•Yaxlitlik (butunlik)

13.8–расм. Корхона ахборот хавфсизлиги тизимининг 
концептуаль модели. 

---

hisoblash tizim uchun katta yuklamani keltirib 
chiqaradi.
38. Bell-Lapadula modelini tushuntiring. 
• 
To'liq diskni shifrlash shunchaki fayllar, 
papkalar yoki fayl tizimlarini emas, balki butun 
diskni (har bir sektor) shifrlanganligini anglatadi. 
FDE qattiq disklari tizim o'g'irlanishi yoki yo'qolishi 
xavfi ortishi sababli ko'chma tizimlarda odatiy holga 
aylanib bormoqda.
• 
"To'liq diskni shifrlash" atamasi dastlab 
Seagate tomonidan ishlatilgan, ammo hozirda ushbu 
tarmoq to'liq shifrlanishi mumkin bo'lgan barcha 
qattiq disklarda qo'llaniladi.
• 
FDE qattiq diskida xavfsizlik xususiyatlari 
har doim ishlaydi va xavfsizlik siyosati bajarilgunga 
qadar “drayver” odatdagidek ishlaydi. 
Biba modelini tushuntiring.
• 
BLP modeli konfidensiallik bilan shug‘ullangan 
bo‘lsa, Biba modeli butunlik bilan shug‘ullanadi. 
Boshqa so‘z bilan aytganda, Biba modeli BLPning 
butunlikni ta’minlash versiyasi hisoblanadi.
39. Apparat, dasturiy va apparat – dasturiy kriptografik 
vositalarning tahlil qiling.
Aparat
dastur 
1.Maxsus protsessorda amalga 1. 
Kompyuter protsessoridan amalga oshiriladi 
Oshiriladi 2.Saqlash
uchun qo‘shimcha qurilma zarur. 
2.Kalit va maxfiy kattaliklar 3.Kalit 
foydalanuvchi tomonidan kiritiladi. 
.qurilmada saqlanadi. 
3.Maxsus kalit generatori 4. Dasturlar
multifunksional bo‘lishi mumkin. 
mavjud 
4.Yuqori samaradorlikka ega 5.
OT darajasidagi autentifikatsiya 
5.Apparatga nisbatan autenti 6. Qo‘shimcha 
kutubxona yoki drayver talab etiladi. 
fikatsiya amalga oshiriladi. 
6.Qo‘shimcha 
qurilma 
yoki 
drayver
7. Narxi past. 
talab 
etmaydi.
8.
Yangilash imkoniyati oson 
7.Narxi yuqori 9.
Aksariyat hujumlarga bardoshsiz 
8.Yangilash imkoniyati qariyib yo‘q 
9.Zararli dasturlardan foydalanish, 
kalitni to‘liq tanlash va hak.
hujumlaridan himoyalangan. 
40. Diskni va faylni shifrlash usullarini afzallik va 
kamchiliklarini tushuntiring. 
Diskni shifrlash - bu noqonuniy foydalanuvchiga 
osonlikcha 
ochib 
berolmaydigan, 
diskdagi 
ma'lumotlarni 
o'qib 
bo'lmaydigan 
kodga 
aylantiradigan axborotni himoya qilish texnologiyasi 
hisoblanadi. Diskni shifrlash uchun saqlashning har 
bir qismini shifrlaydigan maxsus dasturiy yoki 
apparat ta’minoti ishlatiladi.