‘z b e k I s t n r e s p u b L ik a s I o liy va ‘rta m a X s u s ta’l im V a zir lig I m. P. Boltabayev, M. S. Qosimova

stavkasini to'laydi. Foiz stavkasi oldindan belgilanadi.
Kreditning foiz stavkasi quyidagi formula yordamida aniqlanadi:
KFS = К Ғ / K M * 100;
bu yerda, KFS kreditning foiz stavkasi, %; 
K F —
qarz foizi, so 1 in; 
K M —
qarz miqdori, so'm.
Kreditlarning foiz stavkasi m am lakatning ssuda kapitallari 
bozorida aniqlanadi. Xalqaro kreditlarning foiz stavkasi esa jahon 
ssuda kapitallari bozorida aniqlanib, bu bozorlarning asosiy qismi 
L on don, T ok io, N yu -Y ork , Frankfurt, Parij va Bryussel shahar- 
laridajoylashgan.
Kreditlarning foiz stavkasi turli om illar ta ’sirida o'zgarib turadi. 
Bu om illarning asosiylari quyidagilardir:
Pul bozoridagi talab va taklifning nisbati, ya’ni bozorda qanday 
miqdorda qarz puliga talab bor va unga nisbatan qanday miqdorda 
qarzga beriladigan pul chiqarilgan. Talab oshsa, foiz ortadi, taklif 
tushsa, u kamayadi.
Qarzga olinadigan pulni ishlatishdan kutiladigan naf darajasi, 
aniqrog'i shu pulning iste’mol qiymati. Qarz puli tadbirkor uchun 
ko'p foyda keltirsa yoki iste’m olchi ehtiyojini to'laroq qondirsa, 
foiz yuqori b o'lad i, aks holda u pasayib ketadi. Bunda pulni hozir 
ishlatishdan tegadigan n af taqqoslanadi.
Qarzni to'lash muddati va sharti. 
Agar qarz uzoq m uddatga 
berilib, uni sekin-asta, kichik-kichik qism larga b o'lib , bem alol 
qaytarish m um kin bo'lsa, qarzdor yuqori foizga rozi bo'ladi. Agar 
qarz qisqa vaqtga berilsa va uni bir yo'la to'lash shart bo'lsa, qarzdor 
past foizni m a ’qul ko'radi. G ap shundaki, qarz qanchalik uzoq 
m uddatga b erilsa, sh u n ch alik uni ish la tib , darom ad ko'rish 
m um kin va shu hisobdan foiz to'lash o so n bo'ladi.