Yo’nalishi talabalari uchun

mushaklar deyiladi. 
 
Mushaklar taraqqiyoti 
 Mushaklar  embrionning  o`rta  –  mezoderma  qavatidan 
rivojlanadi.  embrionning  4-5  haftalarida  mezodermadan  dermatom 
qavat  ajraydi  va  qolgan  qismiga  somitlar  deyiladi.  Somitlar  ham 
sklerotom va miotom qavatiga ajraladi. Sklerotomdan skelet suyaklari 
taraqqiy  etsa,miotomlardan  esa  ko`ndalang  –  targ`il  mushaklar 
rivojlanadi.  embrionning  bo`yin  qismida  8  juft,ko`krakda  12  juft,  bel 
sohasida 5 juft,dumg`ozada 5 juft, dumda 1 juft miotomlar joylashadi. 
embrion taraqqiyotiga dum miotomlari reduktsiyaga uchraydi. Qolgan 
har bir miotom tananing orqa va qorin bo`limlariga ajraladi. 
 Taraqqiyot jarayonida o`z joyida qoladigan mushaklar guruhiga 
xususiy  autaxton  mushaklar  deyiladi.  Orqaning  chuqur  guruh 
mushaklari,  ko`krak  qafasining  xususiy  mushaklari  autaxton 
mushaklarga  misol  bo`la  oladi.  Qorin  miotomlarining  taraqqiyot 

---

 
66 
jarayonida  qo`l  yoki  oyoqdan  tanaga  ko`chib  qolgan  mushaklarga 
tanga  intiluvchi  mushak  deyiladi.  Qorin  miotomlarining  taraqqiyoti 
jarayonida  tanadan  va  kalladan  qo`l  yoki  oyoq  mushaklarining 
harakatini  ta’minlashga  ko`chgan  mushaklarga  tanadan  qochuvchi 
mushaklar deyiladi.