Yalpi tаlаb vа yalpi tаklif muvozаnаti bajardi Aliyev Azizxon Guruh: 3-1markt21 1

YALPI TАLАB VА YALPI TАKLIF MUVOZАNАTI
Bajardi Aliyev Azizxon Guruh: 3-1MARKT21
1

• Yalpi talab tushunchasi va uning hajmiga taʼsir qiluvchi omillar

2

• Yalpi taklif tushunchasi. Yalpi taklif tarkibi va unga taʼsir qiluvchi omillar

3

• Yalpi talab va yalpi taklif oʼrtasidagi muvozanat va uning oʼzgarishi

REJA:
Yalpi talab (aggregate demand, AD)

• – barcha isteʼmolchilar, yaʼni aholi, korxonalar va davlat tomonidan narxlarning muayyan darajasida sotib olinishi mumkin boʼlgan turli tovarlar va xizmatlarga boʼlgan talabning umumiy hajmidir.

Yalpi talab tushunchasi va uning hajmiga taʼsir qiluvchi omillar
Yalpi talab miqdorining tovarlar turlari, miqdori, sifati hamda narxiga bogʼliqligi
Yalpi talab miqdori
Isteʼmol buyumlariga
Investitsiya tovarlari va ishchi kuchiga
Ijtimoiy nafliligi
(turlari, miqdori va sifati)
Qiymati (miqdor×narxi)
Ijtimoiy nafliligi
(turlari, miqdori va sifati)
Qiymati (miqdor×narxi)
Ijtimoiy nafliligi (turlari, sifati va miqdori) jihatidan
Qiymat jihatidan
Аkademik V.Vidyapin va boshqalar umumiy tahriri ostida chop etilgan «Iqtisodiyot nazariyasi» darsligida yalpi talab iqtisodiyot alohida sohalari sarflarining yigʼindisi sifatida ifodalanadi, yaʼni:
Yd – yalpi talab;;
C – uy xoʼjaliklarining isteʼmol sarflari;
I –– xususiy sektorning investitsiya sarflari;;
G – davlat xaridi;
NX – sof eksport.
Yalpi talab egri chizigʼi
P
Y
Ishlab chiqarish real hajmi
Narx darajasi
AD
0
Yalpi talab hajmiga taʼsir etuvchi omillar
Narx darajasiga bogʼliq omillar

• Mazkur samaraning mohiyati shundan iboratki, narx darajasining oʼsishi bilan pulga boʼlgan talab ham ortadi. Bu esa muomaladagi pul miqdorining oʼzgarmagan hajmi sharoitida foiz stavkasining oʼsishiga olib keladi. Oʼz navbatida foiz stavkasining oʼsishi isteʼmol va investitsiya sarflari hajmini pasaytiradi. Chunki foiz stavkalarining oshib ketishi aholi tomonidan uy va uy jihozlari, avtomobilь kabi uzoq muddatli isteʼmol tovarlarini sotib olish uchun kredit olishni samarasiz qilib qoʼyadi. Shuningdek, tadbirkorlar ham foizning yuqori darajasida oʼzlarining nisbatan past daromad keltiruvchi investitsiya loyihalarini amalga oshirishdan voz kechadilar.

Foiz stavkasi samarasi.