Zaxm: etiologiyasi,yuqishyo'llari, klassifikatsiyasi, umumiy kechishi

Zaxm: etiologiyasi,yuqishyo'llari, klassifikatsiyasi, umumiy kechishi

Abdisalomova Maftuna 404-1ped

Zaxm asosan jinsiy yo'l bilan yuquvchi, surunkali, sistemali kasallik bo'lib, teri yoki shilliq pardalar orqali rangsiz, oqish trepanemalarnining organizmga kirishi natijasida vujudga keladi. Kasallikning birinchi va ikkinchi davri funksional yallig'lanish bilan kechsa, uvhinchi davrida struktur jarohatlanish vujudga keladi.

Etiologiyasi. Zaxm qo'zg'atuvchisi-treponema pallidum 1905-yil F. Shaudin va Ye. Goffmanlar tomonidan ochilgan fakultativ anaerob bo'lib, mikroskop ostida spiral ko'rinishli, 8-12ta bir tekis burmalari bor, mayatniksimon, to'lqinsimon, bukilgan va rotator(aylanma) harakatlarga ega.

Ko'ndalang bo'linish yo'li bilan har 30-33soatda ko'payadi Antibiotik va kimyoviy moddalar ta'sirida yuqori haroratda tez nobud bo'ladi, past haroratga chidamli. Omon qolishi uchun sista yoki L shakliga aylanadi.

Oqish treponema fakultativ anaerob bo'lganligi sababli limfaning tipik parazitlari qatori limfa tomirlari, to'qimalar orasidagi tirqishlar va hujayra ichida yashaydi Organizmda dastlab gumarol immunitet, keyinchalik hujayraviy immunitet hosil qiladi.

Yuqish yo'llari. Faqat insonlarda kuzatiladigan kasallik. Teri va shilliq pardalar orqali, sog'lom insonga bemorlar bilan jinsiy aloqa qilishi tufayli yuqadi. Kamdan kam hollarda o'pishish, bemorlarning shaxsiy gigiyena anjomlaridan foydalanish tufayli yuqishi mumkin.

Bemor qonini serologik tekshiruvlardan o'tkazmay yuzagi ko'rsatmaga asosan ko'p qon yo'qotgan insonga bevosita quyish orqali ham yuqishi mumkin Kasbdagi ehtiyotsizlik natijasida shifokorlar yuqtirishi mumkin Homilador ayol zaxm bilan og'rigan bo'lsa platsenta orqali homilaga o'tishi mumkin.

Zaxmning xalqaro klassifikatsiyasi A50. Tug'ma zaxm A51. Erta zaxm A52. Kech zaxm A53. Zaxmning aniqlanmagan boshqa turlari Bular ham o'z navbatiga tasniflanadi