Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги андижон давлат тиббиёт институти


Машкларни ривожлантиришда 3 стадияни ажратиш мумкин


Download 5.22 Kb.
Pdf ko'rish
bet26/112
Sana02.06.2024
Hajmi5.22 Kb.
#1837245
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   112
Bog'liq
Мехнат гигиена ЎҚУВ ҚЎЛЛАНМА

Машкларни ривожлантиришда 3 стадияни ажратиш мумкин :
а) Бошлагич -паст иш кобилияти стадияси -даминант марказ шаклланишнинг 
биринчи стадиясига тугри келади
б) Утиш -доминант марказ шаклланиб булган стадия
в) Охирги -мустахкам динамик стериотип шаклланган стадия Демак
машкнинг физиологик мазмуни шундаки у харакатли фаолиятни
яхшилаш, харакатлантирувчи динамик стериотипни ихчамлашдир. 
Машклар бошида, зарурий координацион алокалар энди вужудга келаѐтган 
пайтда, иккинчи сигнал системаси катта роль уйнайди . Машк охирида бу 
иштирок камаяди машкларнинг учинчи стадиясида харакатларни 
автоматлаштириш ишлаб чикилади, яъни хар бир харакатга урганиб колиш 
керак булади . Шундай килиб машкларнинг характерли тарафлари шундаки у 
иш кобилиятини пасайишини олдини олишга каратилган . Мехнат ва дам 
олиш ражими -бу тадбир чарчашни олдини олишда катта роль уйнайди . 
Мехнат ва дам олиш муаммоси мазмунига жуда куп мисоллар келади . Бу 
авваломбор иш кунини белгилари данаффусларнинг урни-урнига куйиш ва 
бунда кишининг хафта давомида иш кобилиятининг бир хил булмаслигини 
хисобга олиш зарур . Кишининг иш кобилияти соат 7Д2,15,21ларда кучайиб 
хафта мобайнида энг натижали кунлар бу одатда сешанба ,пайшанба ва 
жумадир. Яна шу нарсани такидлаш керакки иш кунинг канча давом килиши 
хам катта ахамиятга эга. Шу боисдан иш кунини кискартириш учун бунга 


54 
булган кураш ва бу ишчиларни уз хукулари нормал турмуш учун олиб 
борган курашларининг бир кисмидир. Иш куки хозирда бир кунлик иш 
хафтасида 7 саотга, 5 кунлик иш хафтасида 8 соатга тенгдир. Аммо иш 
шароитлари огир ва соглик учун зарарли булган жойларда иш куни 6 соат (ер 
ости ишлари), 5 соат (рентгенолог), 4 соат (юкори даражадаги босимда 
ишловчилар). Хафталик иш режим хакида гапириб туриб, 5 кунлик иш 
хафтасини роционаллигини такидлаш лозимдир. Лекин хамон 5 кунлик иш 
хафтасининг огир шароитли ва кийин жисмоний ишларга тавфсия килиш 
масаласи очиклигича комокда. Мехнат ва дам олиш тартибни ишлаб 
чикишнинг асоси физиологикдир. Лекин барибир бу муаммоустида 
ишлаганда факат физиологик курсаткичлар билан колмаслик даркор. 
Улардан ташкари курсаткичларни (булар мехнат ва дам олиш тартибини 
ишловчиларнинг 
соглигига 
таъсирини 
характерлайди). 
Иктисодий 
курсаткичларни (мехнат унумдорлигини ва самарадорлигини характерловчи).

Download 5.22 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   112




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling