Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги ўрта махсус, касб

5-7 мавзулар бўйича лаборатория-амалий машғулоти  Комплекс масалар ечиш. 
Техникавий воситалар, макетлар, стендлар ёрдамида кўп учрайдиган йўл транспорт 
ҳодисаларини кўриб, ўрганиб чиқиш, темир йўл кесишмаларидан мажбурий тўхтаганда 
керакли ҳаракатларни ўрганиш. 
 
8-мавзу. Ҳаракатнинг маҳсус шароитлари 
Автомагистралларда 
ҳаракатланиш. 
Автомагистралдаги 
тақиқлашлар. 
Ҳайдовчининг 
автомагистралда 
мажбурий 
тўхтагандаги 
вазифаси. 
Белгиланган 
йўналишли транспорт воситаларининг имтиёзлари, умумфойдаланиш транспорт воситаси 
ҳаракатланадиган йўл бўлагида ҳаракатланиш тартиби. Троллейбус ёки автобус 
белгиланган тўхташ жойидан қўзғалганда ҳайдовчининг ҳатти-ҳаракати. 
Ташқи ёритиш чироқларидан фойдаланиш. Ҳайдовчининг кўзи қамашгандаги 
ҳаракати. Туманга қарши фаралар ва туманга қарши орқа фаралар. Фара прожекторлар, 
изловчи фаралар. Автопоезд белгиларидан фойдаланиш тартиби. Транспорт воситаларини 
шатакка олиш қоидалари, қаттиқ тиргакда, эгилувчан тиргакда ва қисман ортиш йўли 
билан шатакка олиш тартиби ва шартлари, шатакка олиш тақиқланган ҳолатлар. Шатакка 

---

68 
олинган ва шатакка олган транспорт воситаларида одам ташиш. Транспорт воситаларини 
шатакка олиш қоидаларига риоя қилинмасликнинг хавфли оқибатлари. 
Транспорт воситаларини бошқаришни ўргатиш қоидалари. Бошқаришни ўргатишга 
рухсат этувчи шартлар. Бошқаришни ўргатувчига ва ўрганувчига қўйиладиган, ўқув-
механик транспорт воситасига қўйиладиган шартлар. 
 
9-мавзу. Транспорт воситаларида одам ва юк ташиш
Юк автомобилларида одам ва юк ташишда қўйиладиган талаблар. Ҳайдовчининг 
ҳаракат бошлашдан олдинги вазифалари. Одам ташишда ҳаракат тезлиги. Болаларни 
ташишдаги қўшимча талаблар. Одам ташиш тақиқланган ҳолатлар. Ташилаётган юкни 
белгилаш. Техник транспорт воситасида ЙҲХХ рухсати керак бўлган шартлар. Одам ва 
юк ташиш қоидаларнинг бузилишида хавфли оқибатларнинг келиш чиқиш ҳолатлари.