Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги олий таълим тизими педагог ва раҳбар кадрларини

 
2.11-расм. CTR моделда шифрлаш 
Counter (CTR). OFB модел каби ушбу моделда ҳам оқимли 
шифрлашда блокли мифрлашни амалга ошириш учун амалда фойдаланилади. 
Бу кейинги калит кетма-кетлиги санагич қийматини шифрлаш амали орқали 
амалга оширади. Санагич қиймати эса такрорланмайдиган алгоритм асосида 
ҳосил қилинади. Ушбу усул амалда кенг фойдаланилиб, криптобардошлиги 
билан ва параллел ҳисоблаш имконини бериши билан белгиланади (2.11,2.12-
расмлар). 
1
Stamp Mark. Information security: principles and practice. 74 – с. 

---

III. НАЗАРИЙ МАТЕРИАЛЛАР 
36 
 
2.12-расм. CTR моделда дешифрлаш 
Юқоридаги расмлардан кўриниб турибдики, баъзи шифрлаш 
режимларида ҳам шифрлаш ҳам дешифраш амаллари биргаликда амалга 
оширилса баъзида фақат шифрлаш амалидан фойдаланилади. 
Симметрик оқимли шифрлаш алгоритмлари. Оқимли шифрлашда 
эса шифрлаш бирлиги бир бит ѐки бир байт бўлади. Натижа одатда ундан 
олдин ўтган шифр оқимига боғлиқ бўлади. Бундай шифрлаш схемаси 
маълумотлар оқимини узатиш тизимларида қўлланилади, яъни бунда 
маълумотни узатиш ихтиѐрий вақтда бошланиши ва тугатилиши мумкин. 
2.13-расм. Оқимли шифрлаш тизими 
Агар шифрлаш жараѐни очиқ маълумотни ифодаловчи элементар 
(масалан: бит, ярим байт, беш бит, байт) белгиларни шифрмаълумотни 
ифодаловчи элементар белгиларга акслантириш асосида амалга оширилса, 
бундай шифрлаш алгоритми узлуксиз (оқимли) шифрлаш синфтуркумига 
киради. Ушбу тоифадаги шифрлаш алгоритмларининг умумий схемаси 
Маълумотнинг иккилик кўриниши 
М=010010101010101100111010110101101011010101001
01010101010101010010 
К=0101011010111111101111111110111111111111111111111
10101010101010101001 
Калитнинг иккилик кўриниши