Ўзбекистон республикаси олий таълим, фан ва инновациялар вазирлиги тошкент архитектура қурилиш университети
Download 58.96 Kb.
|
1,
- Bu sahifa navigatsiya:
- Юклар
- Том конструкциясининг ўз оғирлиги (Ферма)
- Жами доимий юк
- Қор юки
- Жами юк
ФЕРМАНИ ЛОЙИҲАЛАШ ВА ХИСОБЛАШ
Талаб қилинади: Фермани қисмларидаги кучларни ва қисм юзаларини ҳисоблаш: Бошланғич маълумотлар: Ферма узунлиги l = 21 м. Тугунлар орасидаги масофа b = 1,75м. Ферма баландлиги h = 2,1 м Қор юки с0= 1,0 кН/м2. Ҳисобий қаршилик Ry=22 кН/см2 Фермани кадами S=9 м. Бино узунлиги H=54 м Бино иситилади, ферманинг боғланиши шарнирли. Фермани ҳисоби ва унинг қисмларини лойиҳалаш куйидаги босқичлардан иборат: 1. Фермани геометрик чизмасини аниклаш. 2. Юкларни аниқлаш. Фермани қисмларига доимий ва вақтли юклардан ташқари, ферманинг ўз оғирлигидан тугунлардан ва том қатламида хосил бўладиган юклар хам таъсир этади. Қуйидаги мисолда вақтли юк сифатида қор қатламидан хосил бўлган юк қабул қилинади. Ферманинг 1м2 горизонтал юзадаги меъёрий оғирлигини қуйидаги формула билан аниқлаймиз. q= k х l = 0.01 x 21=0.21 кН/м2 k=0.01 kH/м3 – ферма оғирлиги коэффициенти. Коэффициенти k пайвандли (сваркали) фермаларда хисобга олинади. Фермага таъсир этаётган юкларни жамлаш Доимий таъсир этаётган юкларни аниқлаймиз. Бу том конструкциясини ўз оғирлиги кўпинча фермага тенг тарқалган юк қилиб қабул қилиб олинади. Том конструкцияси (ферма) нинг 1 м2 да ҳосил бўлаётган ҳисобий юкни аниқлаймиз.
Ферманинг 1 метрига таъсир этаётган юк – устунлар қадами Тугунлардаги хисобий юкдан хосил бўлган кучни аниклаш. Ферма ва юклар симметрик эканини назарга олиб хисобни ферманинг ярми учун бажарамиз. Ферма кисмларидаги ички кучларнинг курилиш механикаси чизма усулидан фойдаланиб муносабат чизмасини курамиз. Ферманинг хисоб чизмаси сифатида бутун узунлиги бўйича тенг таъсир этувчи бирлик юк таъсирини қабул қиламиз. Тугунга тушаётган бирлик юк тугунлар орасидаги масофанинг яримига тенг. F1=q (b0+b1/)2= 1 (0+1,75)/2= 0,875 кН F2=q (b1+b2)/2 =1 (1,75+1,75)/2=1,75 кН Ra=Rb=(2F1+11F2)/2=(0,8*1+11*1,75)/2=10,5 кН 3. Фермани қисмларидаги кучларни аниқлаш Фермани 1:100 масштабда чизамиз. Ташқи кучларни қўйиб, берк ва очиқ майдонларни белгилаб оламиз. Кучлар кўп бурчагини кўраётганда чизмада ташқи кучларни соат стрелкаси бўйича жойлаштирамиз. Фермага таъсир килаётган кучлар олдинги майдоннинг белгисини кучнинг бошланиши, кучдан кейингисини охиргиси деб қабул қиламиз. Ферма қисмларидаги кучларнинг тугун кесиш усули билан аниқлаймиз ва шундай тугун танлаймизки, ундаги номаълумлар сони иккитадан ортиқ бўлмасин. Кучнинг ишорасини аниқлаш учун чизмага қараймиз. Агар куч тугунга йўналган бўлса, сиқилишга ва аксинча тескари йўналган бўлса, чўзилишга ишлайди. Максвелл-Кремон диаграммаси М 1:100 Ферма элементларида ҳосил бўладиган ҳисобий кучлар
Ферма элементлари чўзилишга ёки сиқилишга ишлайди. 4. Ферма қисмларининг кесим юзаларини танлаш Кесим юзаларини танлашни пўлатнинг маркасини белгилашдан бошлаймиз. Ферманинг асосий қисмига маркаси 18 ПС ГОСТ 235-70-79 бўлган пўлатни қабул қиламиз. Бу пўлатнинг хисобий қаршилиги: Ry = 22 кН/см2 Сарров (юқори сарров) қисмларининг ҳисоби Кесим юзаларини танлашни энг катта куч таъсир этаётган З-9 қисмдан бошлаймиз. NЗ-9 = 534,9 кН. Сарров қисмларининг хисоби. Сарров қисмларининг хисобий узунлиги l0 сифатида тугунлар орасидаги масофа қабул қилинади. l0=175 см Сарров қисмининг эгилувчанлиги = 55 деб қабул қиламиз. У холда марказий сиқилган қисмининг тўғри йўналиш бўйича эгилиш коэффициентини = 0.838 га тенг деб оламиз. Қисмнинг талаб этилган кўндаланг кесим юзасини хисоблаймииз. = 534,9x0.95 /0.838 x 22 x 0.95 = 29 см2 /2= 14,5 см2 Бу ерда γn=0.95 биноларнинг вазифаси бўйича ишончлилик коэффициенти 2-синф бинолар учун қабул қиламиз. γс=0.95 иш шароитини ҳисобга олувчи коэффициент Фасонканинг қалинлиги хавон ва тиргаклардаги кучларнинг миқдорига қараб, қуйидаги жадвалдан қабул қиламиз. N=267,5 кН бўлганда t=12 мм қабул қилинади.
Натижага қараб сортаментдан 2 та тенг томонли бурчак ∟100х12 қабул қиламиз. A = 15,2x2 =30,4 см2 ix = 3,39 см iy = 4,92 см Сарров қисмининг хақиқий эгилувчанлигини хисоблаймиз. х = lo / ix=175/3,39 = 52 < 150 y = lo / iy=175/4.92 = 35 < 150 Эгилувчанликнинг энг катта қийматига қараб, коэффициент ни аниқлаймиз. х = 52 га қараб, = 0.851 Сарров устиворлигини текширамиз. = 534,9x0.95/0.851 x 30,4 x 0.95= 20,72 кН/см2 ≤ 22 кН/см2 (24-20,72)/22*100% = 5,8 % Пастки сарров ҳисоби Хисобий энг катта зўриқиш ҳосил бўлган А-8 қисми учун амалга оширамиз. Хисобий куч – NА-8 = 524,6 кН. Тагсарров учун талаб этилган кесим юзасини аниқлаймииз. = 524,6x0.95/22x0.95=23,81 см2/2 = 11,9 см2 Натижага қараб сортаментдан 2 та тенг томонли ∟100х8 қабул қиламиз. A = 12,3x2=24,6 см2 ix= 2,44 см iy=3,77 см Кесимнинг устиворлигини текширамиз. = 524,6x0.95 / 24,6x0.95 = 21,3 kH/ см2 ≤ 22 кН/см2 (22-21,3)/22*100% = 3 % Таг сарров кисимларининг эгилувчанлигини рухсат этилган миқдор n= 400 дан ошиб кетмаслиги керак. l = 400 см. х = lo / ix =400/2,44= 164 < 400 y = lo / iy =400/3,77 = 106 < 400 1-2 сиқилишга ишлайдиган хавон хисоби Хавондаги хисобий куч N1-2 = 267,5 кН Хисобий узунлик lox = 0.8· l1-2= 0.8274= 219,2 см. Хавон эгилувчанлигини = 95 деб қабул қиламиз, унда =0.603 Хавоннинг талаб этилган кўндалан кесим юзасини аниқлаймиз. = 267,3x0.95/0.603x22x0.95 = 20,2см2/2 = 10,1 см2 Натижага қараб сортаментдан 2 та тенг томонли ∟100х6,5 қабул қиламиз. A = 10,1x2=20,2 см2 ix=2,29 см iy=3,47 см Хавон қисмининг хақиқий эгилувчанлигини хисоблаймиз. х = lo / ix=219,2/2,29 = 95<150 y = lo / iy=274/3,47 = 79<150 Эгилувчанликнинг энг катта қийматига қараб, коэффициент ни аниқлаймиз. х =95 га қараб, = 0.603 Хавон устиворлигини текширамиз. = 267,5x 0.95/0.603х20,2x0.95= 21,96 кН/см2 ≤ 22 кН/см2 (22-21,96)/24*100% = 0,18 % 2-3 чўзилишга ишлайдиган xавон хисоби Хавондаги хисобий куч N2-3 =213,96 kN Хисобий узунлик lox = l1-2= 219,2 см. Хавоннинг талаб этилган кўндалан кесим юзасини аниқлаймиз. = 213,96 x 0.95/ x 22 x 0.95 = 9,72 см2/2 = 4,86 см2 Натижага қараб сортаментдан 2 та тенг томонли ∟63x4 қабул қиламиз. A =4,96 х2=9,92см2 ix=1,95см iy=2,86см Хавон қисмининг хақиқий эгилувчанлигини хисоблаймиз. х = lo / ix=274/1,95 = 140 < 400 y = lo / iy=274/2,86 = 95< 400 Хавон устиворлигини текширамиз. = 213,96x0.95/9,92x0.95= 21,57 кН/см2 ≤ 22 кН/см2 (22-21,57)/22*100=1,9% 150>150> Download 58.96 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling