Ўзбекистон республикаси халқ таълими вазирлиги республика таълим маркази

ҲАРАКАТДАГИ ДАРВОЗА
Ўйин футбол майдонида ёки қўл тўпи майдони- да иккита гуруҳ ўртасида Ҳар бир гу-
руҳда 6-10 тадан 7^44^ бўлади. Гуруҳда иккита- дан онабоши улар қўлларини ушла-
шиб жарима майдончасида турадилар
(89-расм). Бу ҳаракатдаги дарвоза бўлади. Ўйин майдон марказидан бошланади. Жамоалар футбол қоидаси бўйича ўйнайдилар, рақнбларинн алдаш- га ҳаракат қиладилар. Тўпни рақибнинг жарима майдончасига олиб бориб, уни шундай тепиш ке- ракки, тўп иккита онабоши ўртасидан учиб ўтсин. Агар онабоши тўпнинг дарвозаси ёнидан ўтаётга- нини кўрса, у қўлннн қўйиб юбормасдан, жарима майдончаси бўйлаб снлжнйдн ва шундай ҳолатни эгаллайдики, тўп «ҳаракатдаги дарвоза»га тушади.

89-расм

Майдон ўйинчиларига жарима майдончасида им- кон борича тўп тепишига рухсат берилмайди.

ТЎП БИЛАН ТОМОША
Девордан 8-10 метр масофада старт - финиш чизиғи тортилади, 1-1,5 м оралиққа 3-5 та тўп қўйилади (баскетбол, волейбол, футбол). Ҳар бир тўп ёнида ўйинчилар туради.
Ўқитувчи ишора бериши билан мусобақалашув- чилар ўнг (чап) қўл кафти билан тўпни уриб, уни ердан кўтарадилар, баскетбол усули билан уриб, девор томон йўл оладилар. Деворга қўлларини тек- кизганларидан кейин ўйин қатнашчилари орқага қайтадилар. Финишдан ўтишлари билан улар тўпни илиб олиб, юқорига кўтарадилар.
Вазифани биринчи бўлиб тугатган ўйинчи ют- ган ҳисобланади. Агар томошада кўп ўқувчи (15- 20 та) қатнашса, мусооақа ғолиблари учун мусо- бақа ташкил қилиш мумкин.
ТУПГА ТЕККИЗ
Ердан 15-20 см баландликка бир неча тўп осиб қўйилади. Тўплар орасидаги масофа кичик ёшда- гилар учун 3-5 метр, катта ёшдагилар учун эса

11 метргача бўлади. Ўйинчи ерда ётган тўпни ўнг ёки чап оёғи билан тепиб, арқончага осиб кўйил- ган тупга теккизиши керак (90-расм). Ўйинда 2- 5 мартадан кўп тўп теккизган ўйинчи ғолиб са- налади.

Ўйнннинг бошқа тзфи. Ерда ётган тупни оёқ билан тепиб, ён томонда турган қутига ёки сават- чага тушириш мумкин.