Xxi-xviii asrlar Ma’ruza rejasi

Senusert II ning kо‘krak taqinchog‘i 

Senusert II xokimiyati ramzining nishoni 

Senusert II ning qizi Sit-Xatxorga tegishli uriy 

Maqbaralardan  topilgan  kо‘p  sonli  kichik  о‘lchamlardagi  yog‘och 

haykalchalar ham О‘rta podsholik davriga xos xususiyatlardan biridir. Ularda Misr 

xalqining kundalik hayoti namoyon bо‘ladi: buqalar yordamida yer haydayotgan 

dehqon, baliqchilar yoki eshkakchilar bilan tо‘la qayiqlar, qurollangan harbiylar 

qо‘shini, amaldorlar oldidan poda olib о‘tayotgan chо‘ponlar, mehnat qilayotgan 

qullar,  kir  yuvayotgan  yoki  non  yopayotgan  ayollar.  Bolalar  о‘yinchog‘iga 

о‘hshash sodda haykallar an’anaviy tasviriy usullarini qaytarsada, malakali badiiy 

ifodaviylikdan  yiroqdir.  Biroq  ularning  barchasida  samimiy  va  bevosita  hayot 

haqiqati teran aks etadi.  

---

Yuqoridagi misollar О‘rta podsholik davrining Misr san’ati tarixida muxim 

va sermahsul davr bо‘lganligidan dalolat beradi. Qadimgi podsholik davri badiiy 

merosini  davom  ettirish  va  qayta  ishlash  bilan  bir  qatorda  bu  davr  kо‘plab 

yangiliklar yaratishga muvaffaq bо‘ldi. Ibodatxona zallarini uch nefli etib qurish, 

pilonlar,  kolos  haykallari,  piramidaga  nisbatan  maqbara  ibodatxonasining 

kattalashuvi,  haykaltaroshlik  va  rangtasvirda  realizm  tendensiyalarining  о‘sishi, 

zargarlikda  yangi  texnikalarning  paydo  bо‘lishi  –  О‘rta  podsholik  davri 

ustalarining Misr san’ati xazinasiga qо‘shgan bemisl hissasi sanaladi.