Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги ўрта махсус, касб-ҳунар таълими маркази

Qozonlarni markalash.
Ye-420-140GM; Ye-tabiiy aylanadigan; 420-ish unumi t/ch; 140 bug’ bosimi kgs/sm²; G-gaz bilan M-mazut bilan yondiriladigan.
Birinchi belgi P bo’lsa - majburiy aylantirish buladi. Kombinirovanniy yoqilg’i bilan yoqiladigan bo’lsa "K" xarfi quyiladi.
Bug’ generatorining issiqlik balansi keltirilgan va sarf qilingan issiqlik mikdori bilan xarakterlanadi.
Qozon agregatlariga kiritilgan hamma issiqlik miqdorini ixtiyorimizda bo’lgan issiqlik deyiladi.
Qozonning issiqlik balansi tenglamasi quyidagiga teng:
Q_ix = Q₁ + Q₂ + Q₃ + Q₄ + Q₅ + Q₆
Bu yerda Q₁ - foydalanilgan issiqlik;
Q₂ - gaz bilan chikib ketayotgan issiqlik sarfi;
Q₃ - Yoqilg’ini tulik ximiyaviy yonmaganligidan kelib chiqadigan issiqlik;
Q₄ - Yoqilg’ini mexanik yonmaganligidan issiqlik sarfi;
Q₅ - o’choq to’siqlari va konvektiv gaz yo’llari orqali yo’qotilgan issiqlik sarfi;
Q₆ - shlak bilan chikib ketadigan issiqlik sarfi.
Issiqlik balansi tenglamasi % larda quyidagicha yozilishi mumkin:
100 = q₁ + q₂ + q₃ + q₄ + q₅ + q₆
Qozon agregatlarining FIK quyidagiga teng

Qozon agregatlarida foydalanilgan issiqlik mikdori ushbu ifodadan topiladi.

Bu yerda
D - Qozon agregatining ish unumi; V - Yoqilg’i sarfi;
D_pr D_nas, D_v.p - xaydovchi suv, to’yingan va ikkilamchi qizitil gan bug’ sarfi;
h_ne, h", h_nB, h' - qizigan, to’yingan bug’ , ta’minlovchi va xaydovchi suv entalpiyasi;
h_Vn, h^"_Bn,- oralik bug’ tutgichi kirishdagi va chiqishdagi ikiklamchi bug’ entalpiyasi.
Yuqoridagi ifodalangan yoqilg’i sarfini aniklash mumkin.


H ozirgi zamondagi qozonlar eng takomillashgan agregatlar xisoblanadi, ularning FIK 90% dan ortadi.