Ychilikni tashkil etish

Ko’ychilikni tashkil etish

1. 
   Kuychilikda ixtisoslashtirish, xujalik va tarmoklar x.ajmi
   

Kuychilik chorvachilikda anchagina katta axamiyatga ega. Bu tar— mok gusht, ër, sut, jun, teri, korakul terisi kabi xilma-xil va kimmatbaxo maxsulotlar beradi.
Kuichilik chorvachilikning tovar maxsulot yetishtirishdagi yetakchi tarmoklardan xisoblanadi, gusht yetishqtirishda k.oramolchilikdan keyin ikkinchi urinda turadi. Kui gushti xap yili Uzbekistonda yetishtiriladigan gushtning 20 foizini tash—
K I
‘ Tabiiyki, chorvachilik tarmoklarida ishlab chikarishni ixti— soslash girish xozir eng asosiy masalalardan biri bulib kolmokda. Ixtisoslashtirish bir kancha omillarga, shu jumladan

Glі( N
bokish


ubi' b
Gl l І
x a
lP і’І £t
ikd i ab ir
Ci
ye kaai ,

aIk
O I
chun yun SH t


ruvXi i Ia aVenb a


inNiI

u ri tMaM

I I
il NI ishga

Korakulchilik chul va yarim chul mintakalarida yashovchi axolining faoliyat kursatish va daromad olish manbasi xisoblanadi. Keyingi yillarda tarmokning xujalqik yuritish ti- zimida xam, mulkchilik shakllarida xam keskin uzgarishlar ruy berdi. Bunga Vazirlar Maxkamasining keyingi yillarda kabul k.ilingan k.aror va farmoyishlari acoc buldi. Vazirlar lVіazkamasinipі i >>o Yleі i u lgigі,p,si ii “ ipaLy. "і*І. **Im 1..i..I 3....

isloxotlarni chukurlashtirish va uii davlat tomonidan k.ullab— kuvvatlash chora-tadbirlari tugrisida”gi 250-sonli karori kabul kilinganidan sung tarmokda keskin uzgarishlar bulishi kuza— tildi. Xozirgi kunda korakulchilikda iktisodiy ishlarni tako— millashtirish, k.orakulchilik xujaliklari va korxonalarning faoliyatini muvofiklashtirish maksadida respublikadagi 30 ta naslchilik, 84 ta tovar xujaliklari, kuylarni burdokiga fiokuvchi 11 ta va korakulcha yetishtiruvchi 84 ta majmua xamda korakulchilik maxsulotlarini kayta ishlaydigan 2 sanoat korxonasini bir ti-

zimga birlashtiruvchi, «Yzbek korakuli» kompaniyasi tashkil etilgan.
Mamlakatimizda xap bir xujalik joylashgan xududning ta— biiy sharoitiga karab, ularda joylashgan kuylarning zotlariga kura kuyidagicha ixtisoslashishni kuzatish mumkin: korakul teri, gusht—jun va gusht-yog maxsuloti beradigan xujaliklar.
Xap bir xudud xujaliklarida kuychilik asosan ikki yunalishda buladi. Birinchisi — nasldor kuylar yetishtirish. Ik— kinchisi — tovar maxsulot yetishtiruvchi fermalar. Nasldor kuylar yetishtiradigan fermalarning asosiy vazifasi zotli kuylarni tez yetishtirishdan va mavjud zotlarni yaxshilashdan xamda yangi zot- larni yaratishdan iborat. Tovar maxsulot yetishtiruvchi fermalar, kuylarni urchitish, korakul teri, jun, gusht va boshka maxsulotlarni kupaytirish yulida ish olib boradi.
Mamlakatimizning Toshkent, Sirdaryo, Jizzax va Samarkand viloyatlari tog oldi va togli tumanlarida gusht-jun beradigan Jaydari kuylar, Fargona vodiysi viloyatlarining togli va tog oldi xududlarida asosan yog—gusht uchun dumbali kuylar bokiladi. Dumbali kuylarning asosiy zotlari Xisori va Jaydari kuylardir.
Gusht—jun uchun bokiladigan kuylar iktisodiy jixatdan an- chagina afzaldir. Sisori x.amda Jaydari dumbali kuylar gusht va ër yetishtirishga muljallangan. Bu kuylar iktisodiy jixatdan gusht—jun beradigan kuylardan keyingi urinda turadilar. Kup yogingarchilik buladigan va xamda pichan kup usadigan yaylovli togli tumanlarda Jaydari kuylarga nisbatan kup daromad bera— digan Јshtdor junli kuylar yetishtirish maksadga muvofikdir.
Mamlakatimizda korakulchilik muxim axamiyatga ega. K.orakul kuylari asosan Buxoro, K.ashkadaryo, Navoiy, Surxandaryo, Sa— markaid, Jizzax, Xorazm va K.orakalpogiston Respublikasida bokiladi.
K.orakul — Yzbekistonning iftixori va boyligi xisoblanadi. K.orakul terilari gul shakllarining uziga xosligi, tabiiyligi, nakshlarining boyligi, ipakdek yumshokligi, yaltirokligining yukoriligi bilan jaxonda shux.rat kozondi.

Іlvmibiya u

/0Z0І”IS1”OІІ
Turkmaіlisz oіt

.ь
tfgolіisloi

Jax.on buyNcha k,orakul k.uylar bosh sonn (f0Nzda)

18-ya‹aDVdL

24.8086

2170b

6,2096
0,709_{6 0,603} 0,6096 0,b0'x, 0.9096 0,9096 0,9096 1 ,20%

_shi 'o
o :^z s^-

19-jaDVdL
Ja$on bЈyNCha k.orakЈL BTNSHTN{ZNsh (fonzda)

Kuychilik xujaliklarini tashkil etishda eng asosiy e’tibor ishlab chikarish ni tashkil etishning birlamchi bugini — otarlar tu— zishga karatilishi shart.