Z nishanova, G. Alimova

tarkib toptirilishi uchun maqsad bir qator vazifalaiga ajratiladi va 
ushbu vazifalar o‘qituvchi va o‘quvchi faoliyatining bosqichlarini 
belgilab beradi. Masalan, metodik tuzilma faoliyatni qanday amalga 
oshirish haqida yo‘riqnoma (ko‘rsatma) berish, kuzatish amalga

---

oshiriladigan joyga borish, ob’ektni kuzatish, kuzatish natijalarini 
qayd etish, natijalami muhokama qilish kabi qismlardan tashkil 
topishi bir-biri bilan chambarchas bog‘liqdir. Mazkur ikki tuzilmadan 
tashqari pedagogik jarayon psixologik tuzilmani o‘z ichiga oladi. 
Psixologik tuzilma quyidagi qismlardan tashkil topadi: 1) idrok, 
tafakkur, axborotni eslab qolish, o ‘zlashtirish jarayonlari; 
2
) 
o ‘quvchilaming qiziqishlari, moyilliklari, o ‘quv motivatsiyasi, 
emotsional holatining dinamikasi; 3) faollik dinamikasi, jismoniy 
va asosiy zo‘riqish, ishchanlik va toliqish. Demak psixologik tuzilma 
tarkibida 3 qismni ajratish mumkin: 
1
) bilim jarayonlari; 
2
) o ‘quv 
motivatsiyasi; 3) zo‘riqish.
Ta’lim metodlari pedagogik jarayon tarkibida alohida o‘ringa ega. 
Keng ma’noda metod (grekcha nimagadir olib boradigan yo‘l) amaliy 
faoliyatlami anglatadi. Ta’lim metodi deganda, ta’lim jarayonida 
o‘qituvchi va o‘quvchilaming kutilgan maqsadga erishishga qaratilgan 
birgalikdagi faoUyatlari tushuniladi.
Ta’Um shakllari muayyan belgilangan tartibda va sharoitda amalga 
oshiriladigan o ‘qituvchi va o ‘quvchining maxsus tashkil etilgan 
faoliyatini anglatadi. Ayni paytda umumiy ravishda ta’limni tashkil 
etishning ikki xil shakU ajratiladi: 1. Sinf-dars shakUda oUb boriladigan 
mashg‘ulotlar; 2. AmaUy va tajriba ishlari shakUda oUb boriladigan