stavkasini to'laydi. Foiz stavkasi oldindan belgilanadi.
Kreditning foiz stavkasi quyidagi formula yordamida aniqlanadi:
KFS = К Ғ / K M * 100;
bu yerda, KFS kreditning foiz stavkasi, %;
K F —
qarz foizi, so 1 in;
K M —
qarz miqdori, so'm.
Kreditlarning foiz stavkasi m am lakatning ssuda kapitallari
bozorida aniqlanadi. Xalqaro kreditlarning foiz stavkasi esa jahon
ssuda kapitallari bozorida aniqlanib, bu bozorlarning asosiy qismi
L on don, T ok io, N yu -Y ork , Frankfurt, Parij va Bryussel shahar-
laridajoylashgan.
Kreditlarning foiz stavkasi turli om illar ta ’sirida o'zgarib turadi.
Bu om illarning asosiylari quyidagilardir:
Pul bozoridagi talab va taklifning nisbati, ya’ni bozorda qanday
miqdorda qarz puliga talab bor va unga nisbatan qanday miqdorda
qarzga beriladigan pul chiqarilgan. Talab oshsa, foiz ortadi, taklif
tushsa, u kamayadi.
Qarzga olinadigan pulni ishlatishdan kutiladigan naf darajasi,
aniqrog'i shu pulning iste’mol qiymati. Qarz puli tadbirkor uchun
ko'p foyda keltirsa yoki iste’m olchi ehtiyojini to'laroq qondirsa,
foiz yuqori b o'lad i, aks holda u pasayib ketadi. Bunda pulni hozir
ishlatishdan tegadigan n af taqqoslanadi.
Qarzni to'lash muddati va sharti.
Agar qarz uzoq m uddatga
berilib, uni sekin-asta, kichik-kichik qism larga b o'lib , bem alol
qaytarish m um kin bo'lsa, qarzdor yuqori foizga rozi bo'ladi. Agar
qarz qisqa vaqtga berilsa va uni bir yo'la to'lash shart bo'lsa, qarzdor
past foizni m a ’qul ko'radi. G ap shundaki, qarz qanchalik uzoq
m uddatga b erilsa, sh u n ch alik uni ish la tib , darom ad ko'rish
m um kin va shu hisobdan foiz to'lash o so n bo'ladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |