Yuqori energiyali adron- va yadro-yadro to’qnashuvlarida kumulyativ protonlar va pionlar bilan birgalikda ikkilamchi zarralarning paydo bo’lishining azimutal korrelyatsiyasi” Mavzusidagi magistrlik

3.1Jadval. O'rtacha ko'plamchilik, kumulativ hodisalarning fraktsiyalari va kumulativ proton hosil bo’lishining qo'shma kesimlari

[11] dan ko'rinib turibdiki, o'rta va og'ir yadrolar uchun izotop effekti kumulativ proton va -mezon hosil bo’lish (va shunga mos ravishda ularning o'rtacha ko'payishining) inklyuziv kesmalarining mustaqilligi bilan ifodalanadi. Yadroning sobit zaryadida ortiqcha neytronlarning paydo bo'lishi kuzatiladi. [11] musbat zaryadlangan kumulyativ zarralarning (proton va - mezonlar) inklyuziv kesishmalari parchalanuvchi yadroning proton tarkibiga sezgir ekanligi aniqlandi va manfiy zaryadlanganlar uchun ( - mezonlar) - neytron tarkibiga kiradi.
Shuning uchun Z-qaramlik [11], ya'ni, yadro kattaligining kumulativ proton hosil bo’lish xususiyatlariga ta'sirini o'rganish mantiqan, yadro protonlari (zaryadlari) soniga bog'liq. Kumulativ proton hosil bo’lishi bilan sodir bo'ladigan hodisalarda kumulativ protonlarning o'rtacha ko'payishining Z-bog'liqligini o'rganish uchun biz uni
(3.1)
ifodasi bilan taqqosladik. Bunday yaqinlashuv natijasida biz parametrlarning quyidagi qiymatlarini topdik: b = 0.782 ± 0.033 va = 0.168 ± 0.017 deyarli ~ 99% ishonch darajasida ( ). 3,5 GeV / s pionlar momentida Xe-o'zaro ta'sirlaridagi kumulativ protonlarning o'rtacha ko'plamchiligi [12-14] ishlarning ma'lumotlarini tahlil qilindi va 1,53 ± 0,06 ekanligini isbotladi.

3.1 Rasm. Adronli yadrolar to'qnashuvidagi kumulativ hodisalar kumulativ protonlarning o'rtacha ko'payishiga (●) parchalanuvchi yadro zaryadiga bog'liqligi. Qattiq chiziq - eksperimental ma'lumotlarni (3.1) ifoda bilan yaqinlashtirish natijalari.

Tahlilning to'liqligi uchun biz yadroning massa soniga qarab

(3.2)
ifodasi bilan kumulativ protonlarning o'rtacha ko'payishiga yaqinlashdik.
Yaqinlashuv parametrlari uchun olingan qiymatlar b = 0.724 ± 0.035 va
= 0.154 ± 0.015 ishonch darajasida ~ 96% ( ) ekanligi isbotlandi. Shunisi qiziqki, Z- uchun olingan A-ning qiymati, shuningdek, yig'ma protonlarning o'rtacha ko'paytmasiga A ning bog'liqlik uchun statistik xatolarda 1/6 ning qiymati 2/3 qiymatidan sezilarli darajada farq qiladi. Barcha protonlarning o'rtacha ko'paytmalarining A ga bog'liqligi uchun xarakterli, olingan natija, shuningdek, yadroda nuklonlarni bir necha marta qayta joylashtirilishi bilan modellarning bashoratiga zid keladi [15], unga ko'ra parchalanuvchi yadroning massa soni oshgan sari kumulyativ protonlarning o'rtacha ko'payishi ga ko'payishi kerak.
Protonni ko'p marotaba qaytarilishi natijasida kumulativ proton hosil bo’lish imkoniyati ko'rib chiqildi [16]. Hisob-kitoblar [16] pTa- va pCu-to'qnashuvdagi proton yadrosiga protonning bir necha marta qaytarilishi = 1,5 va 4,5 GeV / s dastlabki holatga mos ravishda orqa yarim sharga chiqarilgan protonlar impulsining maksimal mumkin bo'lgan qiymatlarini berdi ( mos ravishda θ = 180 va 135 °) = 0,5 va 0,6 GeV / s.
Ammo eksperimentda p > 1 GeV / s momentga ega bo'lgan to'plangan protonlar kuzatildi [16,17]. Ushbu ishda olingan parametrining qiymati flukton gipotezasi doirasida tabiiy fizik izohni topishi mumkin. Umumiy proton hosil bo’lishi yadro (nuklon) zichligining tebranishlari soni bilan bog'liq bo'lganligi sababli, tebranishlar soni o'rtacha ko'payishning dispersiyasiga (RMS) mutanosib, parchalanuvchi yadroning "trubkasida" tebranishlar soni bilan, R ~ kattaligi va neytronning o'rtacha soni ~ , «trubadagi» zarracha bilan o'zaro ta'siri ga mutanosib bo'ladi. Demak, yig'ilgan protonlarning o'rtacha soni A ~ ga mutanosib bo'ladi.
Shunday qilib, kumulyativ proton hosil bo’lishinig Z- va A-bog'liqligini o'rganish kumulativ protonlarning hosil bo'lishining haqiqiy senariysi to'g'risida xulosa chiqarishga imkon beradi. Z-ning xarakteristikasi, shuningdek, ushbu ishda topilgan yengil va og'ir parchalanuvchi yadrolar uchun yig'ilgan protonlarning o'rtacha ko'payishiga bog'liqligi, ularning yadrosida fluktonlar mavjudligiga asoslangan "sovuq" model senariysi tasdiqlanadi. Yuqorida ko'rsatilgandek, «sovuq» model foydasiga yana bir yaqqol dalil, uglerod yadrosining boshlang'ich energiyasida va tushayotgan zarracha yoki yadroning massasi uchun kumulyativ hodisalar qismining mustaqilligi edi. Eslatib o'tamiz, avvalgi ish natijalari [18] zaryadli zarrachalar hosil bolish jarayonlarida «sovuq» fluktonli modellarning hal qiluvchi rolini ko'rsatdi.