Yoritish tizimida energiyani tejashning asosiy chora tadbirlari

Galogen yoritgichlarni o‘rnatish usuli bo‘yicha, s

, shiftga, devorga va stol ustida o‘rnatadigan qilib chiqariladi va yashash, ma’muriy binolarni mahalliy yoritish, ofislami, ish joylarini, vitrina, ekspozitsiya, stendlarni yoritish uchun ishlatiladi. Ular lampa plafonini sharnir yordamida mahkamlab xonaning har qanday berilgan zonasini yoritishni ta’minlaydi. Yoritgichlarda yorug‘lik manbai sifatida oddiy qizdirish ipli lampalarga nisbatan quyidagi qator afzalliklarga ega bo‘lgan, quvvati 20 Vt bo‘lgan galogen lampalar qoilaniladi: - elektr energiya iste’molini 2-2,5 baravar pasaytirish; - xizmat ko‘rsatish muddati davomida yorug‘lik oqimining mo‘tadilligi; - judayaxshi rang uzatishni ta’minlashi vaturli rangli effektlami hosil qiluvchi tiniq yorugTik; - oddiy lampalarga nisbatan xizmat ko‘rsatish muddatining 2 marta ko‘pligi; - m o‘jazligi. 20 yoki 50 Vt quvvatga ega bo‘lgan galogen lampali IVU seriyali maxsus yoritgichlar, yonuvchi materialdan iborat bo‘lgan 162 yuzaga bevosita o‘matish uchun m o‘ljallangan hamda hovuzlarda, I'avvoralarda, akvarium larda, y o n g ‘inga qarshi qurilm ali binolarda, dushlarda, kimyoviy tozalashlarda, bog‘ uchastkalarida, avtomobillami saqlashjoylarida,yo‘lovchi yoiaklarida, narvonlarda, yer osti o‘tish joylarida, mashinalami avtomatik yuvish joylarida, ustaxonalar va baliq do‘konlarida o‘matish uchun tavsiya etiladi. FBU va NBU seriyali yoritgichlar ham xona ichlarini yoritishni ham suvlardan namlik, chang vatartib buzuvchilardan himoya qilish talab etilganda xona (bino) tashqarisini yoritishga m o‘ljallangan. Bu yoritgichlar m exanik shikastlanishlarga, tosh va shunga o ‘xshagan qattiq narsalar tegishidan himoyalangan boiadi. Ular bog‘lar, xiyobonlar, o‘tish joylari, ayvonlar, hovuzlar, vannaxonalar, hojatxonalar va h.k.larni yoritishda tengi yo‘q.

Elektr energiyani iqtisod qilish uchun har qanday lampalar qo‘llanilganda, elektr energiyani 20 % gacha iqtisod qilishni ta’minlaydigan, yoritish asboblarini optimal joylashtirish katta ahamiyatga ega. Masalan, bir binoda ishchi va yordamchi zonalar mavjudligida ishchi zonalami umumiy lokal (hartomondan) yoritish, yordamchi zonalarni esa bunga qaraganda past jadallik bilan yoritish ko‘zda tutiladi. Sexlarni, omborlarni va boshqa ishlab chiqarish xonalami yoritishda, eng yaxshi usul - bu yog‘du taralish liniyalari uskunalaridir. Har qanday yoritish tizimini loyihalayotganda va tatbiq etayotganda ko‘rish muhitini ta’minlaydigan quyidagi sanitar normalami ta’minlash zarur: - 400-500 lk; - yorugiikning tabiiy yoritilganlikka maksimal yaqinlashtirilgan spektral tarkibi; - yorug‘likning pulsatsiyasi va ko‘r qiluvchi harakati bo‘lmasligi; - yorug‘likning bir tekis taqsimlanishi. K o‘chalar, maydonlar, tezyurar magistrallarni, transport kesishadigan joylami, cho‘zilgan tunnellami, sport inshootlarini, aero163 dromlarni, qurilish joylarini, arxitektura inshootlarini, vokzallami, aeroportlarni yoritish uchun iqtisodli manbalardan biri, barcha ma’lum gaz razryadlovchi lampalar orasida yuqori yoritishga ega bo‘lgan va uzoq muddatga xizmat qilganda yorug‘lik oqimini uncha katta bo‘lmagan pasayishga ega bo‘lmagan yuqori bosimli natriyli lampalardir. Natriyli lampalarning yana bir qo‘llanish sohasi - bu issiqxonalardagi o ‘simliklarni nurlantirish. Issiqxonadagi ko‘pchilik o‘simliklarning nurlanishi yaxshi natija berganligi tufayli natriyli lampalar simobli va metallogenli, yuqori bosimli lampalarni almashtirish mumkin. Simobli lampalardan farqli o ‘laroq natriyli lampalarda simob y o ‘q, bu esa ularning qo‘llanish sohasini kengaytiradi. Ularning ishini iqtisodiylik nuqtai nazaridan solishtirganda, 10000 soat mobaynida 30 % gacha iqtisodni tashkil etadi, o‘z-o‘zini qoplash muddati taxminan kuniga 12 soatni (yozgi vaqtda 8 soat va qishkida 16 soat) foydalanishdan kelib chiqqan holda 2 oyga yaqinni tashkil etadi.