Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги андижон давлат тиббиёт институти

ИШЛАБ ЧИҚАРИШДА ОСН (Огохлантирувчи санитария назорат) 
ЎТКАЗИШ БОСҚИЧЛАРИ 

---

57 
Ишлаб чиқариш шароитида қулай безарар иш шароитларини яратиш 
ишловчилар саломатлигини муҳофаза қилишда асосий омиллардан бири 
ҳисобланади. Буни кўзда тутган ҳолда Ўзбекистон Республикаси 
Констутуциясининг 37 моддасида ҳар бир ишловчи безарар иш шароити 
билан таъминланиши кафолатланган. Меҳнат гигиенаси врачининг 
Ўзбекистон Республикасининг ―Давлат санитария назорати тўғрисида‖ги 
қонунида кўрсатилишича асосий вазифалардан бири назорат остидаги ишлаб 
чиқариш объектларида (мулкчиликнинг шаклидан қатъий назар) иш 
шароитларини яхшилаш чора – тадбирларини ўтказилиши устидан давлат 
санитария назоратини ўтказишдан иборатдир. Давлат санитария назорати 
формаларидан энг юқори самара берувчиси огоҳлантирувчи санитария 
назоратидир. Ишлаб чиқариш объектларида меҳнат гигиенаси врачи 
томонидан ўтказиладиган давлат санитария назорати икки йўналишда олиб 
борилади:
таъмирланиши;
– ускуналар, кимѐвий моддаларни 
тадбиқ этилиши.
Талабалар меҳнат гигиенаси фани бўйича ўқитиш жараѐнида, меҳнат 
гигиенаси врачининг бу соҳадаги фаолияти бўйича билимларни эгаллаб, 
амалий кўникмаларни ўрганади. Қуйидаги услубий қўлланма ҳозирги кунда 
амалдаги бу масалаларга бағишланган янги қоида ва кўрсатмалар талаблари 
асосида тузилган:
-93 ―Ўзбекистон Республикасидаги турар жойлар 
атмосфера ҳавосини мохофаза қилишдаги санитария меъѐр ва қоидалар‖;
-94 
―қуриб битказилган, қайта қурилган ва 
кенгайтирилган ишлаб чиқаришга таалуқли объектларни фойдаланишга 
топширишда санитария-эпидемиология назорат маркази меҳнат гигиена 
врачининг қабул қилиш комиссиясидаги иши‖;
-94 ―Меҳнат гигиенаси масалалари бўйича янги 

---

58 
технологик жараѐн, техника, асбоб-ускуналар ва кимѐвий моддалар устидан 
огоҳлантирувчи санитария назорати‖;
-94 ―Теҳнологик жараѐнларини ташкил этиш ва ишлаб 
чиқариш мосламаларига бўлган гигиеник талаблар‖.
ДСЭНИда огоҳлантирувчи санитария назорати бўйича тегишли 
ҳужжатлар юритилади. Ишлаб чиқариш объектлари лойиҳаланиши, 
қурилиши ва фойдаланишга топширилиши устидан давлат санитария 
назорати. Ўзбекистон Республикасининг ―Давлат санитария назорати 
тўғрисида‖ қонуннинг 9-моддасига биноан: ―Мулкчиликнинг шаклларидан 
қатъий назар, корхоналар, ташкилотларнинг, бошқармаларнинг раҳбарлари 
ва алоҳида шахслар объектларни лойиҳалаш, қуриш, қайта қуриш, 
янгиланиш чоғида, корхоналарни техника билан қайта қуроллантириш ва 
уларни фойдаланишга топшириш чоғида санитария нормалари, қоидалари ва 
гигиена нормативларига амал қилишлари шарт‖.