‘z b e k I s t n r e s p u b L ik a s I o liy va ‘rta m a X s u s ta’l im V a zir lig I m. P. Boltabayev, M. S. Qosimova
Download 4.65 Mb. Pdf ko'rish
|
Boltabayev M.P.Kichik biznes va tadbirkoplik
11.2.1-rasm.
Oilaviy korxonani tashkil etish algoritmi1. 1 S.K Salayev, N.B. Fayzullayev, B.U. Tadjfyev. 0 ‘zbekistonda oilaviy tadbirkorlik va kichik biznesni rivojlantirish yo'nalishlari. — Т.: «Fan vatexnologiya», 2011. — 21-bet. xizm ati ko'rsatish, ta ’m irlash va qurilish, buxgalterlik ishlari va audit kabilardir. Oilaviy tadbirkorlikda alohida o 'rin n i bir necha avlodlar alm a- shinuvi davom ida aksiyalarning nazorat paketlari bitta oila q o 'lid a b o 'lg an yirik korporasiyalar, aksiyadorlik jam iyatlar, «moliyaviy imperiyalar» tutadi. O 'zbekiston R espublikasida oilaviy tadbirkorlikning d inam ik rivojlanishi ularning taraqqiyoti uchun m uhim b o'lg an rivojlangan davlatlardagi kabi institusional shart-sharoitlarni yaratishga q ara tilgan cho ra-tad birlarn i am alga oshirishni taqozo etadi. G 'a rb tadqiqotchilarining m a ’lum otlariga ko'ra, oilaviy tadbirkorlik su b yektlari um um iy kichik korxonalarning 68 foizini tashkil e ta d i1. Oilaviy tadbirkorlik kichik biznesning o'ziga xos tashkiliy- huquqiy shakli sifatida m am lakat iqtisodiyotidagi aham iyati katta b o 'lib , u bir qato r afzalliklarga ega: 1. M oslashuvchanlik va innovatsiyalarning yuqori darajasi, o'zgaruvchan b o zo r talablariga tez m oslashish qobiliyati; 2. Oila institutini m ustahkam lash kabi m uhim ijtimoiy vazifani bajaradi, bolalarni m uvaffaqiyatli tarbiyalashga im kon bergani holda, ularni ijtimoiylashtirishga ham da demografik m uam m olarni hal qilishga im kon beradi; 3. Ishlab chiqarish sam aradorligini oshirishga b o 'lg an yuqori intilish darajasini ta ’m inlaydi; 4. Iqtisodiyotning b arq aro r rivojlanishining zaruriy sh arti b o 'lg an fuqarolarning tadbirkorlik nuqtai nazaridan o ‘z - o ‘zini ro'yobga chiqarishga im kon beradi. 5. Jam iyatda ijtim oiy-iqtisodiy holatning barqarorlashuviga im kon beradi. Bir necha yuz yillar davom ida shakllangan g 'arb m am lak at- larida tadbirkorlikning rivojlanishi tarixi ko'rsatishicha, tadbirkorlik oilani m ustahkam lanishiga im kon beradi, oila ichidagi ziddiyatlar m iqdorini kam aytiradi va m aishiy m uam m olarni echish im ko niyatlarini oshiradi. 1 Деловая Москва. 2006. №25. (16). C l 1. Oilaviy biznes uchun m oslashuvchanlik va barqarorlik xos bo'lib, barqaror oilaviy aloqalar oilaviy korxona biznes-tuzilm asida o 'z ifodasini topadi va bu esa iqtisodiy faoliyat yuritish tavak- kalchiligini pasaytiradi, uning barcha a ’zolar rag'batlantirish d a rajasini oshiradi. Q arin d o sh lar ishlaydigan firm a bo lalarn i, oilan in g keksa a ’zolarini, jism oniy imkoniyati cheklangan kishilarni ishga joylash- tirishga im kon beradi. U larning oila ishida to 'la-to 'k is qatnashish bola va o 'sm irla rn i ijtim o iy lash tirish, ularni kelgusi m eh n at faoliyatiga moslashtirish im konini beradi. X o'jalik yuritishning kichik shakli sifatida oilaviy korxonalar yirik va o'rta firmalaming yanada samarali faoliyat yuritishiga yordam beradi. O datda, oilaviy korxonalar mahalliy xom ashyoda mahalliy bozor uchun ishlagani holda, m intaqaviy bozorni rivojlantirish, takom illashtirishni uncha katta bo'lm agan doim iy buyurtm alar bilan ta ’minlashga xizmat qiladi. Bundan tashqari, oilaviy tadbirkorlikni rivojlanishi ijtim oiy- siyosiy va iqtisodiy barqarorlikning om illaridan biri b o'lgan, «o'rta sinfni» o'sishining asosi bo'lib xizm at qiladi. S hunday qilib, oilaviy tadbirkorlik zam onaviy O 'zbekiston iqtisodiyotida quyidagi iqtisodiy vazifalarni bajaradi: 1. Oilaviy biznes - jamiyatning siyosiy barqarorligi va demokratik rivojlanishning kafolati bo'lgan o 'rta sin f shakllanishining asosi hisoblanadi. 2. Oilaviy bi/nes vakillaii nafaqat o ‘z-o ‘zining samarali bandligini ta ’minlaydi, balki yangi ish o'rinlarini ham tashkil etadi. 3. Rivojlangan oilaviy biznes iste’m olchilar va bozorning tez o 'zgaruvchan talablariga m uvofiq holda tovar va xizm atlar ishlab chiqarib, iste’m olchilarning asosiy qismiga xizm at ko'rsatadi. 4. Kichik tadbirkorlik sektori innovatsion xarakterga ega bo'lib, tavakkalchilikka asoslangan yangi m ahsulot va xizm atlarni tez, qulay va oson o'zlashtiradi. 5. Kichik biznes shaxsning ichki salohiyatini ochishga, m ehnat faoliyatida o ‘z - o ‘zini nam oyon qilishga imkon beradi. 6. Oilaviy tadbirkorlikning om m aviy rivojlanishi ja m iy at ru- hiyatining o'zgarishiga va aholining aksariyat qismi qadriyatlari y o 'n alish in i yangi ijtim oiy-iqtisodiy sharoitlarga m oslashtirishga im kon beradi. 7. Dastlabki bilim , malaka va ko'nikm alarni am alga oshirish, sinab k o ‘rish uchu n faoliyat m aydoni, «poligon» vazifasini bajaradi. 8. Iste’m olchilar bilan bevosita m ustahkam aloqalar o'rnatishga im kon beradi. 9. M axalliy shart-sharoitlarga tez va o so n m oslashgani holda, op erasio n xarajatlari kam bo'ladi. 10. Oilaviy tadbirkorlikda boshqarish oddiy b o ‘ladi va kapital q o 'y ilm alar tez qoplanadi va h.k. S hu nd ay qilib, oilaviy tadb irk o rlik nin g asosiy vazifalarini quyidagicha ifodalashim iz m um kin ( 1 1.2.2-rasm ). Download 4.65 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling