Ўзбекистон алоқа ва ахборотлаштириш агентлиги

Амалий иш №17 JPEG стандарти асосида тасвирини сиқиш
Ишдан мақсад: JPEG стандарти асосида тасвирни сиқиш ўрганиш ва MATLAB дастурида амалиётда қўллаш.
Тасвирларни сиқишнинг асосий масаласи бу рақамли тасвирларни кўрсатиш учун керак бўладиган тасвирнинг маълумот ҳажмини қисқартиришдир.
Тасвирларни сиқишда натижага эришишнинг қуйидаги ортиқчаликнинг учта турлардан бирини ўчириш орқали амалга оширилади:
- кодли ортиқчалик;
- нуқталар орасидаги ортиқчалик;
- визуаль ортиқчалик.
Бугунги менинг сизларга қилмоқчи бўлган презентациям тасвирларни сиқиш стандартларидан бири JPEG ҳақидадир.
Тасвирларни сиқишда универсиал стандартлардан кенг ишлатиладиган стандарт бири бу JPEG ҳисобланади. JPEG сўзининг ёйилмаси суръатлар бўйича бирлаштирилган мутахассислар гугурих (Joint Photographic Experts Group) маъносини англатади.
Стандарт JPEG нинг базовий кодлаш тизими дискрет косинусли ўзгартиришга асосланган.


JPEG сиқишнинг биринчи қадамида кирувчи тасвирни 8x8 блокларга бўлишдир. Ушбу жараён чапдан ўнгга ва юқоридан пастга йўналишда кетма-кет бажарилади. Ундан сўнг дискрет ўзгартиришлар амалга оширилади. Сўнгра эса чиққан натижалар нормаллаштирилади ва квантланади. Квантлангандан сўнг хосилган бўлган блоклар иккилик матрица кўринишига олиб келиниб, зигзаг кўринишида тартибланади ва сўнгида эса олинган натижалар кодланади. Шу тариқа JPEG сиқиш амалга оширилади.
Юқоридаги кетма-кетликка мос равишда im2jpeg функцияси алоҳида тасвирларни ёки чиқувчи тасвирнинг 8x8 блокларига ишлов беради. Ушбу ҳисоблашни соддалаштириш учун иккита функция blkproc ва im2col лар ишлатилади. Blkproc функцияси MATLAB дастурида қуйидаги кўринишда берилади:
В = blkproc(A, [M N], FUN, P1, P2, ...)
Ушбу берилган функция тасвирга илов беришдаги барча жараёнларни бир шаклга олиб келади. Бу ерда А – тасвир, [M N] - тасвирдаги блок ўлчамлари, FUN – блокларга ишлов берувчи функция, P1, P2 – FUN фнукциясининг аргуменлари.
Агар blkproc функцияси керакли натижа бермаса, у ҳолда im2col функциясидан фойдаланиш мақсадга муофиқ. Ушбу im2col функциясидан чиқадиган натижа чиқувчи тасвирнинг битта блокини элементларидан иборат устунларга эга матрицадир. im2col функцияси MATLAB дастурида қуйидаги кўринишда берилади: