‘z b e k I s t n r e s p u b L ik a s I o liy va ‘rta m a X s u s ta’l im V a zir lig I m. P. Boltabayev, M. S. Qosimova

— sh u ’ba korxonalarning qim m atbaho qog‘ozlarga sarflangan 
mablag'larini qayta baholash hisobidan kelib tushadigan foydalar 
va boshqalar.
T asodifiy foyda yoki daromadlar xo'jalik faoliyatini yuritish 
d avom ida ko'zda tutilm agan tasodiflar, hodisalar, e ’tiborga 
olinm agan jarayonlar va voqealar tufayli vujudga keladigan daro- 
madlardir. Bularga, asosiy faoliyat yuritish davom ida ifodalangan 
hisobotlarda aks etgan boshqa daromadlar b o ‘lim i m oddasidagi 
daromadlar kiritilmaydi.
Xo'jalik faoliyatini yuritish davom ida korxonalar o ‘z m ablag'- 
lari darajasini aniqlashi va nazorat qilishi muhim o ‘rin tutadi. Chunki 
mulkiy javobgarlik, tuzilgan kontraktlar va shartnomalar asosida 
kelib chiqadigan o'zaro kelishmovchiliklar yoki m uam m olai inana 
shu mulkka bo'lgan egalik huquqlari bo'yicha kafolatlanadi.
M ulkiy javobgarlik, mulk shaklidan qat’iy nazar faqat korxo­
naning o 'z mablag'lariga quyilishi mumkin. O 'z m ablag'larning 
miqdori buxgalteriya balansi m a’lumotlariga asosan aniqlanadi.
8.2. Kredit stavkasini aniqlash
K reditning asosiy sharti qarz uchun haq to'lash. Bu haq qarz 
qilingan sum m aga nisbatan foiz hisobida olinganidan uni 
qarz foizi 
yoki 
kreditning foiz stavkasi 
deb yuritiladi. Qarz foizi pul bozorida 
amal qiladi. Bozorga chiqarilgan pulning narxi foiz bo'ladi. Boshqa 
tovarlardan farqliroq, qarz pulining narxi uning m a’lum to'lov

---

ehtiyojini qondirish xossasidagi foydalanganlik uchun beriladigan 
haq bo'ladi. Qarz puli kapital sifatida yoki odatdagi to'lov yoki 
xarid vositasida qo'llaniladi.
M ana shun ing uchun ham qarzdor shaxs pul egasiga foiz