Ўзбекистон республикаси халқ

Методик 
қўлланмаларнинг 
танланиши 
қуйидаги 
омилларга 
боғлиқдир: 
Тренинг мундарижаси. 
Гуруҳнинг ўзига хослиги. 
Ҳолатларнинг ўзига хослиги. 
Тренернинг имкониятлари. 
Тренингда психогимнастика. 
Биз «психогимнастика» сўзига эътиборимизни қаратамиз. Бу тушунча ўз 
ичига кўплаб турдаги машқларни: Ёзма, оғзаки, вербал, новербал машқларни 
олади. Улар унча катта бўлмаган 2-3 кишидан иборат бўлган ёки барча 
иштирокчилар билан олиб борилади. 
1. Машқларнинг танланиши. 
Машқни танлаш давомида тренер қуйидаги ҳолатларни ўйлаб кўриши 
лозим: 
Машқнинг натижасида нима бўлишини; 
Гуруҳ ҳолати бир бутунлигича ўзгарадими; 
Гуруҳдаги ҳар бир иштирокчининг ҳолати алоҳида ўзгарадими; 
Энг кўпи билан бир кишининг ёки 2-3 кишининг ҳолати ўзгарадими; 
Келажакда силжиш учун ва режада ривожланиш учун материал 
топиладими; 
Гуруҳ қандай босқичда турибди: Иноқ, эркин, иштирокчилар орасида 
ўзини яхши ҳис этаяптими; 
Гуруҳ таркиби: ижтимоий-демографик характеристикаси: (жинси, ёши ва 
ҳ.к.). 
Кун вақти: Кун бошида диққатни жалб қилувчи машқлар; куннинг 
иккинчи ярмида эса чарчоқни олувчи машқлар тавсия этилади. 
Келажакдаги иш мундарижаси ва ҳок. 
2. Йўриқнома. 
Тренингнинг самарадорлиги доимо тушунарли қилиб етказишга боғлиқ 
бўлади. Йўриқномани тушунтириш мобайнида тренер навбатма-навбат ҳар бир 
иштирокчига қарши ва визуал контакт ўрнатиши лозим. 
3. Тўхтатиш ва муҳокама. 
Шундай машқлар борки улар мантиқий якунга эга. Масалан, «Бузуқ 
телефон». Маълумот энг охирги иштирокчига етиб келиши биланоқ 
якунланади. Машқга бўлган қизиқиш энг юқори даражага кўтарилиб пастга 
тушиш вақтига етиб келишдан аввал якунланиши лозим. 

---

11 
Муҳокамада машқ нимага йўналтирилганига қараб, саволлар берилади ва 
тренер томонидан якунланади.
Машқ давомида тренер ўзи кузатган ҳолатни иштирокчилар дуч келган 
қийинчиликлар ёки улар эришган ютуқлар ҳақида ҳам сўзлаб бериши мумкин. 
Муҳокама вақтида улардан самарали фойдаланиши лозим.