You tobe tarmog’ida biologiya online maktab deb qidiring va Bepul ta’lim oling

7-MAVZU: MUHIT OMILLARI VA ULARNING TASNIFI

1. Muhitning barcha tarkibiy qismlari nima deb ataladi?

A) namlik B) ekologik omillar
C) antropogen omillar D) abiotik omillar

2. Ekologik omillar nechiga bo`linadi va ular qaysilar?

A) 2: namlik, yorug`lik B) 3: antopogen, abiotik, yorug`lik
C) 3: antropogen, abiotik, biotik D)3:antopogen,namlik, yorug`lik

3. Anorganik tabiatning tarkibiy qismlari nima deyiladi?

A) Abiotik B) antropogen C) iqlim D) biotik

4. Abiotik omillar nechaga bo`linadi?

A) 3: yorug`lik, biotik, fizik
B) 4: iqlim, edafik omillar, topografik, fizik
C) 3: iqlim, topografik, namlik
D) 4: yorug`lik, namlik, relyef, harorat

5. Omillarni juftlab yozing.

iqlim (a), fizik (b), topografik (c), edofik (d)
1-namlik2-zichlik 3-magnit maydoni4-harorat 5-atmosfera bosimi 6-shamol tezligi 7-relyef 8-balandlik
A) c-7,8 d-1,4
B) a-1,4,6 b-5,3 c-7,8 d-1,2
C) a-1,4,6,5 b-3 c-7,8 d-1,2
D) a-1,2,4, 5 b-3 c-7,8 d-1

6. Tirik tabiat omillari . . . . . deyiladi, . . . . kabi turlarga bo`linadi.

A) abiotik, iqlim, zoogen, fitogen
B) antropogen, mikrogen, zoogen, fitogen
C) biotik, mikrogen, zoogen, fitogen
D) abiotik, antropogen, zoogen, fitogen

7. O`zgaruvchan(a) va o`zgarmas (b) omillarni aniqlang

1-harorat 2-magnit maydon 3-atmosfera xususiyatlar 4-shamol 5-yog`ingarchilik 6-parazitlar soni 7-okean suvidagi tuz tarkibi 8-quyosh doimiyligi
A) a-1,4,5,6 b-2,3,7,8 B) a-2,3,7,8 b-1,4,5,6
C) a-1,3,5,6 b-2,4,7,8 D) a-1,4,7,8 b-2,3,5,6

8. Optimum zona nima?

A) organizmlar yashashi uchun eng noqulay zona
B) organizmlar yashashi uchun eng qulay zona
C) organizmlarning nobud bo`lish zonasi
D) organizmning normal zonasidan og`ishi

9. Pressimum zona nima?

A) organizmlar yashashi uchun eng noqulay zona
B) organizmlar yashashi uchun eng qulay zona
C) organizmlarning nobud bo`lish zonasi
D) organizmning normal zonasidan og`ishi

10. Chidamlilik chegarasi doirasi bu . . .

A) optimum zona B) cheklovchi omil
C) tolerantlik zona D)minimum zona

11. Uy pashasi uchun minimum (a), maksimum (b), optimal (c) haroratlarni aniqlang.

1)7˚C 2)50˚C 3)70-80˚C 4) 50-60˚C 5) 30-45˚C 6)20-23˚C 7)23-25˚C 8) 9-10
A) a-8 b-4 c-6 B) a-1 b-2 c-7
C) a-2 b-1 c-5 D) a-8 b-5 c-7

12. Kim o`simlik hosildorligini mineral moddalarga bog`liqligini aniqlagan?

A) Libix B) A.Tensli C) Gekkel D) Meyer

13. Organizm hayot faoliyatini susaytirvchi omil . . .

A) abiotik B) cheklovchi C) tolerantli omili D) optimal

14. Chidamlilik chegarasi keng bo`lgan o`simlik va hayvon nima deb ataladi?

A) kosropolitlar B) evribionitlar C) stenobionitlar D) t.j.y.

15. Chidamlilik chegarasi tor bol`gan o`simlik va hayvonlar …. ?

A) stenobionitlar B) kosmopolit C) poliploid D) aneuploid

16. Chidamlilik chegarasi tor bol`gan o`simlik va hayvonlar …. ?

A) stenobionitlar B) kosmopolit C) poliploid D) aneuploid

17. Evribionitlar (a) va stenobionitlar(b) ni aniqlang/

1-suvarak 2-kalibri 3-burga 4-pashsha 5-kalamush 6-xaltali ayiq
A) a-1,5,6 b-2,3,4 B) a-1,3,6 b-2, 4, 5
C) a-1,3,4 b-2,5,6 D) a-1,3,4,5 b-2,6

18. Ekologik o`rin bu. . .

A) ekologik nisha B) ekologik maydon
C) ekologik jamoa D) ekologik omil

19. Hayvonlarni ularni oziqlari bilan juftlang.

a)jirafa b)dik-dik c) zebra d)gnu e) ohu
1 - o`tlarning pastki qismi bilan 2 - o`t poyalarining o`rta qismi bilan 3 - o`tlarning yuqori qismi bilan 4- daraxt barglari bilan 5-butalar bargi bilan
A) a-1 b-3 c-2 d-4 e-5
B) a-4 b-5 c-3 d-2 e-1
C) a-1 b-3 c-5 d-4 e-2
D) a-4 b-3 c-2 d-1 e-5

20. Quyidagi hayvonlarni juft(a) va toq(b) tuyoqliga ajrating.

1)gnu 2)zebra 3)jirafa 4)dik-dik 5-ohu 6-nosorog 7-qulon
A)a-1,2,6 b-3,4,5,7 B) a-2,4,6,7 b-1,3,5
C) a-1,3,4,5 b-2,6,7 D) a-2,6,7 b-1,3,4,5

21.Faqat odam tanasi haroratida yashay oladiga organizmning nerv sistemasidagi evolyutsion o’zgarish(a) va yashashi uchun optimal harorat +23+25C bo’lgan organizmning soddalashgan organlar sistemasini(b) belgilang.

A) a-nerv halqasi; b-qon aylanish sistemasi
B) a-nerv tuguni; b-jinsiy sistema
C) a-qorin nerv zanijiri; b-ovqat hazm qilish sistemasi
D) a- bosh miya; b-qon aylanish sistemasi

22.. Har bir turning tarqalish arelini nima belgilaydi?

A) tolerantlik zonasi B) shamol tezligi
C) cheklovchi omil D) havo harorati

23.. O’simlik va hayvon turlarining shimol tomonga tarqalishida(a) va janub tomonga tarqalishda(b) cheklovchi omil?

A) a-yorug’lik yetishmasligi; b-harorat pastligi.
B) a-harorat pastligi; b-namlik tanqisligi
C) a-haroratning balandligi; b-yorug’likning yetishmasligi
D) a-yorug’lik baland; b-harorat pastligi.

24. Muhitning o’zgaruvchanligi keng doirada moslashuvchan organizmlarni belgilang.

1.kalamush; 2.qushlar; 3.chigirtkalar; 4.suvarak; 5.baqalar; 6.pashshalar; 7.kaltakesaklar; 8.burgalar.
A) 1,3,4,8 B) 2,5,6,8 C) 7,5,1,2 D) 1,4,6,8

25. Chidamlilik chegaralari doirasi kengbo’lgan(a), muhitning o’zgaruvchanligiga keng doirada moslashuvchan(b), nisbatan doimiy muhit sharoitida yashashga moslashgan(c) organizmlar nima deb ataladi?

A) a-evribiontlar; b-kosmopolitlar; c-stenobiontlar
B) a- kosmopolitlar; b- evribiontlar; c- stenobiontlar
C) a- stenobiontlar; b- kosmopolitlar; c- evribiontlar
D) a- stenobiontlar; b- evribiontlar; c- kosmopolitlar
26. Tog’ri fikrni belgilang.
A) organizmni yashab qolishini optimum chegarasidan eng kam og’adigan ekologik omil belgilaydi
B) Shimoliy Amerikada yashovchi kolibrilar ma’lum bir turdagi o’simlik nektari bilan oziqlanadi.
C) Ekosistemaning yashab qolishini optimum chegarasidan eng ko’p og’adigan ekologik omil belgilaydi
D) barcha javoblar to’g’ri

27. Balandligi 150-155 m ga yetadigan daraxtning bargi bilan oziqlanadigan organizm tarqalgan biogeografik viloyatda qaysi o’simliklar uchraydi?

A) bambuk, banan, qora daraxt
B) janubiy qoraqayich, buk, zarang
C) eman, buk, zarang D) qizil daraxt, palma, akatsiya

28.Ekologik nisha nima?

A) Tirik organizm, tur, jamoaning hayotiy faoliyati va rivojlanishini susaytirib yoki to’xtatib qo’yadigan omil
B) Ekologik omilning organizm hayot faoliyatiga ko’rsatadigan ta’sirining eng qulay chegarasi.
C) Turning biotizm sifatiga mavjudligini belgilab beruvchi barcha abiotik va biotik omillarning yig’indisi.
D) Muhit omillarining keng doirasida o’zgarishiga turning bardosh bera olmasligi

29. Qaysi organizmlar bir hududda yashaydi va turli ekoligiknishalarni egallaydi?

A) olmaxon va bug’u B) qoramol va kengru
C) kulrang va qora kalamush D) olmaxon va qoramol

30. O’tlarning eng pastki qismi bilan(a), o’tlarning yuqori qismi bilan(b), daraxtning barglari va shox-shaffosi bilan(c) oziqlanadigan organizmlar uchun umumiy belgini aniqlang.

A) oshqozoni 4 bo’lmali, o’simlikxo’r organizmlar
B) oshqozoni sodda tuzilgan, ko’richak o’simtasi juda uzun
C) chap aorta ravog’iga ega, o’simlikxo’r organizm
D) oshqozoni bo’lmalaga bo’linmagan, o’ng aorta ravog’iga ega.

31. Qaysi fikr to’g’ri?

A) Ekologik nish organizmnin hayot tarzi, yashash shart-sharoitlari, oziqlanishini o’z ichiga oladi.
B) Tirik organizmlarning hayotiy faoliyati va rivojlanishini ekologik omilning faqat minimum chegarasini susaytiradi.
C) Organizmlarga ekologik omillar kompleks ta’sir ko’rsatadi.
D) Bir biotsenozda ikki tur bitta ekologik nishani egallamaydi.

32. Cheklovchi omilning ta’sir kuchini o’zgartirish(a) va cheklovchi omilning ta’sir kuchini maqsadga muvofiq yo’naltirish(b) bilan bog’liq tushunchalar?

1.muhofazadagi tur individlari sonini ko’paytirish;
2. Bog’dorchilikda mahsuldorlikni oshirish; 3. Madaniy o’simliklardan yuqori hosil olish; 4. Turning saqlab qolishiga erishish; 5. Baliqchilikda organizmlarning hayotiy jarayonlarini boshqarish; 6. Tabiatda tirik organizmlarning hayotiy jarayonlarini boshqarish.
A) a-2,3,5,6 b-1,4 B) a-1,4; b-2,3,5,6
C) a-2,4,6; b-1,3,5 D) a-1,4,6; b-2,3,5

33. Ekosistemada kechadigan biologik jarayonlarni energiya bilan ta’minlovchi omil bilan mantiqiy bog’liq tushunchalarni belgilang.

1.mavsumiy va geografik zonallik jihatdan o’zgaruvchan; 2.denaturatsiyaga olib keladi; 3.fazoda mo’ljal olish uchun zarur omil; 4.organizmda issiqlik me’yorini saqlaydi; 5.suv almashinuvini ta’minlaydi; 6.muz krisstallari hosil bo’lishini ta’minlaydi; 7.organik modda hosil bo’ladigan jarayon uchun energiya manbai
A) 1,4,5,6 B) 2,6,4,5 C) 3,4,5,7 D) 1,3,5,7