Yoritish tizimida energiyani tejashning asosiy chora tadbirlari

Yoritish quvvatini ravon rostlash tizimining ishlash prinsipi

• Yoritish quvvatini ravon rostlash tizimining ishlash prinsipi 10.1-rasmda ko‘rsatilgan. Tabiiy yorug‘lik boshlang‘ich daraja H, ga mos bo‘lgan t, vaqt momentida, yoritgichlar quvvati (P) t2 momentigacha ravon pasayishini boshlaydi, tabiiy yorug‘lik berilgan yoritilganlikni ta’minlash uchun yetarli bo‘lganida (E darajasi) t, momentida, kunduzgi yorug‘lik E darajagacha yana pasayishni boshlaganda, yoritish qurilmasining quvvatini (P) ravon orttirish boshlanadi.

Oxirgi o‘n yillarda ko‘p chet el firmalari tomonidan ichki yoritishni boshqarishni avtomatlashtirish uchun uskunalar ishlab chiqarish o ‘zlashtirildi. Zamonaviy tizimlar, foydalanuvchi uchun maksimal qulaylik bilan elektr energiyani iqtisod qilish imkoniyatini o‘z ichiga oladi

Yoritishni avtomatik boshqarish tizimlarini ikkita asosiy sinflarga bo‘lish mumkin: lokal va markazlashgan. Binolarni yoritishning lokal tizimlari

Binolarni yoritishning lokal tizimlari konstruktiv jihatdan elektr taqsimlagich shitlariga tirkalgan yoki osiluvchi shitlar oralig‘iga o‘matiladigan bloklardan iborat. Bunday turdagi tizimlar odatda bitta funksiyani yoki ularning qayd etilgan qatorini amalga oshiradi. Bu funksiyalar qatoriga, masalan, xonada inson borligi va tabiiy yoritilganlik darajasini hisobga olish hamda simsiz masofani 160 boshqarish tizimlari bilan ishlash kiradi. Lokal «yoritgichlami boshqarish tizimlari» ko‘p hollarda qo‘shimcha sim o ‘tkazishni talab qilmaydi, ba’zida simlar yotqizish zarurligini qisqartiradi. Konstruktiv jihatdan ular bevosita yoritgichlarda yoki bitta lampa kolbasida mahkamlangan kichik gabaritli korpuslarda bajariladi

Yoritishning markazlashgan boshqarish tizim lari

Y oritishning tnarkazlashgan boshqarish tizim lari, «intellektual» nomiga to ‘liq javob bergan holda, ko‘p sonli yoritgichlam i (bir necha yuzgacha) bir vaqtda ko‘p variantli boshqarish imkoniyatini ta’minlaydi. Bunday tizimlar yorugiikni boshqarish yoki binolaming boshqa tizimlari bilan birga ishlashda (masalan, telefon tarmog‘i, xavfsizlik tizimlari, ventilyatsiya, isitish va quyoshdan himoyalovchi to‘siqlar) qo‘llaniladi. H ozirda is te ’m olchilar tom onidan energiya tejovchi yoritgichlardan va yorugMik texnikasi buyumlaridan foydalanish rivojlanmoqda. Yaxshilangan iste’mol qilish sifatlariga ega bo'lgan holda (yuqori yorugiik berish, spektr bo‘yicha qulay va chiroyli, lipillamaydigan yorug‘lik va h.k.), zamonaviy energiya tejovchi yoritgichlar iqtisodiyotligi va ishlatishda ishonchliligi jihatidan barcha talablarga javob beradi. 1. Lyuminestsentli yoritgichlar; 2. Galogen yoritgichlar; 3. Maxsus yoritgichlar. Elektron ishga tushirish - rostlash apparatli lyuminestsentli yoritgichlar (EPRA) cos(p>0,93 bilan osiluvchi va shitli bajarishga ega bo‘lib, quyidagi afzalliklarga ega: - elektr magnit ishga tushirish-rostlash apparatdan (EmPRA) ta’minlanadiganga nisbatan 30% dan ortiq elektr energiyani iqtisod qilishga va shunga o‘xshash qizdirish lampaga nisbatan olti karra elektr energiyani iqtisod qilish; - lampaning xizmat ko‘rsatish muddatini 20% va undan ortiqcha, qizdirish iplarini (katodlarini) ravon qizdirishli optimal rejim hisobiga oshirish; 161 - qo‘shimcha startyorsiz, kafolatli zudlik bilan ulash va shovqinsiz ishlash; - lipillamaydigan, uzoq muddatli yuklamada lyuminestsentli lam palarning yuqori chastotali ishlashi hisobiga k o ‘zni charchatmaydigan tekis vorug'lik; - stroboskopik hodisaning bo‘lmasligi, ya’ni qandaydir narsa yoki rasmni kuzatish uzluksiz emas; - elektr magnit to‘lqinlarning xalal bermasligi. Kompakt (bejirim) lyuminestsent lampalar shu kabi yoritish texnik tavsiflarga ega bo‘lgan qizitish lampalariga nisbatan 5 marta kam elektr energiya iste’mol qiladilar, ularda xizmat ko‘rsatish muddati 8 marta ko‘p. Aks panjarali va yorug‘likni qaytaradigan yoritgichlar ham mavjud.