Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги олий таълим тизими педагог ва раҳбар кадрларини

1- қадам. 1- кичик гуруҳ олдига “Ҳикоя қаҳрамони билан унинг 
шериги Биллнинг хатти-ҳаракатларини изоҳланг” топшириғи берилади.
2- қадам. Кичик гуруҳга шу топшириқ ёзилган битта катта қоғоз ва 
битта ручка берилади. 
3- қадам. 1- ўқувчи фамилияси ва ўз жавобини ёзади. 
4- қадам. 1- ўқувчи қоғозни ўнг томонида ўтирган гуруҳдошига 
узатади. 2- ўқувчи ўз фамилияси ва жавобини ёзади. 
5- қадам. 2- ўқувчи ҳам қоғозни ўнг томонидаги шеригига узатади. У 
ҳам фамилияси ва хаёлида тайёрлаб турган жавобини ёзади. Шу тариқа, 
қоғоз айланаверади, муаммога берилган жавоблар сони кўпаяверади. Вақт 
етишига қараб, кичик гуруҳ аъзолари муаммога бир неча мартадан жавоб 
ёзишлари ҳам мумкин. 
6- қадам. Белгиланган вақт тугагач, гуруҳ ўз ишини якунлайди. 
“Айлана”ни қўллашда ўқитувчи кичик гуруҳлардан олинган 
жавоблардан қандай фойдаланишни олдиндан ўйлаб қўйиши керак бўлади. 
Негаки, агар олинган жавоблардан муайян ўқув мақсадларида 
фойдаланилмаса, кейинчалик ўқувчилар бу усулга жиддий қарамай қўяди ва 
астойдил ўйлаб ўтирмай, жавобларни шунчаки ёзиб қўйишга одатланишади. 
Ўқитувчи ҳам, ўқувчилар ҳам берилган жавоблар ўқув жараёнининг тугаши 
эмас, балки бошланиши эканини кўзда тутиб, улардан ягона таълимий 
мақсадга эришишда фойдаланиши лозим бўлади.
Шу ҳикояни ўрганиш юзасидан 2- кичик гуруҳга “Касал бўри билан оч 
одам тасвиридаги ўхшаш ва фарқли жиҳатларни кўрсатинг”, 3- кичик 
гуруҳга “Ночор ва касал одамнинг очлик ҳамда кимсасизлик синовидан 
омон ўтгани сабабини изоҳланг”, 4- гуруҳга “Ҳикоя матнидан одамга қудрат 

---

19 
бахш этадиган асосий омил нима эканини аниқланг” тарзида топшириқлар 
берилади. Бу кичик гуруҳлар ҳам 1- кичик гуруҳ қўллаган тартибда иш олиб 
боришади.
“Айлана” усулида барча кичик гуруҳдаги ўқувчилар бир-бирларининг 
жавобларидан хабардор бўлишади ва ўзлари берадиган жавобда 
олдингиларни такрорламасликка, муаммонинг янги қирраларини очиб 
беришга интилишади. Шунингдек, бу усул ўқувчиларга ўзларини ўзлари 
тўғрилаш имконини ҳам беради. “Айлана” усулида ишлашни график 
йўсинда қуйидагича ифодалаш мумкин: