Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги андижон давлат тиббиёт институти

Тахминий безарар таъсир этувчи миқдорни белгилаш - бу вақтинча 
тахминий меъѐр ҳисобланиб, кимѐвий моддани физик кимѐвий ҳамда ўткир 
таъсир кўрсаткичлари орқали ҳисобланади. Бу иш лаборатория 
тадқиқотларида ўтқазилади.
Токсикометрия - заҳарлилик ва ҳавфлилик миқдори аниқлашда 
қўлланиладиган текширувлар.
Доза - 1 кг вазнга тўғри келувчи организмга оғиз ѐки тери орқали таъсир 
этаѐтган кимѐвий модда миқдори (мг/кг).
Концентрация - нафас олаѐтган ҳавонинг бир куб метр ҳажмида мавжуд 
кимѐвий модда миқдори (мг/м3).
Абсолют ўлим чақирувчи миқдор (ЛД100, ЛК100) таъсири натижасида 
тажрибадаги ҳамма ҳайвонларни ўлимга олиб келувчи энг кам миқдор.

---

224 
Ўртача ўлим чақирувчи миқдор (ЛД50, ЛК50) таъсири натижасида 
тажрибадаги ҳайвонларнинг 50% ўлимга олиб келувчи миқдор.
Минимал ўлим чақирувчи миқдор (ЛДмин, ЛКмин) таъсири натижасида
тажрибадаги ҳайвонларнинг 10% (1 та) ўлимга олиб келувчи миқдор.
Максимал чидаб бўладиган миқдор (МД, МК) таъсири натижасида 
тажрибадаги ҳайвонларни ўлимига олиб келмайдиган энг кам миқдор.
Лим ас – бир марта таъсир натижасида организм кўрсаткичларида 
физиологик ўзгаришлар оралигъидан чиқувчи ѐки вақтинча яширин ҳолда 
ўтувчи, компенсатсияланган патологик жараѐн содир этувчи кимѐвий модда 
миқдоридир.
Кумуляция - кимѐвий моддани кўп мартта таъсирида, организмда таъсир
оқибатларини ѐки ушбу моддани метаболитларини организмга тушиши.
Функционал кумуляция - бу организмда таъсир оқибатларини тўпланиши. 
Бундай хусусият кўпчилик органик эритувчиларга хос.
Материал кумуляция - бу организмда таъсир этивчи моддани ѐки унинг
метаболитларини тўпланиши.
Аддиптив таъсир - бунда биргаликдаги таъсир самараси ҳар бир таркибий 
қисми мустақил таъсир кучлари йиғиндисига тенг.