Yer yuzida atmosfera bosimining o‘zgarishi. Gorizontal barik gradiyent Reja: 1

Stratosfera - bu troposfera ustida joylashib, 50-55 km balandiikgacha cho'zilgan qatlam. Bu qatlamning pastki qismida harorat balandlik bo'ylab deyarli o'zgarmay qoladi, ammo balandlik 25 km dan oshgandan keyin harorat sekin orta borib, bu qatlamning yuqori chegarasida
yillik o'rtacha harorat 0°C gacha yetadi.
Troposfera bilan stratosfera orasidagi o'tish qatlamini tropopauza
deb ataladi, uning qalinligi bir necha yuz metrdan 1-2 km gacha yetadi.
Troposferaning ustki qismida haroratning balandlik bo'yicha
pasayishi to'xtagan balandlikdan boshlab tropopauza boshlanadi.
Stratosferaning 20-55 km balandliklarida ozon gazi bor bo'lganligiuchun havoning harorati orta boshlaydi. Chunki ozon gazi ultrabinafsha
nurlami yaxshi yutganligidan isiganligi uchun stratosferaning harorati
nisbatan yuqori boladi.
3. Mezosfcra Stratosferadan yuqorida joylashgan qatlamni mezosfera, stratosferadan mezosferaga oMish qatlamini esa stratopauza deb
yuritiladi. Mezosferaning yuqori chegarasida havo harorati - 80°C gacha
pasayadi. Mezosferadan termosferaga oMish qatlamini mezopauza deyiladi.
4. Termosfera. Mezosfera ustida joylashgan qatlam termosfera
800 km gacha balandlikka cho'zilgan. Bu qatlamda ham havo harorati
balandlik bo'yicha ortadi va bu qatlamning yuqori chegarasida 2000°C
gacha yetadi. Ammo bundan termosfera shunday issiq ekan deb xulosa
qilish kerak emas. Bunday yuqori harorat gaz molekulalari ilgarilanma
harakatining kinetik energiyasinigina tavsiflaydi, xolos. Termosferada
havo molekulalari juda siyrak joylashganliklari uchun molekulalar
ketma-ket to'qnashuvlar orasida tezligi juda ortib, katta kinetik energiyalarga ega bola oladi.