You tobe tarmog’ida biologiya online maktab deb qidiring va Bepul ta’lim oling

3-MAVZU: HAYOTNING EKOSISTEMA DARAJASI XUSUSIYATLARI.
BIOGEOTSENOZ – BIOLOGIK SISTEMA

1. Biogeotsenoz ta’limotini yartgan olim ko’rsatilgan qatorni aniqlang?

A) V.N.Sakuchaev B) J.B.Lamark
C) J. Tommson D) A.Tensli

2. Biogeotsenozning qism (lar)i to’g’ri ko’rsatilgan qatorni aniqlang?

a)ekotop, b) biotop, c) biosistema, d) populatsiya, e) hujayra, f) malekula
A) d, e va f B) a
C) a va c D) b va c

3. Biogeotsenozga xos bo’lgan ta’rif berilgan qatorni aniqlang?

1.ma’lum hududga ega, 2. ma’lum hududga ega emas, 3. ma’lum chegaraga ega, 4. ma’lum chegaraga ega emas,, 5. Son jihatdan ko’p tur nomi bilan ataladi, 6. Nomlanishi tur sonigga bog’liq emas
A) 1,4,5 B) 1,3,5 C) 2,4,6 D) 2,3,5

4. Biogeotsenozga xos bo’lmagan ta’rif berilgan qatorni aniqlang?

1.ma’lum hududga ega, 2. ma’lum hududga ega emas, 3. ma’lum chegaraga ega, 4. ma’lum chegaraga ega emas,, 5. Son jihatdan ko’p tur nomi bilan ataladi, 6. Nomlanishi tur sonigga bog’liq emas
A) 1,4,5 B) 1,3,5 C) 2,4,6 D) 2,3,5

5. Biogeotsenoz va biosistemani bog’lovchi xususiyat(lar) ko’satilgan qatorni aniqlang?

1. turlar bir butunligi, 2.. faqat bir xil tur bo’lishi, 3. Tizimning barqarorligi, 4. Tizimning o’zgarib borishi, 5. Moddalarning davriy aylanishi, 6. Bioritmning o’zgarib turishi
A) 2,4,6 B) 2,3,5 C) 1,3,5 D) 1,4,5

6. Biogeotsenologiya biogeotsenozning nimasinni o’rganadi?

A) bioritmlardagi o’zgachaliklarini
B) tuzlishi va xususiyatlarini
C) turlar sonini va aloqasini
D) o’lchamini

7. Biogeotsenozlar hayotning barcha tuzilish darajalariga xos qanday xususiyatlar bilan ta’riflanadi?

A) strukturasi, hayotiy jarayonlar va tabiatdagi ahamiyati
B) turlar tarkibi va ekologiya
C) yashash sharoyiti, iqlimi
D) ahamiyati va turlar soni

8. Biogeotsenoz darajasida kuzatiladigan eng muhim jarayonlar ko’rsatilgan qatorni aniqlang

1.turlar hayotini ta’minlovchi biomassaning sintezlanishi, 2.turlar soni doimiyligining boshqarilishi, 3.boisistemaning barqarorligini ta’minlovchi modda va energiya oqimi, 4. Bir xil turning doimiy ortib borishi, 5. Bioritmning ozgarib borishi
A) 4,1,5 B) 1,2,4 C) 1,3,5 D) 1,2,3

9. Biogeotsenoz darajasida kuzatiladigan eng muhim jarayonlar ko’rsatilmagan qatorni aniqlang? 1.turlar hayotini ta’minlovchi biomassaning sintezlanishi, 2.turlar soni doimiyligining boshqarilishi, 3.boisistemaning barqarorligini ta’minlovchi modda va energiya oqimi, 4. Bir xil turning doimiy ortib borishi, 5. Bioritmning ozgarib borishi

A) 4,5 B) 1,2,4 C) 1,3,5 D) 1,2,3

10. Biosistema sifatida biogeotsenoz nima(lar) dan tashkil topgan?

1.ekotop, 2.biotop, 3.biosistema, 4.populatsiya, 5.hujayra, 6.malekula
A) 4,5,6 B) 1 C) 1,3 D) 2,3

11. Biosfera evolutsiyasiga biogeotsenozning nimasi(lari) ta’sir qiladi?

1. biogeotsenozning bir xilligi, 2. biogeotsenozlarning xilma-xilligi, 3. biogeotsenozning uzoq vaqt davomida mavjud bo’lishi, 4. biogeotsenozning vaqti-vaqti bilan yo’qolib o’zgarishi,
A) 1,2,3,4 B) 2,3 C) 1,4 D) 2,4

12. Biosfera barqarorligini ko’rsatadigan biogeotsenoz sistemasi ko’rsatilgan qatorni aniqlang?

1. biogeokimyoviy sikl, 2. turlar doimiyligi, 3. turlarning soni o’zgarib borishi, 4. ekologiyaning o’zgarishi, 5. edafotop, 6. klimatop
A) 1 B) 3,4 C) 2,5,6 D) 2,4

13. Biogeotsenozning biogeokimyoviy sikl sistemasi ahamiyati nimada?

A) Biogeotsenozning o’zgarishiga olib keladi
B) Ekologik suksessiyaga olib keladi
C) Biogeotsenozdagi turlar o’zgarishiga sabab bo’ladi
D) Biosfera barqarorligi ta’minlanadi

14. Turg’un biogeotsenozlarga xos bo’lgan javob berilgan qatorni aniqlang?

1. yaxlitlik, 2. o’zini-o’zi yangilash, 3. barqarorlik, 4. o’zini-o’zi borqarish, 5. turlar orasida kurashning bo’lmasligi, 6. bir xil turlarning haddan ziyod ortib boshqalarining oni kamayishi
A) 1,5,6 B) 1,2,3,4,5,6 C) 1,2,3,4 D) 5,6

15. Turg’un biogeotsenozlarga xos bo’lmagan javob berilgan qatorni aniqlang?

1. yahlitlik, 2. o’zini-o’zi yangilash, 3. barqarorlik, 4. o’zini-o’zi borqarish, 5. turlar orasida kurashning bo’lmasligi, 6. bir xil turlarning haddan ziyod ortib boshqalarining oni kamayishi
A) 1,4,5, B) 1,2,3,4,5,6
C) 1,2,3,4 D) 5,6

16. “Ekosistema” tushunchasi fanga kiritgan olim kim?

A) J.Ryuve B) A.Tensli
C) J.Tomson D) V.N.Sukechev

17. A.Tensli fikrlari to’g’ri ko’rsatilgan qatorni aniqlang?

1. Ekosistema haqidagi g’oyalarni olg’a suradi, 2. Tiriklik darajalari haqidagi g’oyalarni olg’a suradi, 3. Biogeotsenoz haqidagi g’oyalarni olg’a suradi, 4. moddalar almashinuvi va energiya oqimi bilan bog’liq bo’lgan tirik organizmlar yig’indisi, 5. atrof-muhit fizik omillari majmui, 6. hujayra malekulalar majmuasi, 7. turlar soni majmuasi
A) 1,4,5 B) 2,4,6 C) 3,4,7 D) 1,6,7

18. A.Tensli fikrlari noto’g’ri ko’rsatilgan qatorni aniqlang?

1. Ekosistema haqidagi g’oyalarni olg’a suradi, 2. Tiriklik darajalari haqidagi g’oyalarni olg’a suradi, 3. Biogeotsenoz haqidagi g’oyalarni olg’a suradi, 4. moddalar almashinuvi va energiya oqimi bilan bog’liq bo’lgan tirik organizmlar yig’indisi, 5. atrof-muhit fizik omillari majmui, 6. hujayra malekulalar majmuasi, 7. turlar soni majmuasi
A) 1,4,5 B) 2,4,5 C) 4,5,7 D) 2,6,7

19. Ekosistemani “Yer yuzining asosiy birliklari” deb hisoblagan olim kim?

A) J.Ryuve B) A.Tensli
C) J.Tomson D) V.N.Sukechev

20. Hayotning bitta tuzilish darajasidagi biosistema(lar)ni aniqlang?

1.malekula, 2.hujayra, 3.to’qima, 4.organ, 5.organizm, 6.populatsiya, 7.biogeotsenoz, 8.ekosistema
A) 1,2,3,4,5,6,7,8 B) 2,4,7
C) 7,8 D) 2

21. Biogeotsenoz (I) va ekosistema (II) larning umumiy jixatlari (III) hamda farqlari (IV) ko’rsatilgan qatorni aniqlang?

1. hayotning bitta tuzilsh darajasidagi biosistema, 2. o’zaro bog’liq bo’lgan abiotik va biotik tabiatning tarkibiy qismi, 3. modda va energiya oqimiga ega, 4. biositemaning funksional mohiyati, 5. turli xil o’lchamga ega bo’lish, 6.turlar xilma xilligi va murakkabligi, 7.egallagan chegarasi, 8. ma’lum chegaraga ega, 9. biosferaning aniq tarkibiy jixati,
A) I-4,5,6, II-8,9, III-1,2,3, IV-7,
B) I-4,5,6, II-8,9, III-7, IV-1,2,3,
C) I-8,9, II-4,5,6, III-7, IV-1,2,3,
D) I-8,9, II-4,5,6 III-1,2,3, IV-7

22. Biogeotsenoz (I) va ekosistema (II) lar ko’rsatilgan qatorni aniqlang?

1. Archazor o’rmoni, 2. yong’oqzor o’rmoni, 3. qamishzor to’qayi, 4. ayiqtovon botqoqligi, 5.olmali bog’ 6. ko’lmak suv, 7. akvarium, 8.cho’l
A) I-5,6,7,8, II-1,2,3,4 B) I-1,2,3,4, II-5,6,7,8
C) I-1,2, II-3,4,5 D) I-1,2,6,7, II-3,4,5,8

23. Qaysi qatorda ekosistema sifatida qarash mumkin bo’lgan biogeotsenoz (lar) keltirilgan?

1. dasht, 2. o’rmonzor, 3. yong’oqzor o’rmoni, 4. choy dalasi, 5. to’qayzor, 6. cho’l, 7. archazor o’rmoni,
A) 3,4,7 B) 1,2,5,6
C) 2,3,4 D) 2

24. Tabiiy (a) va sun’iy (b) ekosistemalarga xos bo’lgan javobni aniqlang?

1. paxta dalasi, 2. yilqichilik fermasi, 3. baliqlarni urchitish muchun ko’l, 4. tovuq fermer xo’jaligi, 5. archazor o’rmonlari, 6.yong’oqzor o’rmonlari, 7. daryo va tayga, 8. olma bog’i
A) a-1,2,3,4,5,6,7, b-8 B) a-1,2,3,4,8, b-5,6,7
C) a-5,6,7, b-,1,2,3,4,8 D) a-1,2,3,4, b-5,6,7,8

25. Tabiiy (a) va sun’iy (b) ekosistemalarga xos bo’lmagan javobni aniqlang?

1. paxta dalasi, 2. yilqichilik fermasi, 3. baliqlarni urchitish muchun ko’l, 4. tovuq fermer xo’jaligi, 5. archazor o’rmonlari, 6.yong’oqzor o’rmonlari, 7. daryo va tayga, 8. olma bog’i
A) a-1,2,3,4,5,6,7, b-8 B) a-1,2,3,4,8, b-5,6,7
C) a-5,6,7, b-,1,2,3,4,8 D) a-1,2,3,4, b-5,6,7,8

26. Ekosistemalarning hudud jihatdan ajratilgan mikroekositemalar (I), mezoekositemalar (II), makroekositemalar (III) va global ekesitemalar (IV) ga xos bo’lgan javobni aniqlang?

a) kichik ekositemalar, b) o’rtacha o’lchamga ega ekositemalar, c) yirik ekositemalar, d)biosferaviy ekositemalar. 1. batsillalar mavjud suv tomchisi, 2. yashil bronza qo’ng’izi qurti rivojlanayotgan to’nka, 3. akvarium, 4. hovuz, 5. ko’l, 6. dala, 7. tog’, 8.cho’l, 9. dasht, 10. O’rta Osiyo, 11. Markaziy Osiyo.
A) I-d-4,5,6, II-a-7,8,9, III-c-1,2,3, IV-b-10,11
B) I-b-4,5,6 II-a-1,2,3, III-d-10,11, IV-c-7,8,9
C) I-a-4,5,6, II-b-1,2,3, III-c-10,11, IV-d-7,8,9
D) I-a-1,2,3, II-b-4,5,6 III-c-7,8,9, IV-d-10,11