Go‘dak bola yoshiga to‘lguncha juda ko‘p harakatlami o‘zlashtirib
oladi. Bolaning qiladigan turli-tuman harakatlari orasida qo‘l
harakatlari psixik taraqqiyot uchun muhim bo‘lgan harakatlardir.
To‘rt oylik bola narsalaiga qo‘l cho‘zadigan bo‘ladi, ammo u hali
o‘zining q o i harakatlarini idora qila olmaydi. Bola besh oylik bo‘lgach,
narsalarni ushlab, uni paypaslab, timirskilab ko‘radigan boiadi.
Bolaning q o i harakatlari atrofidagi narsalarni bilish quroliga
aylanadi, chunki u narsalami paypaslab, timirskilab ko‘rish orqali
ulaming ayrim xususiyatlarini bilib oladi.
Bolaning psixik taraqqiyotida murakkab harakatlarni egallab
borishi juda katta rol o‘ynaydi. Bola olti oylik boigach, mustaqil
o‘tira oladigan boiadi. Bola o ‘tira boshlagandan so‘ng uning nazar
doirasi kengayib, unda yangidan-yangi taassurotlar paydo boiadi.
Bola ko‘z o ‘ngida yangi taassurotlaming paydo boiishi idrok,
diqqat, xotira kabi psixik jarayonlaming rivojlanishiga katta yordam
beradi. Bola sakkiz oylik boigach yana bir murakkab boigan
harakatni, yani emaklashni boshlaydi. Bola psixikasining
rivojlanishida bu yangi harakatning ahamiyati kattadir. Emaklay
boshlagach, bolaning atrofidagi narsalar bilan munosabatda boiish
imkoniyati kengayadi. Natijada mustaqil harakat qilib, yangidan-
yangi narsalami taniy boshlaydi. Bolani hamma narsa qizitiradi. U
bir narsani olib ikkinchi narsaga urib taqillatadi va chiqayotgan
ovozga quloq soladi. Odatda bu yoshdagi bolalar biror narsaning
qopqogini ochib yopishni yoqtiradilar. Bunday harakatlar bolaning
q o i muskullarini mustahkamlaydi va narsalaming turli xossalarini
bilib olishga yordam beradi.
Og‘ir kasallikka uchramay, jismoniy jihatdan sogiom o‘sgan
Do'stlaringiz bilan baham: |
