Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги алишер навоий номидаги тошкент давлат

Ависта (итал. a vista; рус.по предявлении; ўзб. тақдим қилинганда), 
маънолари: 
1) 
фаолият юритувчига бериладиган, тўлов муддати кўрсатилмаган, 
тўловга исталган вақтда тақдим қилиниши мумкин бўлган қимматбаҳо қоғоз; 
159
Усмонов С. Ўзбек терминологиясининг баъзи масалалари. – Тошкент: Ўқитувчи, 1968. – Б.7. 
160
Благодаткин А., Лозовский Л., Райзберг Б. Финансовый словарь. – Москва: ИНФРА-М, 2006. Изоҳ: 
матнда берилган таржима шахсий.

---

92 
2) 
исталган муддатда тақдим қилинганда ѐки тақдим қилинган 
муддати ўтиб бўлганда, тўлов амалга оширилиши мумкинлиги ҳақида 
вексель ѐки қимматбаҳо қоғозга киритилган ѐзув. 
Ажио ( лот. ―aggio’’сўзидан олинган; инг.agio; рус.превышение; ўзб. 
кўтарилиш ) маънолари: 
1) валюталар курсидаги фарқ; 
2) қоғоз пулларни танга пулларга ѐки кучсиз валютани кучли валютага 
айирбошлаганлик учун ундириб олинадиган воситачилик ҳақи
161
. 
Аккредитив (лот. Accreditivus; фр. akkreditif ; нем. Akkreditiv; рус. 
доверительный; 
162
ўзб. ишончли) маънолари: 
1) 
банк ҳисобининг бир тури. А. келишувчига аккредитив 
топшириғида кўрсатилган шартларда товар, ишлар ва хизматлар учун
мажбурият бажарилиши заҳоти тўлов олиш имконини беради; 
2) 
А. номланган қимматли қоғоз бўлиб, унда номи ѐзилган шахсга 
кўрсатилган миқдордаги пулни банкдан ѐки омонат кассадан олиш ҳуқуқини 
беради
163
. 
Арбитраж ( фр. arbitrage): 
1) 
чет эл валютаси, қимматли қоғоз ѐки молларни бир бозорда бир 
вақтнинг ўзида харид қилиш ва бошқа бозорда (юқорироқ нархда) сотиш; 
2) 
нархнинг, 
фоиз 
ставкаларининг 
ва 
бошқа 
молиявий 
кўрсаткичларнинг турли даражасидан турли биржа марказларида 
фойдаланиш билан бўладиган манфаатли биржа битими
164
; 
3) 
мунозараларни ҳал этиш усули бўлиб, унга кўра баҳслашаѐтган 
томонларнинг бошқа, вазиятга алоқадор бўлмаган, мустақил арбитрларга 
мурожаат қиладилар ва улар эксперт-судья вазифасини бажарадилар; 
161
Ҳайдар М. Иқтисод банк изоҳли луғат: монография. –Тошкент: Минҳож, 1996. – Б.3. 
162
Азрильян А.Н. Краткий экономический словарь. – Москва: Институт экономики, 2005. – С.20. 
163
Ҳайдар М. Иқтисод-банк изоҳли луғат: монография. – Тошкент: Минҳож, 1996. – Б.3. 
164
Ҳайдар М. Кўрсатилган манба. – Б. 5. 

---

93 
4) 
ташкилот, корхона ва муассасалараро мол-мулк масаласидаги 
мунозараларни ҳамда битимдаги шартлар бажарилмагандаги каби 
ҳолатларни ҳал қилувчи давлат органи; 
5) 
молия 
бозорларида 
амалга 
ошириладиган 
олди-сотди 
операцияларининг хилма-хиллиги
165
.