Яъни Иқтисодий мувозанатнинг асосий турлари

1. Иқтисодий мувозанат, уни таъминлаш шарт- шароитлари ва аниқлаш усуллари.
Иқтисодий мувозанат
бу иқтисодий жараёнлар, ҳодисаларнинг икки ёки бир неча томонининг бир–бирига тенг келган ҳолатидир.
яъни
Иқтисодий мувозанатнинг асосий турлари
Ҳусусий мувозанат
Умумиқтисодий мувозанат
Бу иккита ўзаро боғлиқ бўлган иқтисодий кўрсаткичлар ёки иқтисодиёт томонларининг миқдоран тенг келиши.
Бу жамият барча эҳтиёжлари ва миллий ишлаб чиқариш ҳажмининг ўзаро тенг келиши.

Ҳусусий мувозанат

Умумиқтисодий мувозанат
Умумий иқтисодий мувозанатга эришиш учун яратилиши лозим бўлган шарт-шароитлар
Иқтисодий мувозанат даражасини аниқлаш усуллари
Ялпи сарфлар ва ишлаб чиқариш ҳажмини таққослаш усули
Жамғарма ва инвестицияларни таққослаш усули
Бунда ишлаб чиқариш умумий ҳажмининг миқдорий кўрсаткичи сифатида соф ички маҳсулот (СИМ) иқтисодиёт бўйича ялпи сарфларга яъни истеъмол ҳажми ва соф инвестиция сарфлари суммасига таққосланади
Бунда иқтисодиёт субъектлари томонидан жамғарилган маблағлар миқдори ишлаб чиқариш ёки хизмат кўрсатиш соҳаларига қўйилган инвестициялар ҳажми билан таққосланади.
2. Иқтисодий мутаносиблик ва унинг турлари.
Иқтисодий мутаносиблик
Бу иқтисодиётнинг турли томонлари ва соҳалари ўртасида миқдор ва сифат жиҳатдан маълум мослик бўлишидир.
Бунда тенглик бўлиши шарт эмас
масалан
3:1
5:2
4:3
Иқтисодий мутаносиблик турлари
Умумиқтисодий мутаносиблик
Бунга миллий даромаддаги таркибий қисмлар щртасидаги мутаносиблик киради
Тармоқлараро мутаносиблик
Бу иқтисодиётнинг турли хил тармоқлари ўртасидаги мутаносибликдир
Тармоқ ичидаги мутаносиблик

Енгил саноатда


Оғир саноатда

Андижон
Самарқанд

Ҳудудий мутаносиблик

Давлатлараро мутаносиблик
Бу товар ва хизматларни яратиш бўйича дунё мамлакатлари ўртасидаги мутаносибликдир
масалан
Германия
Япония
3. Ўзбекистонда иқтисодиёт таркибий тузилишини
ўзгартиришдаги вазифалар.
Иқтисодиётнинг таркибий тузилиши – иқтисодиётнинг турли қисм ва бўлаклари ўртасидаги пропорциялар ва ўзаро нисбатлардир.
Унинг шаклланишига таъсир қиладиган омиллар
давлатнинг таркибий сиёсати
табиий ресурс салоҳияти

географик жойлашув


ишлаб чиқариш кучларининг ривожланганлик даражаси

Мамлакат иқтисодиёти таркибий
тузилишининг турлари
Иқтисодиётнинг тармоқ таркиби (таклиф жиҳатидан)
Иқтисодиётнинг ҳудудий таркиби
Иқтисодиётнинг такрор ишлаб чиқариш ва функционал таркиби (талаб жиҳатидан)
Ижтимоий-иқтисодий
таркиб
Капиталнинг концентрациялашуви даражаси жиҳатидан таркиб

Алоҳида тармоқларнинг ЯИМдаги улуши кўринишида аниқланади


Алоҳида ҳудудларнинг ЯИМдаги улуши кўринишида аниқланади


Истеъмол харажатлари, ялпи инвестициялар ва соф экспортнинг ЯИМдаги улуши кўринишида аниқланади


Давлат мулки ва хусусий мулк корхоналарининг ЯИМдаги улуши кўринишида аниқланади


Йирик ва кичик бизнеснинг иқтисодиётдаги улуши кўринишида аниқланади


Бу давлат томонидан амалга ошириладиган, иқтисодиётнинг таркибий тузилишини такомиллаштириш, унинг самарадорлигини оширишга қаратилган чора-тадбирлар мажмуидир.
Давлатнинг таркибий ўзгаришлар сиёсати

Эътиборингиз учун раҳмат!