Yozma ish turlari: insho, bayon, diktant

chelak teshildi, undan ko‘p suv to‘kildilar orasidan yorug‘ kunni 
boshlaydi, undan borliq yashnaydi ba’zi-ba’zida nurin sochib, 
olamga iliqlik taratar edi. Lekin ko‘proq qo‘lsiz, oyoqsiz eshik ochar 
daraxtlarning qizg‘ish, sariq barglarini u yoqdan bu yoqqa uchirar, 
mevalarini esa yerga uzib tushirar edi. 
 
JONSIZ NARSAGA YOZILGAN MAKTUB 
 
Gullarga maktub 
 
Salom, mening har uyga borganda ko‘zimni quvnatadigan, 
uyimizga o‘zgacha ko‘rk, yashillik taratib turgan, sog‘ligimiz tayanchi 
bo‘lgan mening aziz anvoyi gullarim! Hozirda sizdan ancha 
yiroqdaman. Sizlarni yana chiroyli bo‘lib ochilib turganingizni 
esladim-u, sizlarga maktub yozishga kirishdim. Gullar, bilasizmi, men 
sizlarga o‘xshagim keladi. Nega, deysizmi? Sababi, sizlarning 
chiroyingizdan barchaning bahri-dilini ochiladi, hech kimga ziyon-
zahmatingiz tegmaydi. Umringiz davomida faqat insonlar uchun 
beminnat xizmat qilasiz. To‘g‘ri, sizlarning ichingizda tikanakli yoki 
umuman gullamaydiganlari ham bor. Lekin ular ham foydali – 
insonlar uchun kislorod manbaidir. Ha, sizlar doimo biz insonlar 
uchun keraksiz! Yozib turibman-u, sizlarga nisbatan ba’zan nohaqlik 
qilganimni, vaqtida suv, o‘g‘itingizni bermagan paytlarimni esladim. 
O‘z-o‘zimga so‘z berdim: bundan keyin sizlarga o‘zgacha mehr 
beraman, bundan ham yaxshiroq parvarish qilaman! 

MAQOL ISHTIROK ETGAN MATN 
 
Xalq orasida shunday maqol mavjud: Qarisi bor uyning parisi 
bor. Nigoralar buvisi bilan yashashadi. Nigora asli yomon qiz emas-u, 
ichida gap turmaydi, o‘ylamay gapirib qo‘yadi. Buvisi unga ko‘p 
nasihat qiladi: -Qizim, o‘ynab gapirsang ham o‘ylab gapir, har gapni 
ham aytib yuborish yaramaydi. Aytmoqchi bo‘lgan gaplaringni avval 
o‘ylab, keyin tilga chiqar. Avval o‘yla keyin so‘yla deganlaridek, har 
gapda yetti o‘lchab bir kesish zarur. Yolg‘on so‘zlama, buni odat 
qilma, boshingga qilich kelsa ham rost so‘zla – shuni odat qilgin.