Zahiriddin muhammad bobur nomidagi andijon davlat universiteti falsafa kafedrasi ekstremizm va terrorizmga qarshi kurashning ma
Ozod yer yoki Ozod zamin tashkiloti
Download 454.2 Kb.
|
ETKM majmua 2019-2020 (2)
- Bu sahifa navigatsiya:
- 3. Irlandiya respublikasi armiyasi
2. Ozod yer yoki Ozod zamin tashkiloti
Erkin yerlar ( Terra Lliure, "bepul yer", qisqartirilgan TLL) - 1978-1995 yillarda mavjud bo'lgan Kataloniya xalqining so`l qanotli radikal tashkiloti. Franko rejimi qulaganidan keyin mustaqil davlatni yaratish uchun qurolli kurashni davom ettirdi. 1981 yil 23 iyunda "Kamp Nou" stadionida "Biz alohida millatmiz" (kataloniyi tilida Som una Nacio) shiori ostida plakatlar osib qo'yish kampaniyasi uyushtirilganidan keyin mashhur bo'lib ketdi. Ispaniya hukumati, xavfsizlik xizmati va Kataloniya Terror tashkilotlari qurbonlari uyushmasi (kat. Associació Catalana de Víctimes d'Organitzacions Terroristes) ushbu tashkilotni terrorchi deb topdi. Tashkilot faoliyatining prinsiplari "Creda de Terra Lloure Credo" (Kat. Crida de Terra Lliure) deklaratsiyasida belgilab qo'yilgan: ularda Kataloniya mamlakatlari hududini himoya qilish, til, milliy suverenitet, katalan ishchilarining manfaati va Kataloniyaning ispan jamiyatiga qarshi chiqish kiradi. Tashkilotning shiori: "Mustaqillik yoki o'lim!", "Qurolli kurash uzoq umr ko'rsin", "Bir millat - Kataloniya mamlakatlari" (kat. Independentencia o mort! Visca la lluita armada! Una sola nació, Paisos Catalans!). Terra Liur Pera Baskompte (Kat. Pere Bascompte) etakchilaridan biri boshqa siyosiy partiyaga - Respublikaning so`l Kataloniyasiga o'tdi. Uning g'oyalari 1991 yil iyun oyida "Yevropani birlashtirish davrida mustaqillik uchun demokratik tanlov" nomli hujjatda bayon etilgan bo'lib, keyinchalik respublikachilar so`l qanoti tomonidan tomonidan keng yoritilgan. Kataloniyaning partiyasi so`l qanot ichida janjal keltirib chiqardi - uning rahbarlari Terra Liur terror tashkilotining "ovozi" ga aylanganlikda ayblandilar. Terra Liura 1995 yil 11 sentyabrda o'z-o'zidan tarqaldi. Ispaniya Bosh vaziri Felipe Gonsales terrorchilik aktlarida qatnashmagan tashkilot a'zolariga amnistiya e'lon qildi. 3. Irlandiya respublikasi armiyasi Irlandiya Respublika Armiyasi, IRA (Irish laglaigh na hÉireann, Ingliz Irlandiya Respublika Armiyasi) - bu Irlandiya qurolli guruhidir, uning maqsadi Shimoliy Irlandiyaning Birlashgan Qirollikdan to'liq mustaqilligiga erishish, shu jumladan, asosan - Shimoliy Irlandiyani harbiy bosib olishni tugatish hisoblanadi. IRA o'z faoliyatida Shimoliy Irlandiyaning katoli kaholisining bir qismini qo'llab-quvvatlaydi. Uning asosiy raqiblari Irlandiyani Buyuk Britaniya tarkibidagi qism sifatida saqlab qolish tarafdorlari hisoblanadi. Britaniya kuch tuzilmalariga ham, protestant xarbiy guruhlariga ham qarshi turadi. Irlandiya respublikachilar armiyasining Britaniya parlamentida vakillari bor. IRA dastlab Sinn Fein siyosiy partiyasining qurolli qanoti bo'lgan (Sinn Féin irland tilidan "biz o'zimiz" deb tarjima qilingan). Irlandiya mustaqillik urushi. Bu Irlandiya Respublikasi birinchi marta e'lon qilinganida Patrik Pirs boshchiligidagi Dublindagi Fisih qo'zg'oloni (1916 y.) dan boshlanadi. Irlandiya Respublika armiyasi 1919 yilda “Irlandiya ko'ngillilari” va “Irlandiya Fuqarolik Armiyasi”ning birlashgandan so'ng tashkil topgan. Birinchisi Sinn Fein partiyasining qurolli bo'linmalari va Feniyaliklar tashkilotining merosxo'rlari, ikkinchisini esa ishchilar harakatini himoya qilgan Jeyms Konnoli tomonidan tashkil qilingan. IRA 1919 yil yanvaridan 1921 yil iyulgacha Britaniya armiyasiga qarshi urushda qatnashdi, eng qizg'in janglar 1920 yil noyabrdan 1921 yil iyulgacha davom etdi. Angliya-Irlandiya bitimi tuzilib, Irlandiya parlamenti tomonidan ratifikatsiya qilingandan so'ng, IRA ajralib chiqdi - uning katta qismi, jumladan Maykl Kollinz, Richard Mulkahi, Ouen O'Duffi singari taniqli shaxslar yangi tashkil etilgan Irlandiya Erkin Davlatining tarafini egallab, "Milliyarmiya " da muhim lavozimlarni egallashdi. Qolgan harbiylar endi qurollarini oldingi sheriklariga qarshi ko`tarishga majbur bo`lishdi.. Biroq, inglizlar tomonidan qo'llab-quvvatlangan “Milliy Armiya” kuchliroq edi va 1923 yil 24 mayda Frank Ayken qurollarini tashlash to'g'risida buyruq berdi. 1926 yilda quyi bo'g'inlar Imon de Valera boshchiligidagi Fianna Fail partiyasini tuzdilar. Itoat etmaganlar yashirinib ketishdi. Download 454.2 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling