4-боб. Асосий воситаларни гуруҳланиши
21. Асосий воситаларнинг гуруҳлари — ташкилот фаолиятида фойдаланилиши ва вазифаси ўхшаш бўлган актив гуруҳлари ҳисобланади.
22. Алоҳида гуруҳларга мисоллар сифатида қуйидагилар келтирилиши мумкин:
а) ер участкаси;
б) ишчи бинолар;
в) йўллар;
г) машина жиҳозлари;
д) электр узатиш тармоқлари;
е) транспорт;
ж) ҳаво транспорти;
з) махсус ҳарбий жиҳозлари;
и) автотранспорт воситалари;
к) мебель жиҳозлари;
л) офис жиҳозлари;
м) нефть миноралари.
23. Асосий воситаларнинг ягона гуруҳи ичидаги объектларнинг қайта баҳоланиши активларнинг танлама усулда қайта баҳоланишини олдини олиш мақсадида амалга оширилади ҳамда молиявий ҳисоботларда ҳақиқий харажатлар ва турли саналардаги қийматларнинг ифодаланишини таъминлайди.
24. Активлар гуруҳлари ўзгарувчан асосда қайта баҳоланиши мумкин. Активлар гуруҳининг қайта бахоланиши қисқа давр мобайнида якунланади ва натижалар янгиланади.
25. Қайта баҳолаш натижасида актив гуруҳининг баланс қиймати ошса, бу кўпайиш «Асосий воситалар» счётининг тегишли субсчётларининг дебетида ва «Асосий воситалар, қийматликлар ва номоддий активларни қайта баҳолаш» субсчётнинг кредитида акс эттирилади.
26. Агар активнинг баланс қиймати қайта баҳолаш натижасида камайса, бундай камайиш фойда ёки зарарнинг тан олинишига тегишли счётларда ҳисобга олинади.
27. Асосий воситалар ягона гуруҳи ичидаги алоҳида активларга тегишли бўлган, қайта баҳолаш натижасида қийматнинг ўсиши ёки камайиши, мазкур гуруҳ ичида ўзаро ҳисоб-китоб қилинади. Асосий воситаларнинг бошқа гуруҳларига тегишли активлар билан ўзаро ҳисоб-китоб қилинмайди.
28. Соф активлар/капитал таркибига кирувчи қайта баҳолаш натижасидаги ўсишнинг бир қисми ёки ҳаммаси, актив ҳисобидан чиқарилганда тўғридан-тўғри жамланган фойда ёки зарарга ўтказилади. Қайта баҳолаш натижасидаги қиймат ўсиши активдан фойдаланиш меъёри даражасида жамланган фойдага ўтказилади. Қиймат ўсишининг ўтказилиш суммаси қайта баҳоланган актив баланс қиймати асосида ҳисобланган амортизация суммаси билан активнинг бошланғич қиймати асосида ҳисобланган амортизация суммаси ўртасидаги фарқни ифодалайди.
Do'stlaringiz bilan baham: |