Zamonaviy oilada, farzand tarbiyasida milliy va umuminsoniy qadriyatlarni shakllantirish masalalari

Annotation. This article is devoted to the issues of family values of the modern family. The importance 
of a healthy climate is shown, the importance of values in the spiritual, moral and psychological development 
of a modern family is substantiated.
Keywords: values, family values, modern family, family education, healthy climate.
Qadriyat inson va insoniyat uchun zarur bo‘lgan barcha moddiy va nomoddiy boyliklar, tarixiy va madaniy 
meros namunalari, an’analar, urf-odatlar, insoniy fazilatlardir. Har qanday inson hayotini qadriyatlardan ayri 
holda tasavvur qilish mumkin emas.
Qadriyatlar bir-ikki yilda shakllanmaydi, balki o‘n yillar, asrlar mobaynida kishilarning turmush tarziga 
aylanib, qaror topadi, muayyan bir xalq hayotining mazmuniga aylanadi. Shuning uchun qadriyatlar xalqning 
o‘tmishi, buguni va kelajagini, boshqa xalqlardan ajratib turadigan o‘ziga xos xususiyatlarini aks ettiradi.
Oilaviy qadriyatlar ham milliy qadriyatlarning uzviy tarkibiy qismi sifatida jamiyatda hamjihatlik 
va o‘zaro hurmat muhitini qaror toptirishga xizmat qiladi. Aholining keng qatlamlari o‘rtasida oilaviy 
qadriyatlarni targ‘ib qilish xalqimizni ma’naviy yuksaltirishning muhim sharti hisoblanadi. 
Xalqimizning milliy an’analari va qadriyatlari oilaviy munosabatlarda namoyon bo‘ladi. Oilaviy 
munosabatlar tufayli o‘zaro hamfikrlilik, bir-birini to‘ldirish, o‘zaro hamkorlik, maqsadlar sari birga intilish, 
bir-biriga yon bosish, farzandlarni birga tarbiya qilish, farzandlarni jamiyat hayotiga tayyorgarligi masalalarini 
bahamjihat hal etish kabi bir qator milliy va azaliy qadriyatlar saqlanadi, avloddan avlodga uzatiladi.
Oila insonning ma’naviyati va ijtimoiylashuvining shakllanishi va rivojlanishida muhim rol o‘ynar ekan, 
mutafakkir Abu Ali Ibn Sino inson kamolotida irsiyat, muhit, tarbiya
 asosiy omil deb ko‘rsatadi. Olimlar bu 
uch omilni alohida ta’kidlab, shaxsga singdirilgan oila qadriyatini ham muhim deb hisoblaydi.
Oila, o‘z ijtimoiy mazmuniga qarab, uch tarkibiy qism birligidan tashkil topadi. Ular: oila asosi sifatida 
nikoh, nikohning natijasi sifatida er va xotin munosabatlari, hamda er-xotin munosabatlarining oqibati sifatida 
farzandlardan tashkil topadi.
. 
Bizda azal-azaldan oila eng muqaddas va mo‘tabar maskan hisoblanib, jamiyat 
uchun yetuk va komil shaxslarni tarbiyalash ajdodlarimizning yuksak burchi va mas’uliyati sanalgan. Oilada 
farzand tarbiyasiga alohida ahamiyat berish masalasiga asrlar mobaynida xalqimiz hech qachon befarq 
qaramagan.
Ammo turli hayot tarzlari va g‘oyalar keskin raqobatga kirishgan bugungi kunda dunyoda yuz berayotgan 
shiddatli axboriy o‘zgarishlar, hayotimizga kirib kelayotgan kommunikatsion yangilanishlar ta’sir qilib, bunday 
murakkab vaziyatda oilalarimizdagi asrlar mobaynida saqlanib kelayotgan yuksak insoniy an’analarimizni 
hozirgi davr an’analari bilan boyitgan holda bola tarbiyasida qo‘llashimiz, ular qalbida vatanparvarlik, 
odamiylik, iymon-e’tiqod tuyg‘ularini uyg‘otib, oila qarshisidagi mas’uliyatni his qila bilish, oilaviy hayotning 
murakkab jihatlarini anglash, har qanday qiyinchiliklarni yengib o‘tishga tayyorlashga o‘rgatishimiz lozim. 

---