Samuelson-Xiks modeli. - Real hayotda daromad va investitsiyalaming bir- biriga o‘zaro ta’siri kuzatiladi. Investitsiyalar dastlabki “inyeksiya” (muolaja) sifatida multiplikator samarasi hisobiga yalpi ichki mahsulotning, buning mantiqiy davomi sifatida esa, jamiyat miqyosida investitsiyalashga moyillikning o‘sishini keltirib chiqaradi. Bu esa akselerator samarasi evaziga iqtisodiy o‘sish sur’atlarini oshiradi. SHu tariqa, multiplikator samarasini akselerativ samara bilan birlashtirish multiplikator-akselerator samarasini beradi Multiplikator-akselerator samarasi o‘zini o‘zi tartibga soluvchi iqtisodiy tizimda yuz beradigan siklik tebranishlaming tuzilishini yaqqol ko‘rsatib beradi.
- Kelajakdagi iqtisodiy o‘sishni baholashda ishlab chiqarishning atrof muhitga va inson turmushiga ta’sirini hisobga olinish shart.
* Iqtisodiy o‘sishga qarshi chiquvchilar fikriga ko‘ra industrializatsiya va iqtisodiy o‘sish atrof muhit zararlanish, yer haroratini global ko‘tarilishi, ozon qatlami yemirilishi ekologik falokatlarga olib kelishi mumkin. Bunga sabab tugab borayotgan resurslar ishlab chiqarishda foydalanilib atrof muhitga chiqindi sifatida qaytadi. Bundan tashqari iqtisodiy o‘sish bu farovonlikni ta’minlab beruvchi faktor deyishga hech qanday asos yo‘q. Iqtisodiy o‘sishning yo‘ldoshi bo‘lgan texnika taraqqiyoti ishchilarda ertangi kunga ishonchni so‘ndiradi va ba’zida ishsizlikni ko‘payishiga sabab bo‘ladi. Rivojlanish (o‘sish) sur’ati yuqori bo‘lgan iqtisodiyot katta iqtisodiy stresslarga olib kelishi mumkin. Bugungi kunda iqtisodiy o‘sish ta’limoti - innovatsion iqtisodiy o‘sish dolzarb ahamiyat kasb etmoqda. Innovatsion iqtisodiy o‘sish bozor munosabatlari tizimida tadbirkorlik tashabbuskorligiga,
- FTT va tashkiliy-iqtisodiy faoliyatga asoslanadi. Bu kuchli raqobatbardosh texnologik platformalar va klasterlar yadrosini shakllantiradigan tizimli innovatsion loyihalarni amalga oshirishga;
- davlat xarajatlari salmog‘ini kamaytirish va ko‘proq rag‘batlantirishning bilvosita vositalaridan foydalanadigan xususiy investitsiyalaming o‘sishi;
- cheklangan miqdordagi loyihalarga resurslami jamlash; risklami taqsimlash asosida innovatsion sohada xalqaro kooperatsiyani rivojlantirishga qaratilgan.
Do'stlaringiz bilan baham: |
