Yalpi tаlаb vа yalpi tаklif muvozаnаti bajardi Aliyev Azizxon Guruh: 3-1markt21 1

Нарх даражаси ошишининг ялпи талабга таъсири
Isteʼmolchilar pulga talabining oshishi
Tadbirkorlar pulga talabining oshishi
Narx darajasining oshishi
Isteʼmol buyumlariga talabning pasayishi
Ishlab chiqarish omillariga talabning pasayishi
Yalpi talabning kamayishi
Foiz stavkasining oʼsishi

• U baʼzida real kassa qoldiqlari samarasi deb ham atalib, narx darajasining oshishi bilan moliyaviy aktivlar (bank omonatlari, aktsiya va obligatsiyalar) real qiymatining pasayishini anglatadi. Buning natijasida aholi daromadlari ham pasayib, ular tomonidan sotib olinuvchi tovar va xizmatlar miqdori kamayadi.

Boylik samarasi.

• Bu samara narx darajasi oʼzgarishining u yoki bu mamlakatdagi ichki va jahon narxlari nisbatiga taʼsiri orqali namoyon boʼladi. Mamlakatdagi narxlar umumiy darajasining oshishi, chet el tovarlari narxi oʼzgarmagan yoki sekinroq oʼsgan holatda, milliy isteʼmolchi uchun chetdan xorijiy tovarlarni olib kelishni foydali qilib qoʼyadi. Oʼz navbatida, mazkur mamlakat tovar va xizmatlarini xorijiy isteʼmolchilar tomonidan xarid qilish hajmi ham qisqaradi. Natijada bu mamlakatning eksport hajmi kamayadi. Eksport hajmining kamayishi va import hajmining oshishi sof eksportning va, pirovardida, yalpi talab umumiy hajmining qisqarishiga olib keladi.

Импорт тоaImport tovarlar xaridi samarasi. варлар хариди самараси.
Ялпи талаб ҳажмига нархдан ташқари омиллар ҳам таъсир кўрсатади.

• Isteʼmolchining farovonligi
• Isteʼmolchining kutishi.
• Isteʼmolchi qarzlari.
• Soliq.

1. Isteʼmol sarflaridagi oʼzgarishlar.

• Foiz stavkalari.
• Investitsiyalardan kutiladigan foyda.
• Soliqlar.
• Ortiqcha quvvatlar.

Investitsion sarflar.

• Narxlarning mavjud darajasida, milliy mahsulotda davlat xaridining koʼpayishi yalpi talabning oʼsishiga olib keladi. Bunga davlatning milliy armiyani tuzish yoki uning sonini oshirish toʼgʼrisidagi qarori misol boʼla oladi. Davlat sarflarining kamayishi yalpi talabning qisqarishiga olib keladi. Masalan, yangi avtomobilь yoʼli qurishga davlat sarflarining qisqarishi shunday natijaga olib keladi.

Davlat sarflari.

• Sof eksportning koʼpayishi yalpi talabni ham koʼpaytiradi. Birinchidan, eksportning yuqori darajasi, chet ellarda milliy tovarlarga boʼlgan talabni oshiradi. Ikkinchidan, importning qisqarishi milliy tovarlarga ichki talabning koʼpayishini taqozo qiladi.
• Valyuta kurslari. Boshqa valyutalarga nisbatan milliy pul kursining oʼzgarishi sof eksportga va demak yalpi talabga taʼsir koʼrsatadi.

Sof eksportdagi oʼzgarish.
Yalpi taklif tushunchasi. Yalpi taklif tarkibi va unga
taʼsir qiluvchi omillar
Yalpi taklif (aggregate supply, AS)

• – mamlakatda muayyan vaqtda ishlab chiqarilib, narxlarning muayyan darajasida sotishga tayyor turgan, oʼzining ijtimoiy nafliligi, turlari, sifati, miqdori va ijtimoiy qiymati boʼyicha shu davrdagi talabga javob beradigan barcha tovarlar va xizmatlar hajmidir.

Yalpi taklif umumiy miqdorining tovarlar turlari, miqdori, sifati hamda narxiga bogʼliqligi
Isteʼmol tovarlari va xizmatlari
Investitsiya tovarlari va ishchi kuchi
Ijtimoiy nafliligi (turlari, miqdori va sifati)
Ijtimoiy qiymati
Ijtimoiy nafliligi
(turlari, miqdori va sifati)
Ijtimoiy qiymati
Yalpi taklif
Ijtimoiy nafliligi (turlari, miqdori va sifati) jihatidan
Ijtimoiy qiymati jihatidan
Yalpi taklif egri chizigʼi
P
Y
AS
0
Y1
Yt
Ishlab chiqarish real hajmi
Narx darajasi
I
II
III
P