Диккатнинг чалгиши – диккатнинг кучиш кобилияти меъёридан ошиб кетади, бунинг натижасида беморлар хеч нарсага узок вакт диккатларини карата олмайдилар. Диккат бир объект ва фаолият туридан иккинчига кучиб туради. Бу хол фикрлашни тезлашиши билан бирга кечади ва маниакал синдромида кузатилади.
Диққатнинг инертлиги (кам харакатчанлиги, кучишининг кийинлашиши) – диккатнинг патологик фиксацияси, диккатнинг бир объектдан иккинчисига утиш механизмини бузилиши. Бу холат эпилепсия ва депрессив синдромда кузатилади.
Апрозексия – диккатнинг бутунлай уйколиб кетиши.
Инсоннинг бирон-бир нарсани билиши, англаши ва уларни идрок этиш, хотирада сақлаш ёки бирон-бир муаммо устида мушоҳада юритиши учун онгини тўплаши ва йўналтириши лозим бўлади. Диққатнинг муҳим хусусиятлари унинг тўпланиши ва йўналганлик характерига эгалигидир. Билимларни ўзлаштириш жараёнида ҳар бир руҳий жараённинг ўзига хос ўрни борлиги сир эмас. Аммо уларни яққол ва маҳсулдор натижаларга эга бўлиши кўп жиҳатдан шахс руҳиятининг шундай бўғинига боғлиқки, кўп ҳолатларда психик жараёнларнинг ривожланишида учрайдиган нуқсонлар вақтида эътибордан четда қолдирилади.
Диққатни амалий ўрганиш ва унинг натижаларини психологик таҳлил этиш шахс фаолиятини самарали ташкил этиш имконини беради. Диққатнинг назорат функцияси ҳар бир бажарилаётган вазифаларнинг оптималлик даражасига боғлиқ бўлади.Шу сабабли ҳам кўпинча ишлаш қобилияти, фаолиятнинг бир маромда ва барқарор юқори самара билан бажарилиши диққатнинг ривожланганлик даражасига боғлиқ.
2.2. Мактабўқувчилари диққати диагностикаси
Диққат ҳажмини аниқлаш тести
Йўриқнома: Сизга 3-4 сония давомида бир нечта предметлар тўплами акс эттирилган тасвир тақдим этилади. Сиз тасвирдаги предметлар тўпламини эътибор қаратинг. Сўнгра предметларнинг номини ёзинг.
Тасвирда акс этадиган предметлар: китоб, копток, калит, қўл соати, микроскоп, ручка, 123 рақами, болға, телефон, пиёла, кўзойнак, сумка.
Do'stlaringiz bilan baham: |
