Ўзбекистон республикаси мактабгача таълим вазирлиги

7 
Машғулот мазмуни 
18 
1-машғулот.
18 
2-машғулот. 
19 
3-машғулот. 
21 
4-машғулот. 
22 
5-машғулот. 
24 
6-машғулот. 
25 
7-машғулот. 
27 
8-машғулот. 
28 
9-машғулот. 
29 
10-машғулот. 
31 
11-машғулот. 
33 
12-машғулот. 
34 
13-машғулот. 
36 
14-машғулот.
37 
15-машғулот.
39 
16-машғулот.
41 
17-машғулот.
42 
18-машғулот.
44 
19-машғулот.
45 
20-машғулот.
47 
21-машғулот.
48 
22-машғулот.
49 
23-машғулот.
50 
24-машғулот.
52 
25-машғулот.
53 
26-машғулот. Якунловчи машғулот. 
54 
Фойдаланилган адабиётлар 
55 
Иловлар 
57 
 

---

4 
ТУШИНТИРИШ ХАТИ 
 
Болани мактабга педагог-психологик тайёрлаш мактабгача ёшдаги 
болаларга таълим-тарбия беришда муҳим қадам ҳисобланади. Унинг мазмуни 
мактаб, болага қўядиган талаблар тизими билан белгиланади. Бу талаблар 
мактаб ва ўқишга маъсулиятли муносабатда бўлиш, уларнинг хулқ-атворини 
ихтиёрий бошқариш, билимларни онгли эгаллашни таъминлайдиган ақлий 
ишларни бажариш, катталар ва тенгдошлари билан биргаликдаги фаолияти 
билан белгиланган муносабатларни ўрнатиш зарурлигини ўз ичига олади. 
Болалар томонидан мустақил равишда ва катталар назоратида зарур 
ижтимоий тажрибанинг тўпланиши мактабгача ёшдаги боланинг ёш 
потенциалини очиб беришга, мактабга, кейинчалик эса катталар ҳаётига 
муваффақиятли тайёргарлик кўришига ёрдам беради. Болаларни ижтимоий 
етуклигини айнан мактабгача ёш даврида шакллантириш асосларини яратиш, 
ўзгарувчан жамиятда ривожланиш ва муваффақиятли мослашишнинг 
имкониятини белгилайди. 
Мактабгача ёшдаги боланинг ижтимоий етуклиги деганда, биз турли 
босқичларда ва турли хил ижтимоий ўзаро муносабатларда юзага келадиган 
ижтимоий муносабатларнинг фаол ижодий ривожланиш жараёнида шаклланган 
шахс сифатини, шунингдек, шахслараро ва ички ижтимоий муносабатларни 
қуриш ва тартибга солишга асос бўлган ахлоқий нормаларни ўзлаштиришини 
тушунамиз. 
Ёш авлоднинг ижтимоий компетентлигини шакллантириш жараёнида 
ўйин фаолияти алоҳида ўрин тутади. 
Ўйиннинг мактабгача ёшдаги бола шахсининг ижтимоий етуклик 
кўникмаларини шакллантиришга таъсири шундаки, у ўйин имитацияси
ва ролли ўйинлар орқали болалар катталар ўртасидаги хулқ-атвор ҳамда 
муносабатлар меъёрлари билан танишади, бу эса ўзини тутиш хулқ-атвори учун 
асос бўлади. Ўйинда бола атрофдагилар билан алоқа ўрнатиш ва ўзаро 
муносабатларни ривожлантириш учун зарур бўлган ижтимоий етукликнинг 
асосий кўникмаларини эгаллайди. 
Мактабда боланинг таълим муваффақиятини таҳлил қилишда, тақдим 
этиладиган (чизмалар, графиклар, жадвал ва диаграммалар) материалларни 
таҳлил қилиш ва синтез қилиш қобилиятини ҳисобга олиш лозим. Бундан 
ташқари, таснифлаш ва умумлаштириш, боланинг умумий тушунчаларини 
ривожлантириш, шунингдек, диққатнинг ривожланиш даражасини, кўриш 
хотирасини (дастлабки машғулотларда асосий эътибор ахборотни визуал идрок 
этишга қаратилади), қўлнинг майда моторикасини ҳисобга олиш муҳим 
ҳисобланади. 
Педагог-психолог ўз фаолиятида болаларнинг шахсий хусусиятларига 
ҳам таяниши мақсадга мувофиқдир. Мактабга кирган вақтда болада ўзини-ўзи 
назорат қилиш, одамлар билан мулоқот қилиш қобилияти, хатти-ҳаракати ва 

---

5 
мустақиллиги этарли даражада ривожланган бўлиши лозим. Яхши ўзлаштириш 
қобилиятисиз, катта ҳажмдаги билимларни мустаҳкам ўзлаштиришга, мураккаб 
кўникмаларни шакллантиришга таяниб бўлмайди. 
Бола 
мактабнинг 
бошланиши 
билан 
боғлиқ 
ўзгаришлар 
ва 
қийинчиликларга тайёр бўлсагина, мактабга мослашув жараёни осон кечади. 
Таклиф этилаётган “Энди, мактабга бораман” болаларни мактабга