8.5-rasm. Stabilovolt va diod-stabilizatorni sxemasi a) va volt - amper xarakteristikasi b).
Chiqish kuchlanishini stabilizatsiyasi kirish kuchlanishi Uk va yuklama qarshiligi Rn o’zgarganda sodir bo’ladi. CHiqish kuchlanishini xar qanday ortishi It tokini ko’payishiga olib keladi, lekin kirish kuchlanishini ortishi Rd qo’shimcha qarshilikda so’nadi, ya’ni Uk=Rd+It stabillash darajasi 0,1%dan ortmaydi. Parametrik o’zgarmas tok stabilizatorida stabillovchi zveno bo’lib nochiziqli element – stabilitron xisoblanadi. Oddiy parametrik kuchlanish stabilizatori kremniyli stabilitron asosida tuziladi (39-rasm.a), uni volt-amper tasifi(8.6-rasm.b) da ko’rsatilgan.
Ikir Rb Ichik Ust
A
Ub
Uk Uch Unom
VD Ist minInomIst max
I
a) b)
8.6-rasm. Stabilizator sxemasi a) va uni volt-amper xarakteristikasi b).
Kompensatsion stabilizatorlar. Bu stabilizatorda, lampalar va yarim o’tkazgichlar asosida tuziladi (40-rasm).
V1
Ukir Rb Rn Ichik Uchik
V2
8.7-rasm. Tranzistorli stabilizator.
Stabilizator kuchaytiruvchi organ–triod V1 va o’lchov organi–diod V2 dan tuzilgan. Rezistor manfiy teskari bog’lanish vazifasini bajaradi. Kirish kuchlanishi Ukir o’zgarganda triod V1 chiqish kuchlanishi Uchik ni o’zgarishiga xalaqit beradi. Mobodo Uchik ortsa diod V2 orqali tok ko’payadi, bu xolat Rb rezistorda kuchlanishni ortishiga va natijada V1 triodni qisman yopilishiga va undagi kuchlanish tushuvini ortishiga sabab bo’ladi. Bu xolat stabilizatordagi chiqish kuchlanishini ortib ketishiga xalaqit beradi. CHiqish kuchlanishini qiymati amalda V2 stabilizatordagiteskari kuchlanishga teng. Tokni stabillash uchun parametrik va kompensatsion stabilizatorlardan
foydalaniladi. Termistor va baretterlar tok stabilizatorlarining elementlari bulib xizmat kilishi mumkin. Ammo ularni issiklik inersiyasi kupligi (kattaligi) undan foydalanishni chegaralab kuyadi. 8.8-rasmda tranzistorlar asosida tuzilgan tok stabilizatori sxemasi kursatilgan.
Iyu Ryu
T1 Rk
-E
Uchik
Ukir T2
R1
St
Do'stlaringiz bilan baham: |
