Yadro spini. Yadro spini bu yadroning ichki harakat miqdori. Spinning o‘lchov birligi Plank doimiysi

YAdro spini.
YAdro spini bu yadroning ichki harakat miqdori. Spinning o‘lchov birligi Plank doimiysi . mikrozarrachaning spin miqdori deb belgilanadi. Harkat miqdorining momenti diskret qiymatga ega: butun yoki yarim butun sonlarga ega ,
Proton va neytronlarning spinlari tajribalar asosida aniqlangan va ga teng. YAdroning spini esa proton va neytronlarning harakat miqdorlari geometrik yig‘indisigs teng.
Kvant mexanikasida momentlarni qo‘shish qoidasi: va lar sistema osti momentlar bo‘lsin, ularning yig‘indisi:

Bu erda quyidagi miqdorlarni qabul qiladi:
,
Bu ifoda kvant mexanikasida momentlarni qo‘shish qoidasi.
Turli yadrolarning spinlari quyidagi qonunlar kuzatiladi:
-yadrolarning massa soni juft bo‘lsa, uning spini butun son bo‘ladi. toq bo‘lsa yadro spini yarim butun son bo‘ladi;
-juft-juft yadrolar asosiy holatda bo‘lsa uning spini nolga teng bo‘ladi;
-barcha aniq stabil yadrolarning spinlari sondan katta bo‘lmaydi, bu kattalik yadroga kiruvchi zarralar spinlari va orbital momentlari yig‘indisiga nisbatan juda kichik bo‘ladi.
YAdroning magnitli dipol momenti.
Har qanday nolga teng bo‘lmagan spinga ega bo‘lgan yadro magnitli dipol momentiga ega , bu kattalik tashqi bir jinsli magnit maydoni bilan ta’sirlashish bilan xarakterlanadi. Bunday ta’sirlashish energiyasi bilan aniqlanadi. Mikrozarralar magnit momentlari yo‘nalishi spin yo‘nalishi bilan to‘g‘ri keladi, ya’ni : giromagnit munosobat deyiladi. Munosobat ni zarraning magnit momenti deb aytishadi. Magnit momenti va giromagnit munosobat yadro magnitoni bilan o‘lchanadi:
.
Neytronning magnit momenti ; unda , protonning magnit momenti:
Pauli gipotezasiga asosan, spektral chiziqlarning haddan tashqari nozik strukturasi yadroning magnit momenti bilan elektron qobiqlar elektronlarning orbital va spin momentining o‘zaro ta’siri tufayli yuzaga keladi.