Ўзбекистон республикаси мактабгача таълим вазирлиги мактабгача таълим муассасаларида аппликация


Download 1.47 Mb.
Pdf ko'rish
bet10/49
Sana15.01.2023
Hajmi1.47 Mb.
#1094495
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   49
Bog'liq
Аппликация назарий

 
Мактабга тайѐрлов гуруҳи.
Мактабга тайѐрлов ѐшидаги (6-7 ѐш) болаларга тасвирий фаолиятнинг 
барча турлари буйича таълим беришдан асосий мақсади-реалликка яқин 
тасвирларни яратиш махоратини ривожлантиришдир. 
Мактабга тайѐрлов 
гурухи болаларига аппликация ишлашни 
ўргатишга 
йўналтирилган 
узлуксиз 
таълимнинг 
кетма-кетлиги 
қуйидагича: 
- силуэт қирқишга ўргатиш; 
- симметрик ва ассимметрик шакллардан силуэт қирқиш услубларини 
ўргатиш; 
- сюжетли аппликация яратишга ўргатиш; 
• 
сюжетли аппликация яратишда турли материалларни қўллай олиш 
кўникма ва малакаларини шакллантириш; 
• 
бирор мавзу бўйича сюжетли аппликация яратишда тасвирлашнинг 
турлича усулларидан фойдалана олиш кўникмаларини ҳосил қилиш; 
• 
монотипия техникасида тасвир яратишни ўргатиш. 
Силуэт – бу икки томони бир хил Чунки, бунда умумий қисмларини, 
унинг алоҳида қисмларини ўзаро солиштириш керак. Шунинг учун қийин 
шаклларни қирқиш фақат тайѐрлов гуруҳида ўтказилади. 


Бундай тажрибалар силуэт предметларнинг чизиқли тасвирларини 
болаларга кўрсатиши орқали пайдо бўлади. Бунда болалар зирхли 
чизиқлар орқали объект нисбатларининг шакли қанчалик тўғри 
чизилганлигини аниқлайдилар. Мактабга тайѐрлов гуруҳи болаларини 
силуэт қирқишни ўргатишда қуйидагиларга аҳамият бериш лозим: 
• 
силуэт қирқишда доим предмет образини ѐдда тутиш; 
• 
нисбат ва конструкцияларнинг тугрилигини назорат килиш; 
• 
яратилаѐтган шаклни қирқишга боланинг кули келишадиган 
булиши; 
• 
чизма ва унинг кисмларидаги узаро нисбатларнинг тугрилигини 
текшириш ва б. 
Бу кийин ишда болаларга атрофдаги предметларнинг асосий 
шаклларини ажрата олиш ма^орати ѐрдам беради. Шунинг учун силуэт 
қирқишни узлаштириш содда шакллардан бошланади (мева, сабзавот
баликчалар ва х.к.). 
Тайѐрлов гурухи болалари силуэтли қирқишни аввалдан чизилган 
шакл буйича бажарадилар. Баъзида тайѐр чизик буйича қирқиш 
декоратив накш учун усимлик элементлари керак булганда кулланилади. 
Бунда чизик буйлаб қирқиш натижаси да силуэт хос ил булади. Зирх 
чизиги канчалик аник чизилган булса, хос ил булган соятасвир хам 
шунчалик чиройли бўлади. 
Тайѐрлов гурухдарида хам тайѐр шаклларни ѐпиштириш давом 
эттирилади. Бунда болаларга баъзи бир шаклларни тасвирлашда когозни 
йиртиш услубидан фойдаланиш тавсия этилади. Масалан, осмондаги 
булутлар, тулкинлардаги ок купиклар ва хк. шулар жу м ласи д ан д ир. 
Мактабга тайѐрлов гурухи болалари айрим кетма-кетликдаги, 
тартибдаги 
даврий 
муносабатларни, 
«Оралик 
фасллар»ни 
киѐслашни,ухшаш ва умумий белгиларни, йил фаслларига тавсиф 


беришни, жонсиз табиатнинг узига хос белгиларини ажратишни 
тушунтириб бера олишлари керак. 
Тарбиячи-педагог болаларга йил фаслларининг даврийлигини, 
уларнинг бошланиши, уртаси ва охиридаги белгиларни ажрата олишга 
ургатади. 
Табиатда руй берадиган фасл узгаришларини тушуниш ва болалар 
томонидан хар хил куникма ва малакаларни узлаштиришни бошкаришда 
тарбиячи турли метод ва усулларни куллайди. Болалар томонидан табиат 
ва куникмаларни фаол узлаштирилишини бевосита таъминловчи метод ва 
усулларга йул очиш керак. Бундай методларга кузатиш, тажриба, мехнат, 
уйин кабилар киради. Бу методлар катори тарбиячининг сузларига 
асосланган методлар - хикоя, бадиий асарларни укиш, табиий объектлар 
ѐки тасвирларни намойиш килиш билан утказиладиган методлар хам кенг 
кулланилади. 
Болалар ижодкорлиги уларни ураб турган атроф-оламни, табиатни 
уни бевосита кабул килиш (англаш, билиш) асосида, табиатни эстетик 
идрок этган холда атроф-олам билан танишув вактида табиатнинг жонли, 
такрорланмас лахзалари акс этган томонларини ифодалайди. 

Download 1.47 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   49




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling