Z nishanova, G. Alimova

foydalanib, psixologiya o ‘qituvchisi talabalarga egallanayotgan 
psixologik bilimlami konkret ko‘igazmali mazmun bilan boyitishda, 
odamlar faoliyati, xatti-harakatlarida muayyan psixologik 
qonuniyatlami ko‘ra olishga o‘rganishda yordam beradi.
Quyida psixologiya o‘qituvchisi foydalanishi mumkin boigan 
ko‘igazmalilik vositalari sanab o‘tUgan:
l.K o ‘rgazmali eksperiment. Bunday eksperiment ilm iy 
eksperiment singari muayyan psixik hodisalarni tadqiq etish 
m aqsadini k o ‘zlam aydi. U ning asosiy maqsadi nazariy 
mulohazalaming Ulyustrativ ifodasini namoyish etishdir. Ko‘igazmali

---

eksperiment: a) ma’lum bir nazariy qoidaning tushuntirilishidan 
oldin; b) biror nazariy qoidaga misol va isbot tariqasida o ‘tkazilishi 
mumkin. Bu eksperimentning o‘tkazilishida o‘qituvchining tushuncha 
va izohlari muhim ahamiyatga ega bo‘ladi. Eksperiment muvaffaqiyatli 
amalga oshishi uchun quyidagi qoidalarga rioya etish kerak: a) 
eksperiment sodda bo‘lishi va ko‘p vaqt olmasligi kerak; b) talabalarda 
eksperimentga nisbatan jiddiy munosabat hosil qilinishi кегак; c) 
o‘qituvchi eksperimentni tashkil etish va o ‘tkazishga tegishli barcha 
jihatlami etarlicha o ‘ylab chiqqan bo’lishi lozim; d) talabalarga aniq 
ko‘rsatmalar berilishi zarar. Eng muhimi eksperiment natijalari 
batafsil tahlil qilib chiqilishi kerak. Aks holda eksperimentni 
o ‘tkazishdan kutilgan maqsadga erishilmaydi. Ko‘rgazmali 
eksperiment odatda talabalarda katta qiziqish uyg’otadi.
2. Kuzatish natijasida talabalar qoiga kiritgan psixologik maiumotlar.
Bunday turdagi maiumotlar ham samarali ko‘rgazmali vosita 
boiib xizmat qilishi mumkin. Faqat buning uchun kuzatish aniq