Zamonaviy oilada, farzand tarbiyasida milliy va umuminsoniy qadriyatlarni shakllantirish masalalari

* * *
Narimbetova Zaxiya Axmedovna, 
TVChDPI Boshlang‘ich ta’lim kafedrasi o‘qituvchisi
Sitina Natalya Vladimirovna, 
Baxrombekova Laylo Farxod qizi,
TVChDPI Boshlang‘ich ta’lim yo‘nalishi talabalari
TA’LIM jARAYONIDA INTERFAOL USULLARDAN FOYDALANISHNING
OQILONA MAQSAD MEZONLARI
Annotatsiya. Maqolada pedagogik jarayon o‘zining qanchalik murakkabligi va davomiyligidan qat’i 
nazar, u, eng avvalo, maqsadni aniqlashdan boshlanishi kerakligi ta’kidlangan.
Kalit so‘zlar: pedagogika, murakkablik, davomiylik, maqsadni aniqlash.
Аннотация. В статье подчеркивается, что независимо от сложности и продолжительности 
педагогического процесса, начинать его следует с определения цели.
Ключевые слова: педагогика, сложность, продолжительность, постановка цели.
Annotation. The article emphasizes that regardless of the complexity and duration of the pedagogical 
process, it should begin with the definition of the goal.
Key words: pedagogy, complexity, duration, goal setting.
Hozirgi vaqtda ta’lim jarayonida o‘qitishning zamonaviy usullarini qo‘llash, o‘qitish jarayonida yuqori 
natijalarga olib keladi. Ta’lim usullarini har bir darsning didaktik vazifalaridan kelib chiqib tanlash maqsadga 
muvofiq sanaladi. An’anaviy dars shakllarini saqlab qolgan holda, uni turli-tuman zamonaviy usullar bilan 

---

“Zamonaviy oilada, farzand tarbiyasida milliy va umuminsoniy qadriyatlarni shakllantirish masalalari”
mavzusidagi respublika ilmiy-amaliy anjumani materiallari to‘plami
134
boyitish ta’lim oluvchilarning o‘zlashtirish darajasini ko‘tarishga olib keladi. Buning uchun dars jarayoni 
oqilona tashkil qilinishi ta’lim beruvchi tomonidan ta’lim oluvchilarning qiziqishini orttirib ularning ta’lim 
jarayonida faolligini muttasil rag‘batlantirilib turilishi, o‘quv materialini kichik-kichik bo‘laklarga bo‘lib, 
ularning mazmunini ochishda interfaol usullarni qo‘llash va ta’lim oluvchilarni ommaviy mashqlarini 
mustaqil bajarishga undash talab etiladi. Bu usullar qo‘llanilganda ta’lim beruvchi ta’lim oluvchini faol 
ishtirok etishga chorlaydi. Ta’lim oluvchi butun jarayon davomida ishtirok etadi. Interfaol usullarni qo‘llash 
bo‘yicha umumiy metodik tavsiyalar: 
Birinchi qoida: ishlash uchun joyni tayyorlashga jiddiy qarash kerak. Bu avvaliga bekorchi ko‘ringandek 
oddiy masala emas. Sinfxonasi yoki auditoriyani shunday tayyorlash kerakki, bunda ishtirokchilar kichik 
yoki katta guruhlarda ishlash uchun o‘tirishga oson bo‘lishi kerak. Ya’ni ta’lim oluvchilarga jismonan qulay 
sharoit yaratilishi kerak. Mashg‘ulotda kimdir guruhga teskari o‘tirib qolib, boshqalarga boshini yonboshga 
burib o‘tirishi noqulay. Shuning uchun stolni shunday qo‘yish kerakki, ular o‘ziga kerak vaziyatda kichik 
guruh bilan oson munosabatda bo‘lishi kerak. Ijodiy ish uchun materiallar oldindan tayyorlangan bo‘lishi 
maqsadga muvofiqdir. 
Ikkinchi qoida: jarayon va reglamentga jiddiy munosabatda bo‘lish lozim. Bu haqida boshidan kelishib 
olish kerak va uni buzmaslik lozim. Masalan, hamma tinglovchilar har bir nuqtayi nazarga sabrli bo‘lib, so‘z 
erkinligini, uning qadrini hurmat qilishlari kerak. 
Uchinchi qoida: o‘quvchilarning guruhlarga bo‘linishiga jiddiy e’tibor bering. Avvaliga u o‘z xohishiga 
ko‘ra bo‘linishi kerak. Keyin tasodifan tanlash tamoyilidan foydalanish maqsadga muvofiq.