Zaxiriddin muhammad bobur nomidagi andijon davlat universiteti xorijiy tillar fakulteti


Download 485.48 Kb.
Pdf ko'rish
bet5/5
Sana10.09.2020
Hajmi485.48 Kb.
#129139
1   2   3   4   5
Bog'liq
ingliz va ozbek tillarida qoshma gaplar hajmi qiyosiy tahlili va ularni tarjima qilish hamda oqitish muammolari


5-mashq. Match the line A with the line B. 

                A                                                                   B 

1.  He opened the door,                                 she was reading a book 

2.   When I came home                                   and went out immediately 

3.  I started bodybuilding                              and I needed help 

4.  I was doing a crossword                             when I was a teenager 

5.  I was having a shower                    and I write articles for a car magazine 

6.  I enjoy motor racing                                    when the phone rang 

7.  I didn’t go out much                                    and carries a coloured cloth bag 

8.  She wears a black hat                                  because I had a terrible cold 

9.  She was going to come to the party       and you are free  now 

10.  The lesson is over but nobody invited her 

 

 



Ta’lim  jarayonining  samaradorligi,  o’quv  materialini  o’quvchilar  tomonidan  chuqur 

o’zlashtirilishlarining  eng  muhim  omillaridan  biri-o’qitish  usullari  hisoblanadi.  Bilim, 

ko’nikma  va  malakalarning  shakllanishi  uchun  qo’llaniladgan  ta’lim  usullari  o’quv 

maqsadi,  til  materialining  hususiyati,  o’quvchilarning  bilim  darajasi,  qiziqishari  asosida 



37 

 

tanlab  olinadi.  Ular  texnologik  jarayon  qismlarining  bir-biri  bilan  bog’lab  turuvchi 



muhim  didaktik  bo’g’in  hisoblanadi.  Shuningdek,  ta’lim  usullari  o’qituvchi  va 

o’quvchilarning ta’lim jarayonida hamkorligini amalga oshiruvchi vosita hamdir. 

Ma’lumki,  ta’lim  jarayonidagi  o’qituvchi  va  o’quvchi  hamkorligining  natijasi  o’qitish 

oldiga  qo’yilgan  maqsadga  erishilishini,  ya’ni  loyihalashtirilgan  bilim  ko’nikma  va 

malakalarning  o’quvchi  tomonidan  o’zlashtirilishidir.  Pedagogik  texnalogiyaga  oid 

adabiyotlarda  ko’rsatilishicha  ta’lim  beruvchi  va  ta’lim  oluvchining  maqsadlarining 

amalgam  oshiruvchi  vazifani  ta’lim  usullari  bajarar  ekan.  Ma’lumki,  o’quv  jarayonida 

ta’lim  beruvchi  va ta’lim  oluvchining  maqsadi  va faoliyati har xil bo’lsada, ko’zlangan 

natijaga  birga  erishiladi.  Bunga  esa  faqat  birgalikdagi  faoliyat  hamkorlik  faoliyati  bilan 

erishish  mumkin.  Shuning  uchun  ham  darsning  tashkil  qilishda  o’qituvchi  va 

o’quvchilarning o’zaro hamkorligi bir-biriga ishonch va hurmat asosida tashkil qilinishi 

maqsadga muofiq. Ushbu usullar chet tili o’qitishdagi mashq qilish va nutqiy vaziyatlarda 

qo’llash  bosqichlarida  maqsadli  foydalaniladi.  Shuning  uchun  ham  qaysi  usuldan  qaysi 

vaziyatda va qanday foydalanish o’qitish oldiga qo’yilgan maqsad va o’quv materialining 

harakteridan kelib chiqib aniqlanadi. 

Didaktik  o’yinlar  o’quvchining  diqqatini  bir  joyga  to’plashgayordam 

beradi,  keng  va  erkin  fikrl ashga  unda ydi.  Mashx urpsixolog    N. I.  J inki nni ng 

―tilni  o’rganishda  kishi  o’qituvchining  nazoratidan  o’zini -o’zi  nazorat  qilishga 

o’tsagina  ko’zlagan  maqsadga  erishish  mumkin‖  degan  fikri  qiziqarlidir.  Biz 

ushbu  fikrlarga  qo’shilgan  holda  didaktik  o’yinlarni  dars  jarayoniga  ol ib 

kirishni  quyidagi  o’yin  namunalari  misolida  keltiramiz.  Bu  didaktik  o’yinlar 

jarayonida  o’quvchilar  bevosita  o’zini  –o’zi  boshqarishga  o’tadi  va  erkin  

muloqot qilishga o’rganadi.  

O’qituvchi o’quvchilarga quyidagicha buyruq beradi : 

 Pleas e,  ask  each  othe r’s  nam es  and  up  a  line  according  t o  the  firs t  let ter  of 

your  nam es.  Har  bi r  o’quvchi   o’z  o’rtoqlaridan  i sml ari ni  i ngliz  tilida  s o’ra ydi ,  

ismlarini  bosh  harfiga  ko’ra  АВС  tarzida  joylashadilar.  Masalan:  Aziza,  Botir, 

―Count  one,  two‖  buyrug’i  beriladi.  O’q uvchilar  ―bir,  ikki‖  deb  sanab,  ―birlar‖ 

bir  tomonga ,  ―i kkil ar ‖  bi r  tomonga  t uradil ar .  Shunda y  qili b,  qatnashuvchil ar 

teng  ikkiga  ajraladilar,  masalan,  sinfda  16  nafar  o’quvchi  bo’lsa     8  tadan  yoki  

20  nafar  bo’lsa    10  t adan  kabi.  Har  bir  guruh  a’z olari   bi r-biri ga  qaram a  –  qarshi  

stol  at rofida  o’t iradilar.  Har  bi r  i shti rokchi  al ohida  qog’ozga  bitt adan  so’z  

yoz adi,  qatnashuvchilar  soni  nechta  bo’lsa ,  shuncha  so’z  yozadil ar,  ya’ni  1 6  


38 

 

nafar  o’quvchi  bo’lsa,  ular  ikkiga  ajralganda  8  nafar  ishtirokchi  bo’ladi  va  



qog’ozga  8  ta  so’z  yoziladi .  Masalan:yesterday,  door,  open,  cry,  letter,  already, 

to  be  em barrass ed,  l ong  s o’zl ari  bo’lis hi   mumkin.  Ana  s hu  8  ta  s o’z  yoz il gan 

qog’ozlar  o’zaro  almashtiriladi.  Har  bir  guruh  raqib  guruhning  yozgan  so’zlari 

ishti roki da nutqi y holat t uzadilar. So’ngra t uzil gan hol atl ar o’qib eshitti ril adi.  

Nutqiy holat quyidagicha tuzilgan bo’lishi mumkin : 

Yesterda y    wen t   to  s leep  ver y  l at e.  I  was   awoken  b y  l oud  knocking  of  the 

door.  I  was  so  afraid  who  mi ght  knock  at   the  door  at  mi dni ght.  I  d i dn’t  open  m y 

eyes and  I didn’t answer, but knocking of the door didn’t stop. Then  I cried who 

it  was.  I  had  thought  that  post  officer  brought  me  a  l ett er.  I  st ood  up 

immediately.  It  was  already  morning.  It  was  «who»  embarrassed  for  my  long 

sleepi ng.  

Bu  o’ yinlar  j ara yoni da  o’quvchi  o’z  fikrini  chet  til ida  o’qi tuvchi ga  emas, 

balki  o’rtoqlariga  aytadi ,  bu  esa  unda  xato  qilishdan  qo’rqish  hissini  yo’qotadi. 

O’yin davomida  yo’l qo’yilgan xatolar o’yin  yakunida o’rtoqlari  yoki o’qituvchi 

tomonidan to’g’rilanadi. 

Darslarni  didaktik  o’yinlar  orqali  o’tkazish  hozirgi  kunda  keng  tadbiq 

etilayotgan  yangi  zamonaviy  metodlardan  bo’lib,  bu  har  ikki  tomon  uchun 

manzur  va  ma’qul  bo’lgan  usuldir.  Ta’lim  va  tarbiyaga  yo’naltirilgan  didaktik 

o’yinlar  jarayonida  o’quvchilar  o’zini  darsda  emas  o’yinda  qatnashayotganini  

his  qili b,  o’zlaridagi  bor  bilimini  va  m ahoratini  i shga  soli di  ham da  g’al aba 

qozonishda  o’rtoqlariga  yordam  beradi.  Bu  jarayonda  o’qituvchi  auditoriyadagi 

barcha  o’quvchilarni  darsga  ishtirokini  ta’minlaydi  va  u larni  darsga  teng  jalb 

qila oladi hamda o’quvchilarni bilimini tekshirib baholaydi.  

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



39 

 

 



 

 

 



 

Plan of the lesson     

Date: ―__‖_______, 2014__  

 

Subject: Practical grammar of the English language 

Theme:The size of the composite sentences and their translation. 

Objective: improving the knowledge in grammar according to the theme, developing skills and 

habits of using adverbial clauses of place and to practice their conversational skills according to 

the theme. 

Group: ___ 

Level: pre-intermediate, intermediate 

Equipment:    

1) text book;   

 

 

6) visual aids; 



2) blackboard;  

 

 



 

7) technical aids: 

3) computer set; 

 

 



           a) сomputer; b) projector; c) CD player; 

4) summary of the lesson;  

 

8) dictionaries; 



5) handouts;    

 

 



9) slides; 

10) presentation. 



Time: 80 min 

The course of the lesson: 

I. The preliminaries of the lesson : (10 min) 

a)  Greeting 

b)  Calling the register  

c)  Exchange  of  questions  and  answers  on  the  daily  news    (good  and  bad),  making 

reports  

d)  Checking up the homework ( the last theme is simple sentence) 

In order to check up the last theme the teacher should have cards wich have been written 

―parts  of  sentence  ‖  on  it.  At  ferst,  teacher  should  devide  the  group  into  three  or  four 

small subgroups. There is a lake with  colourful fish, like green, red, pink and yellow, in 

it.  Every  student  come  to  the  lake  and  fish,  and  by  this  way  they  find  out  their  group. 

When  the  small  groups  have  their  seats,  the  teacher  order  them  make  up  simple 

sentences.  After  students  finish  the  task,  teacher  call  one  group,  for  example,  ―red 


40 

 

fish‖group, to the blackboard and give them the cards. The members of  the other groups 



read  the  sentences  and  the  students  of  the  ―red  fish‖  group  change  their  position  and 

make the formula of the sentences. The teacher will check and correct them. Turn by turn 

each group do this activity. At the end the actives are estimated with good marks. 

The cards will be as followings:  

 



 

For example, the sentence may be:  

We bought a new car last week. 

 In  this  sentence  we-subject,  bought  –  predicate,  a  new  –  attribute,  car  –  object,  last 



week  –  adverbial  modifier  of  time.  And  the  students  take  the  cards  and  change  their 

position as follows. 



 

 

 

 Hometask should be checked up with everybody

  Written homework  



  Oral homework  

  Exchange of questions and answers on the homework 



  Assessment / Evaluation 



II. Presentation of the new material 

1)  Preactivities: (20 min) 

a)  Brainstorming on compound sentences. 

    Before  starting  the  lesson  it  will  be  better  if  the  teacher  begin  it  with  extraordinary 

way. For example, teacher asks students what their daily routine  look like. Each student 

makes up a simple sentence using ―I  get  up at…‖, ―I wash….,‖,  ―I brush….‖ and then 

teacher make them put their sentences into one with the conjunction ―and‖. The simple 

sentence will change into the compound one. 

       For example: I get up at 6 in the morning. I do my morning exercises. 

                             I get up at 6 in the morning and do my morning exercises. 

And in next step teacher will choose other two students, and order them to say their daily routine 

by comparing with their friend’s. While comparing students will use the conjunction ―but‖. 

                   For instance:       I get up at 6 in the morning but she gets up at 7. 

 

SUBJECT 


 

OBJECT


 

 

PREDICATE



 

 

ADVERBIAL



MODIFIER

 

 



ATTRIBUTE 

 

SUJECT



 

 

PREDICATE



 

 

ATTRIBUTE



 

 

OBJECT



 

ADVERBIL


MODIFIER 

of TIME


 

41 

 

                 I do my morning exercises but she doesn’t. 

This  kind  of  approach  to  the  teaching  process  helps  students  to  be  attentive  and    to  raise  their 

motivation to the lesson. 



b)  Presentation  of  the  new  material,  exchange  of  questions  and  answers,  reactions  to 

them:  

    The part of presentation is one of the main parts of the lesson. First of all, teacher explain 

compound sentences and their types in Modern English.  And then at this part it is possible to 

give a new information on discussing a new  theme. Teacher’s presentation must include all 

about  compound  sentences:  classification  and  structural-semantic  types  of  compound 

sentences, their translation into uzbek and other important information about it.  

c)  Grammar  topic:  Developing  skills  and  habits  of  using  the  Compound  sentences. 

Developing skills and habits of using the compound sentences. Techer gives and shows 

cards  or  grammar  slides  on  the  projector  to  continue  compound  sentences.  And  then 

teacher  gives exercises in order to drill the studied materials.     



2)While (during) activities: (20 min) 

Drilling (exercising) 

Exercise  1.  Join  these  simple  sentences  to  make  sentences.  Use  the  words  in  brackets. 

Compound sentences with the same subject. 

1.I took the shoes back to the shop. I complained about them (and). 



I took the shoes back to the shop and complained about them. 

2. Your mother phoned this morning. She didn’t leave a message (but) 

3. I can leave now. I can stay for another hour.( I can either….or.) 

4. Jim built his own house. He designed it himself. ( Jim not only… but….as well ) 

5. I don’t know what happened to him. I don’t care (I neither ….nor) 

6. My new assistant can type very well. He hasn’t much experience with computers  (but) 



 

Exercise 2.Translate  the following sentences into uzbek. 

 


42 

 

1.The taxi stopped at the station and two men got out of it. 



2. Either you can give me some advice or your colleague can. 

3.We got ready to get on the train  but it didn’t stop. 



4.No onewas in when we called so we left a message. 

5.We didn’t want to get home late after the film, so we went straight back. 

6.The old lady was nervous for she wasn’t used to strangers calling late at night 

7.I have always wanted to live in the country but my parents prefer to live in town. 

8.The letter has been lost or the postman has delivered it to the wrong address. 

9.For a moment the top of the mountain was visible and then a cloud covered it. 

10.Jane was a successful career woman yet her mother wanted her to be a housewife. 

Exercise 4. Translate the following adverbial clauses of place into Uzbek. Find out its 

linguoculturologic  features. 

1. Write them down and place them where you can see them each day - at home, at work, in your 

car, in your wallet, in your purse, in your briefcase, anywhere and everywhere. 

2. That way at any time wherever you are and whatever you are doing you will always have 

your daily dose of motivation. 

3. The world has the habit of making room for the man whose words and actions show that he 

knows where he is going. 

4. It can be the best place in the world for you where you can feel safe, calm, and free. 



3)Postactivities (30 min) 

43 

 

a)  Consolidating.  Communicative  use  of  the  Complex  sentences  with  adverbial 



clause of place. (10 min) 

    In this part of the lesson teacher can ask students to work in groups (of 3-4 members) to talk 

on the topic ―Where do you want to go abroad‖ using complex sentences with adverbial clause 

of place and giving in their speech culturological uniques of that country.   



b) Competitive activities: In this kind of activity teacher divides students into 6 groups 

and  distributes  handouts  on  which  there  is  a  text  about  one  of  the  continents:  The  USA,  The 

South America, Eurasia, Africa, Australia, and The Antarctic. (20 min) 

Group 1 – The United States of America. 



Group 2 – The South America 



Group 3 – Eurasia 



Group 4 – Africa 



Group 5 – Australia 



Group 6 – The Antarctic. 

    It  will  be  better  if  teacher  hang  a  map  to  the  blackboard  in  order  to  help  students  to 

imagine continents` geographical position and react during retelling.  

 

 

     Group members read and find out adverbial clauses of place. In this activity 



students pay more their attention linguoculturological features of each sentence.  

44 

 

    After  some  reading  they  prepare  for  retelling  it  to  other  groups  by  exchanging  on  each 



students`  position  into  other  group  members.  Tis  kind  of  method  is  called  ―BBB‖  that  is  – 

BILMAYMAN, BILISHNI XOHLAYMAN, BILDIM.  

   This  activity  helps    teachers    to  organize  each  students  in  the  group    and  develops  students` 

reading, speaking and listening skills. 

 

2)  Merry moment of the lesson can be organized by the following kinds of activities:  

  Rebus 



  Crosswords 

  Tongue twisters 



3)  Home task 

  Written: to write  an essay under the following topic ― Where there is a wish, there is 



a  way‖  using  complex  sentenves  with  adverbial  clause  of  place  (use  no  less  250 

words). 


  Oral: be ready to retell it.   



4)  Assessment / Evaluations for activeness in class  

Students  should be evaluated after the lesson taking into a consideration their being 

active (activeness).  

 

 



 

 

XULOSA 



 

Yurtimizda  olib  borilayotgan  ham  iqtisodiy,  ham  ta’limdagi  islohotlar,  milliy  taraqqiyotning 

ustuvor yo’nalishlari ijrosi natijalari butun dunyoda O’zbekistonning siyosiy iqtisodiy va ta’lim 

jabhalarida o’ziga xos muvaffaqiyatlarga erishayotganining in’ikosi sifatida qabul qilinmoqda. 

Ayni  paytda  men  yurtboshimiz  o’z  ma’ruzasida  aytib  o’tgan  fikrni  keltirmoqchiman:  ‖Ya’ni, 

erishilgan  bunday  marralar  –barqaror  rivojlanibborayotgan  iqtisodiyotga  asoslanib,  aniq 

demokratik,  huquqiy  davlat  qurish,  inson,  uning  ma’naviyati,  ta’lim  masalalari,  so’zda  emas, 

amalda  oliy  qadriyat  darajasiga  ko’tarilgan,  jahon  miqyosida  obro’-e’tibor  qozongan  jamiyat 

barpo etish borasida biz o’z oldimizga qo’ygan yuksak maqsadga qaratilgan uzoq va murakkab 

yo’lning bir qismi xolos‖ 



45 

 

 



Demak, yuqoridagi fikrda ta’riflanganidek, hali biz yoshlar amalga oshiradigan vazifalar 

ko’p.  Shu  vazifalardan  biri  bu  mustaqil  O’zbekistonimizga  har  taraflama  chuqur  bilimga  ega, 

to’g’ri  va  keng  fikrlovchi,  elim  deb,  yurtim  deb  yonib  yashovchi  o’qituvchilardan  biri  bo’lib 

yetishishdir.  Ulg’ayib  kelayotgan  yosh  avlodga  ilm  sirlarini  o’rgatib,  hozirda  jahon  talablariga 

mos  keluvchi  kadrlarni  tarbiyalashdir.  Shu  o’rinda  men  hozirda  chet  tillarni  o’rganish  naqadar 

muhim  ekanligini  ta’kidlab  o’tishimga  hojat  yo’q.  Muxtaram  yurt  boshimiz  oxirgi  yillarda 

so’zlagan  nutqlarida  hozirda  ingliz  tilini  o’rganish  naqadar  dolzarb  masala  ekanini  ta’kidlab 

o’tmoqdalar.  Bu  fikrlardan  xulosa  chiqargan  holda,  men  ham  o’z  bitiruv  malakaviy  ishimda  ― 

Ingliz  va  o’zbek  tillarida  qo’shma  gaplar  hajmi  qiyosiy  tahlili  va  ularni  tarjima  qilish 

hamdao’qitish  muammolari‖  mavzusiga  qo’l  urib,  prezidentimizning  chaqirig’iga  labbay  deb 

javob berishga axd qildim. 

 

Mazkur ―Ingliz va o’zbek tillarida qo’shma gaplar hajmi qiyosiy tahlili va ularni tarjima 



qilish  hamda  o’qitish  muammolari‖  bayonidagi  bitiruv  malakaviy  ishga  o’z  yakunlovchi 

xulosamni berar ekanman, ish o’z kutilgan natijasini berdi deb o’ylayman. Albatta, ushbu mavzu 

o’z  yechimini  to’liq  va  mukammal  darajada  topolmagan  taraflar  ham  bo’lishi  mumkin,  lekin 

ko’zlangan  maqsadga  imkon  qadar  yaqinlashishga  harakat  qildim  va  buni  uddaladim  degan 

umiddaman. 

Ushbu bitiruv malakaviy ishni yoritish jarayonida ko’plab ilmiy, nazariy hamda amaliy va badiiy 

adabiyotlarga murojaat qildim. Ko’plab  yirik olimlarning bu sohadagi nazariy  yondashuvlariga 

va fikrlariga duch keldim  va tanishib chiqdim,  qolaversa, bu sohadagi  nazariy  yondashuvlariga 

vafikrlariga  duch  keldim  va  tanishib  chiqdim,  qolaversa,  ularning  ushbu  mavzuga  daxldor 

tomonlarini bir joyga jamlab, o’rganishga harakat qildim. Shuningdek, ushbu mavzuni yoritishda 

har  ikki  tildagi  shakllar  bilan  ham  tanishib  chiqdim  va  bundan  ikki  tildagi  qo’shma  gaplar 

hajmini  qiyosiy  jihatdan  o’rganishda  foydalandim.  Ishni  mazmunan  boyitishga,  qo’yilgan 

maqsad va vazifalarning yechimini topishga, har bir yangiliklarni misollar yordamida tushuntirib 

berishga harakat qildim. 

Ushbu  bitiruv  malakaviy  ish  ishga  kirish,  uch  bob,  xulosa  va  foydalanilgan  adabiyotlar 

ro’yxatidan  iborat  shaklda  yaratildi.  Ushbu  boblar  haqida  quyidagicha  umumiy  xulosalar 

qilishimiz mumkin. 

       Ishning kirish qismida hukumatimiz tomonidan biz yoshlarga berilayotgan yuksak e’tibor va 

imkoniyatlar  haqida  so’z  borib,  shuningdek,  kadrlar  tayyorlash  milliy  dasturining  amaldagi 

ro’yobi  xususida  fikrlar  keltirilgan.  Qolaversa,  mazkur  malakaviy  ishning  dolzarbligi,  ilmiy 

yangiligi,  mavzuning ob’ekti, uning nazariy va amaliy qiymati  va predmeti ham  ishning kirish 

qismida keltirilgan. 



46 

 

Ishning  birinchi  bobi  hozirgi  zamon  tilshunosligida  qo’shma  gaplar  nazariyasi  bo’lib,  unda 



hozirgi  zamon  tilshunosligida  qo’shma  gaplarning  o’rganilganlik  darajasi,  shuningdek  qo’shma 

gaplar hajmi va ularning tasnifi yoritib berilgan. 

Ishning  ikkinchi  bobi  ingliz  va  o’zbek  tillarida  qo’shma  gaplar  hajmi  qiyosiy  tahliliga 

bag’ishlanadi.  Ushbu  bobda  ingliz  va  o’zbek  tillarida  qo’shma  gaplar  hajmi  haqida  keng 

mulohaza  yuritiladi.  Ularning  ingliz  va  o’zbek  tilshunoslari  tomonidan  hali  tasnif  etilmagan 

struktural-semantik guruhlari saralanadi va misollar asnosida o’xshash va noo’xshash tomonlari 

yoritiladi. 

Ishning  uchinchi  bobida  ingliz  va  o’zbek  tillarida  qo’shma  gaplar  hajmi,  ularni  o’zbek  tiliga 

tarjima qilish hamda maktablarda o’qitish yuzasidan metodik tavsiyalar berilib, mavzu yuzasidan 

o’quvchilarda malaka va ko’nikma hosil qilishdagi eng qulay va foydali metodlardan foydalanish 

bo’yicha uslubiy tavsiyalar va mashqlardan namunalar keltirib o’tilgan. 

Umumiy  qilib  aytganda,  ushbu  bitiruv  malakaviy  ishimda  ingliz  va  o’zbek  tillarida  qo’shma 

gaplar hajmi qiyosiy tahlili bir qadar rivojlantirildi, ularning o’xshash va noo’xshash jihatlarini 

ochib  berishga  harakat  qildim,  ularning  tarjimasi  va  o’qitilishi  bo’yicha  tegishli  uslubiy 

tavsiyalar  ishlab  chiqdim  va  amaliyotga  havola  etdim.  Ushbu  ilmiy  izlanishim  nafaqat  qiyosiy 

tipologiya, balki grammatika, metodika fanlarini ham oz bo’lsada boyitishgaxizmat qiladi degan 

umiddaman. 

 

 



 

 

 



  FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR: 

1. Karimov I.A. Barkamol avlod – O’zbekiston taraqqiyotining poydevori. – Toshkent, 

―Sharq‖,1998. 

 2. Karimov I.A. ―Yangicha fikrlash va ishlash – davr talabi‖ T, 1999. 

 3. Abdurahmonov G’. O’zbek tili grammatikasi. T., ―O’qituvchi‖ 1976. 

 4. Abdurahmonov G’., Sulaymonov A., va b. Hozirgi o’zbek adabiy tili. Sintaksis. T., 

―O’qituvchi‖ 1979.

 

5.Abdurahmonov G’. Qo’shma gap sintaksisi asoslari. T., ―O’zfanakademnashr‖, 



1964.

 

7.Abdurahmonov G’. O’zbek tili grammatikasi.  – T., ―O’qituvchi‖1996 



8.Abdurahmonov  G’.―Основы  синтаксиса  сложного  предложения  современного 

узбекского литературного языка‖. АДД. -Т., 1960. 



47 

 

9.Abdurahmonov  G’.  Qo’shma  gaplar  bilan  soda  ning  o’zaro  faeqlanis higa  doir 



ba’zi mulohazalar // O’bek tili va adabiyoti, 1959, 3 -son.4,354 

10.AlixanovaSh.K. 

Значимость  лингвокултурного  подхода  в  обучении 

иностранному  языку.  Stilistika  tilshunoslikning  zamonaviy  yo’nalishlarida. 

Tezis. T, 2011. 

11.Asqarova M.A Hozirgi  zamon o’zbek tilida qo’shma gaplar. T.,O’zFAA.1960  

12.Asqarova  M.A.  Ergash  gaplarning  sintaktik  sinonimikasi  masalasiga  doir.  – 

ToshPIning ilmiy asarlari, 1963. To’plam.42.  

13. Asqarova M.A., Abdurahmonov H. O’zbek tili grammatikasining praktikumi. T., 1972. 

14. Баскаков Н.А. ―Сложное предложение в каракалпакском языке‖. // ―Исследования по 

сравнительной грамматике тюрских языков‖. Ш. Синтаксис.-М., 1961. // ―К теоретическим 

основам  разработки  сравнительно-сопоставительного  метода‖.  Русск.  яз.  в  нац.  школе  – 

1962 - №6, 68 – 71 б. 

15. Бархударов Л.С.  Грамматика  английского языка, M., Выс. школа 1981.

 

16. Blokh M. А сourse in theoretical English Grammar M., «Высшая школа»1983 



17. Bo’ronov J.B. Hojimov O’., Ismatullayev X. Ingliz tili grammatikasi. T., 1974. // Ingliz va 

o’zbek tillari qiyosiy grammatikasi. T., O’qituvchi, 1973. 

18. Bo’ronov J.B., Hoshimov O’., Mo’minov O.  Exercises in English grammar. Т., 

―O’qituvchi‖1980. 

 

19. Воробьев В.В. ия. Монография М., 2006. 



20. Ganshina M.A, Vasilevskaya N.M. ―English grammar Moscow‖ 1964. 

21. Hoshimov.G.M. Lectures on the Theory of Modern English Grammar(Syntax). Andizhan, 

2011.  

22.  Ҳошимов. Г.М. Типология сложных предложений разносистемных языков. Т. "Фан", 



1991. 

23. Иванова И.П., Бурлакова В.В.,.Почепцов Г.Г. Теоретическая грамматика современного 

английского языка. М.«Высшаяшкола» 1981 

24. Ilyish B.A. The structure of modern English. Л., «Просвещение», 1971. 

25. Iofik L.L., Chakhoyan L.P., Pospеlova A.G.  Readings in the Theory of English Grammar. L. 

1981. 


26.Jalolov.J.J. Chet tili o’qitish metodikasi. T., O’qituvchi, 1996. 

27. Качалова К.Н. Практическая грамматика английского языка. М. 2004. 

28. Каушанская В. Practical Grammar of the English language.Л., «Просвещение»,  1971.  

29. Khaimovich S., Rogovskaya B.I. "A Course in Modern English Grammar" Moscow, 1968. 

30. Кобрина Н.А. Корнеева Е.А. ва б. Грамматика английского языка. С-Петербург, 1999. 


48 

 

31.Latibjonov A.A Ingliz tilida soda va qo’shma gaplar talqini. Qiyosiy-chog’ishtirma tipologik 



va  umumiy  tilshunoslik  dolzarb  masalalari  respublika  ilmiy-amaliy  anjuman  materiallari. 

Andijon, 2010. 

32. Маслова В.А. ия – М. Академия, 2007 

33. MaxmudovN, NurmonovA. O’zbek tilining nazariy grammatikasi. T., ―O’qituvchi‖ 1995. 

34. Mirtojiyev. M. Hozirgi o’zbek tili. T., ―O’qituvchi‖ 1992. 

35. Mirzayev. M., Eshonqulov. Y. Hozirgi o’zbek adabiy tili mashqlar to’plami. T., ―O’qituvchi‖ 

1984. 

36. Mirzayev M., Usmonov S., Rasulov I. O’zbek tili.T., 1978. 



37. Murphy R. English Grammar in Use. Cambridge University Press  1988. 

38. Navoiy A. Hikmatlar. T., ―O’zbekiston‖2011. 

39. Nurmonov A., Mahmudov N., va b. O’zbek tilining mazmuniy sintaksisi. T., ―Fan‖ 1992. 

40. Quirk. R, Greenbaum S, Leech J, Svartvik J, A University Grammar of English, M., 1982. 

41. Safarov Sh. Kognitiv tilshunoslik. Jizzax. 2006. 

42. Sayfullayeva R. Va boshqalar. Hozirgi o’zbek adabiy tili. T., 2009 // Hozirgi o’zbek tilida 

qo’shma gaplarning shakl-funksional talqini. T. ―Fan‖ 1993. 

43. Sweet H.A New English Grammar logical and historical- Oxford, 1900, 

44. Shomaqsudov Sh., Shorahmedov Sh. Ma’nolar mahzani. ―O’zbekiston milliy 

ensiklopediyasi‖ 2011. 

45.G’ulomov A., Asqarova M. Hozirgi o’zbek adabiy tili. T., 1987.46.www.englishgrammar.org 

47. www.english-for-students.com 

48. www.grammar.uz 

49. www.oncestopenglish.com 

50. www.teachingmethods.uz 

51. www.ziyonet.uz 

52. www.macmillandictionary.com 

53. www.disserchat.com 



 

Download 485.48 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling