Zamonaviy genetika morfologik, fiziologik va biokimyoviy jihatdan zamonaviy tibbiyotning nazariy poydevori hisoblanadi


Download 1.38 Mb.
Pdf ko'rish
bet50/82
Sana02.01.2022
Hajmi1.38 Mb.
#202298
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   82
Bog'liq
irsiy kasalliklar va ularning salbiy oqibatlari

Tibbiyotda… 

HAMIDA  MAQSUDOVA,  Respublika  akusherlik  va  ginekologiya  ilmiy-amaliy 

tibbiyot  markazi  tibbiy  irsiyat  maslahatxonasi  bo‘lim  boshlig`i,  tibbiyot  fanlari 

nomzodi, oliy toifali  shifokor-genetik:   

—  Ko‘p  hollarda  yaqin  qarindoshlar  o‘rtasida  tug`ilgan  bolalarda  irsiy  kasalliklar 

yaqqol  namoyon  bo‘ladi.  Dunyo  olimlarining  ta‘kidlashicha,  bugungi  kunda  irsiy 

muammolarga  80  foiz  hollarda  qarindoshlarning  o‘zaro  nikohi  va  ekologik 

muammolar  sabab  bo‘lmoqda.  Yaqin  qarindoshlar  o‘rtasidagi  nikohda  ota-onalar 

ko‘rinishidan  sog`lom  bo‘lsalar-da,  farzandlarining  irsiy  kasallik  bilan  tug`ilishi 

xavfi  yuqori bo‘ladi. 




Aslida  irsiy  muammolar  har  birimizda  mavjud.  Faqat  ular  yashirin  tusda 

bo‘ladi.  Qachonki  infeksiya  o‘choqlari,  kamqonlik  kabi  holatlar  yuzaga  kelganda 

ular  «bosh  ko‘taradi»,  ya‘ni  o‘zini  namoyon  etadi.  «Gen  tashuvchi»lar 

uchrashganda,  agar  ular  bir-biriga  begona  bo‘lsa,  tug`ilajak  bolada  irsiy  kasallik 

bo‘lish  xavfi  kamroq,  agar  ular  o‘zaro  qarindosh  bo‘lsa,  bu  xavf  3-4  baravar 

ko‘proq bo‘ladi. 

Ba‘zilar  «falonchilar  ham  qarindosh,  lekin  bolalari  sog`lom  tug`ilgan», 

degan  o‘y  bilan  qarindosh-urug`lar  nikohiga  monelik  bildirmaydi.  Ammo 

muammo  shundaki,  irsiy  kasalliklar  faqat  tug`ilgan  paytdagina  namoyon 

bo‘lavermaydi.  Ular  turli  yoshda  bilinadi.  Masalan,  hatto  35  yosh  va  undan  keyin 

ham  yuzaga  chiqishi  mumkin.  Bunday  kasalliklar  hech  bo‘lmaganda  nevaralarda 

namoyon  bo‘ladi,  ya‘ni  yaqin  qarindoshlik  nikohi  asoratlari  bir  avlodda 

kuzatilmasa,  keyingi  avlodda  albatta  yuzaga  chiqadi.  Shuning  uchun  tibbiyotda 

ham yaqin qarindoshlar nikohi  tavsiya  etilmaydi. 




Download 1.38 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   82




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling