekulyativ pullar va portfel investitsiyalar moliyaviy 
tizimning foiz stavkalari va valyuta kurslari tebranishlariga 
bolgan ta’sirchanligini oshiradi. 
Shuningdek, xorijiy 
investitsiyalaming chiqib ketishi iqtisodiyotni tang ahvolga 
keltirib qo'yadi.
Belgilangan 
valyuta 
kursi.
 
Bunday 
sharoitda 
mamlakatda narxlar barqarorligini ta’minlash maqsadida 
valyuta kursini sun’iy ravishda ushlab turilishi Markaziy 
bank valyuta zahiralari kamayishiga sabab boladi. Tashqi 
qarzlar 
bilan 
bogliq 
hisob-kitoblarda 
muammolar 
kuchayib, parallel valyuta bozori vujudga keladi. Bu esa,
363

---

o'z navbatida foiz stavkalarining oshishi va qarzdorlar 
tolovga layoqatliligining yomonlashuviga olib keladi.
Yuqorida qayd etib o'tilganlardan kelib chiqib, bank 
tizimida inqirozni vujudga keltiruvchi turli omillaming 
ta’sir darajasini quyidagi jadval malumotlari orqali yoritib 
o'tamiz.